‘Pensioenbom’ zet lokale investeringen onder druk

Een nieuw plein, de heraanleg van een kruispunt of de bouw van een nieuwe sporthal. Wie na de gemeenteraadsverkiezingen burgemeester is geworden (of gebleven), heeft allicht grootste plannen. Maar is er nog wel geld? De kosten om de pensioenen uit te betalen, swingen de pan uit. Dat blijkt uit de jaarlijkse studie van Belfius, de bank die instaat voor de financiering van het gros van lokale investeringen.

In tegenstelling tot de andere niveaus, draaien de steden en gemeenten zelf op om de pensioenen van hun vastbenoemde ambtenaren te betalen. Omdat er relatief gezien steeds minder vastbenoemde ambtenaren zijn om bij te dragen aan het pensioen van hun gepensioneerde collega’s, loopt die factuur de komende jaren alleen maar verder op.

Vorige legislatuur moesten nog de helft van de gemeenten extra geld op tafel leggen, tegen 2024 zullen het er drie op vier zijn. Tegen het eind van de legislatuur moeten alle steden en gemeenten samen voor 600 miljoen euro extra middelen zoeken. Vooral in de grotere steden wordt het probleem nijpend.

Investeringen

Daarom blijft er steeds minder geld over voor grote bouw- en vernieuwingsprojecten. In 2016 bereikte de lokale investeringen het laagste niveau in 30 jaar. In 2017 en 2018 werd er opnieuw iets meer geld uitgegeven, maar dat is niet onlogisch met de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht.

Nochtans, zijn die investeringen levensbelangrijk, geeft Belfius aan. Ze geven niet alleen een duw aan de economie, ze moeten de steden en gemeenten ook voorbereiden op de toekomst. Om tegemoet te komen aan de klimaatuitdagingen moeten gebouwen geïsoleerd worden, fietspaden aangelegd, stadscentra autoluw gemaakt. Tegelijk vraagt de toenemende vergrijzing extra inspanningen. Een pijnloze oplossing voor het probleem is er niet meteen.