Jong, zwart, vrouw en lid van de Brexit Party: het andere gezicht van de no deal-brexit
Ze is een opvallende verschijning in de Brexit Party van Nigel Farage. Haar boodschap: de brexit is niet iets van boze witte oude mannen alleen. Inaya Folarin Iman (23) voert een groeiende groep jonge vrouwen aan die campagne voeren voor een no deal-brexit. ‘Waar is het geloof in eigen kunnen?’
Van alle kandidaten voor de Brexit Party is Inaya Folarin Iman waarschijnlijk de enige die in 2016 niet voor de brexit heeft gestemd. “Met Remain was ik het sowieso niet eens”, zegt de 23-jarige kandidaat voor Noordoost-Leeds met een verontschuldigende lach, “maar met de nadruk van het Leave-kamp op immigratie had ik eveneens moeite.” Nu, 3,5 jaar later en in het zicht van de ‘brexitverkiezingen’ van 12 december, vindt Folarin Iman een no deal-brexit de enige optie, “een internationale brexit”, zoals ze het noemt. “Wat me verbaast, is het gebrek aan geloof in eigen kunnen.”
Folarin Iman spot met het beeld dat de buitenwereld, zeker het buitenland, heeft van de Brexit Party, als zijnde een beweging van boze witte oude mannen die een tijdreis willen maken naar het Engeland van de jaren 50. In de Victoria-pub van Leeds zit het bewijs dat de Brexit Party niet alleen een aantrekkingskracht uitoefent op de Nigel Farage-achtigen: een jonge vrouw van Nigeriaanse komaf die Arabisch en internationale betrekkingen heeft gestudeerd. Bij de ruim driehonderd kandidaten die Farage in de strijd heeft geworpen, zitten relatief veel jonge vrouwen en leden van etnische groepen.
Dat immigratie geen obsessie voor Folarin Iman is, mag geen verrassing heten gezien haar achtergrond. Haar moeder kwam als illegale immigrant naar het Verenigd Koninkrijk, een status die ze vijftien jaar lang heeft gehouden. “Ze heeft keihard gewerkt,” zegt haar jongste van twee dochters, “ze had drie baantjes, in de zorg en als verkoopster. Slapen deed ze weinig. Door haar werk konden mijn zus en ik wel naar een privéschool en zelfs naar een kostschool. Haar doorzettingsvermogen en zelfredzaamheid zijn van groot belang geweest voor mijn wereldbeeld.”
Controversiële sprekers
Folarin Iman ging studeren in Leeds, waar ze zich verbaasde over de ideologische uniformiteit in de academische gemeenschap. “Zowel studenten als docenten leken hetzelfde te denken, ze waren progressief en EU-gezind. Er was amper debat. Controversiële sprekers werden niet langer welkom geheten op de campus omdat studenten zich afschermen van de maatschappij. Bij de brexit is dat gat tussen de academische wereld en het land duidelijk geworden. Ik kwam een onderzoek tegen waaruit bleek dat de helft van de 18- tot 24-jarigen vindt dat 65-plussers geen stemrecht zouden moeten hebben over de brexit? Ongelooflijk.”
Het ‘uit de kast komen’ als brexiteer was gezien de sociale druk een lastige stap. “Ik ben liever eerlijk tegenover mezelf, met het risico dat ik vrienden verlies. Het gaf een gevoel van bevrijding”, zegt ze. Folarin Iman benadrukt dat ze dol is op “Europa als lappendeken van natiestaten” en vertelt met plezier over een drie maanden durend verblijf in Barcelona waar ze de beginselen van het Spaans en Catalaans leerde. “De vriendschap met Europese landen moet vooropstaan na het voltooien van de brexit. Het gaat mij erom democratische besluitvorming zo dicht mogelijk bij huis te brengen.”
Leeds
Ze staat kandidaat voor het noordoosten van Leeds, dat bestaat uit arme en rijke wijken. Omdat 60 procent van de bewoners daar voor het EU-lidmaatschap heeft gestemd, staat het niet hoog op de lijst ‘te veroveren districten’ van de Brexit Party en de Conservatieven. “Er is groot ongenoegen over Labour en de handelwijze van het parlement, zelfs bij Remain-stemmers,” zegt Folarin Iman, die elke dag met tientallen vrijwilligers langs de deuren gaat, “en we halen vooral stemmen weg bij Labour, wat de Conservatieven misschien zelfs kan helpen.”
De brexitdeal die Boris Johnson heeft gesloten, is volgens haar nadelig omdat het Verenigd Koninkrijk in wezen lid blijft van de EU zolang er geen vrijhandelsakkoord ligt. “Ik voorzie dat Brussel het sluiten daarvan zo lang mogelijk gaat traineren, om deze situatie in stand te houden. Waarom niet? We moeten wel betalen, maar hebben geen inspraak.” Dat het land door de brexit verdeeld is geraakt, vindt ze geen probleem. “Die verdeeldheid was er al, en is nu alleen maar aan de oppervlakte gekomen. Dat is niet per se slecht. Elk land moet ooit door zo’n moeilijke fase van zelfonderzoek heen.”
Winston Churchill
Een verandering van de Britse politieke cultuur is volgens haar een positief neveneffect van de brexit. “Het huidige politieke stelsel is kapot en de grote partijen vallen uiteen. Daarom moeten we naar een systeem van evenredige vertegenwoordiging toe. Het Hogerhuis zou een assemblee van willekeurig gekozen burgers moeten worden.” Het idee van het vervangen van de btw door een land value tax staat haar ook aan. Het belasten van grondbezit werd een eeuw geleden al eens door Winston Churchill voorgesteld. “Het is zinnig,” aldus Folarin Iman, “omdat het grond belast, en grond kun je moeilijk verstoppen in belastingparadijzen.”
Daarnaast wil Folarin Iman wat zij noemt ‘ideeënfestivals’ organiseren, met muziek, poëzie en politieke discussies, bijvoorbeeld over hoe burgers, en landen, hun eigen lot in handen kunnen nemen. Voorlopig is ze druk genoeg met het verkopen van haar boodschap in de grootste stad van Yorkshire. Een uitspraak van Gandhi is haar credo: “Het doel van wat je wilt bereiken, zit in de middelen die je gebruikt.” Voor haar is dat democratie. “Afgelopen jaar ben ik vaak bij het paleis van Westminster geweest om te protesteren en het beeld van ‘de typische brexiteer’ te ontkrachten. Nu is het tijd om er naar binnen te gaan.”