Het onderhoud tussen Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson heeft niet geleid tot een doorbraak in de onderhandelingen over een handelsakkoord. Volgens Von der Leyen liggen de standpunten nog steeds ‘ver uiteen’, maar de onderhandelingen worden niettemin voortgezet. Ten laatste tegen zondag zou duidelijkheid moeten komen.

‘We hadden een levendige en interessante discussie over de stand van zaken over de lijst van uitstaande kwesties. We kregen een duidelijk begrip van elkaars standpunten. Ze blijven ver uiteen’, zo zei Von der Leyen in een verklaring na afloop van een drie uur durend diner op de hoofdzetel van de Europese Commissie in Brussel.

Ondanks de aanslepende meningsverschillen besloten Von der Leyen en Johnson de onderhandelingsteams ‘onmiddellijk’ opnieuw bijeen te brengen in een ultieme poging om een deal uit de brand te slepen die een harde brexit op 1 januari kan vermijden. ‘Tegen het einde van het weekend zullen we tot een besluit komen’, aldus de Commissievoorzitter.

Ook in Britse regeringskringen werd bevestigd dat ‘de openhartige discussie’ duidelijk heeft gemaakt dat nog steeds aanzienlijke obstakels een akkoord in de weg staan. ‘Het is nog onduidelijk of de grote verschillen overbrugd kunnen worden’, luidt het, maar ‘de premier wil dat elke piste naar een mogelijk akkoord wordt verkend’.

Deadline nadert

De tijd tikt intussen wel genadeloos verder. Nadat het Verenigd Koninkrijk eind januari al de Europese instellingen vaarwel had gezegd, verlaat het eind dit jaar de Europese douane-unie en de interne markt. Zonder handelsakkoord worden dan meteen douanetarieven en andere handelsbeperkingen van toepassing op de handel over het Kanaal. Zo dreigt bovenop de coronacrisis een nieuwe zware economische klap.

De onderhandelingen zitten echter al maanden muurvast. Op tafel ligt een voorstel voor tariefvrije handel, maar beide partijen blijven het grondig oneens over een gelijk speelveld voor Europese en Britse bedrijven, de toegang van Europese vissers tot de Britse wateren en een mechanisme voor de beslechting van geschillen.

‘Niemand zou eisen aanvaarden’

Boris Johnson beklemtoonde eerder op woensdag in het Britse parlement dat de Europeanen meer flexibiliteit moeten tonen. De huidige Europese eisen ‘zou geen enkele Britse premier kunnen aanvaarden’, klonk het. ‘Onze Europese vrienden vragen dat, wanneer zij in de toekomst een nieuwe wet goedkeuren waarmee wij in dit land niet instemmen of die wij niet willen volgen, dat ze dan een automatisch recht krijgen om ons te straffen of vergelding te nemen. Ten tweede vragen ze dat we het enige land ter wereld worden dat geen soevereine controle over zijn wateren heeft’, kloeg Johnson aan.