Na Antwerpse audit van vzw van Sihame El Kaouakibi: had de stad niet meer kunnen doen?

Van de 3,5 miljoen euro die de stad Antwerpen investeerde in een gebouw op het Kiel voor de vzw Let’s Go Urban van Vlaams Parlementslid Sihame El Kaouakibi, is mogelijk tot 350.000 euro weggesluisd naar haar privébedrijven. Dat blijkt uit de langverwachte audit van de stadsdiensten, die ook vragen stelt bij 120.000 euro aan werkingskosten. De audit stelt “mogelijke malversaties” vast, waaronder drie facturen die twee keer zijn betaald. 

Daarmee ligt die audit in de lijn van het rapport van de tijdelijke bewindvoerder bij Let’s Go Urban, met dat verschil dat de dienst ook de eigen stadsdiensten evalueert. Ze stelt een gebrek aan controle vast en onvoldoende structurele samenwerking tussen verschillende stadsdiensten. Op die manier werd niet altijd de juiste expertise aangewend, klinkt het, en werden bepaalde signalen en vaststellingen onvoldoende geëscaleerd tot op directieniveau. Maar de auditeurs vonden “geen aanwijzingen voor misbruik of kwaad opzet” bij de administratie. 

Politieke verantwoordelijkheid?

Tot zover wat er naar buiten komt over de audit. Hoewel het blijkt te gaan om een half miljoen euro aan publieke middelen die oneigenlijk gebruikt zijn of nog niet verantwoord konden worden, wordt het volledige rapport van de dienst Interne Audit van de stad Antwerpen niet publiek gemaakt. Maandag kunnen de gemeenteraadsleden het inkijken, maar al meteen nadat het stadsbestuur de resultaten bekendgemaakt had, stelde de Antwerpse oppositie vragen over de politieke verantwoordelijkheid. 

“Als er geen aanwijzingen zijn voor kwaad opzet bij de administratie, wil dat dan zeggen dat de politiek instructies gaf om niet te nauw te controleren, bijvoorbeeld omdat er sprake was van favoritisme?”, vraagt Groen-gemeenteraadslid Imade Annouri zich af. 

“Zo’n administratie handelt onder de politieke verantwoordelijkheid van de schepen. Heeft zij steken laten vallen?”, vraagt CD&V’er Nahima Lanjri, verwijzend naar N-VA’er Nabilla Ait Daoud, die tot december 2018 schepen van Jeugd was. 

Op dit moment vraagt enkel Vlaams Belang dat ‘de politiek verantwoordelijken’ ontslag nemen. De groenen en de christendemocraten willen eerst de audit inkijken en antwoorden in de gemeenteraad afwachten.

De uiterst linkse oppositiepartij PVDA dient een klacht in bij het integriteitsbureau van de stad Antwerpen over de zaak Let’s Go Urban. “Het wordt tijd dat de politieke verantwoordelijkheid van het college aan het licht wordt gebracht”, vindt Antwerps PVDA-fractieleider Peter Mertens.

‘Vertrouwen misbruikt’

De dienst Interne Audit heeft 202 facturen onderzocht die Let’s Go Urban binnenbracht bij de stad. Daaruit blijkt dat drie facturen, voor in totaal 21.736 euro, dubbel betaald zijn. Zes facturen blijken, zoals eerder uitlekte in de pers, gemanipuleerd: de leverancier factureerde aan een van de andere organisaties van El Kaouakibi, maar Let’s Go Urban bracht de facturen binnen bij de stad. Die zes gemanipuleerde facturen zijn in totaal 54.230 euro waard.

En dan zijn er nog 42 facturen die vragen oproepen, bijvoorbeeld omdat de uitgaven minstens deels gebeurd zijn voor een andere locatie dan die van Let’s Go Urban, of ronduit onterecht in de afrekening van de stad zijn terechtgekomen. Het gaat bijvoorbeeld om meubels die in gebruik genomen werden in het JJ House en de befaamde keuken. Zesendertig van die 42 facturen zijn ingediend bij de stad tussen augustus 2018 en het aantreden van het nieuwe stadsbestuur eind december 2018, dus nog onder schepen van Jeugd Ait Daoud. Was zij dan niet op de hoogte?

Nabilla Ait Daoud, nu schepen voor onder meer Cultuur, heeft zich nog niet uitgesproken over de zaak rond Let’s Go Urban, sinds die in februari losbarstte. Ook nu is ze niet bereikbaar voor commentaar. Ook haar opvolger Jinnih Beels (Vooruit) wil de communicatie aan burgemeester Bart De Wever laten. 

“Ons vertrouwen is misbruikt en men heeft gaten in ons systeem gevonden”, zei De Wever voor de microfoon van VTM Nieuws.

Concessie intrekken?

Het Antwerps stadsbestuur wil aan de slag met de aanbevelingen uit de audit en wil de controle aanscherpen. De stad maakt onder meer werk van een digitaal toegankelijke en transparante subsidiedatabank, een herziening van de subsidiereglementen en samenwerkingsovereenkomsten, en het vastleggen van duidelijke en meetbare doelstellingen voor stedelijke subsidiëring. Het gaat om een oefening die al voor deze zaak was ingezet.

De stad heeft de vzw Let’s Go Urban in gebreke gesteld en geeft Sihame El Kaouakibi en haar advocaten vijf dagen tijd om met antwoorden te komen. Als die antwoorden niet komen, dan wil De Wever de stekker uit het project trekken en de concessie van Let’s Go Urban voor het gebouw op het Kiel intrekken. 

De advocaten van El Kaouakibi wilden nog niet reageren. Dinsdag buigt de ondernemingsrechtbank van Tongeren zich over de opdracht van de tijdelijke bewindvoerder bij de vzw. Daarna wordt een tegenrapport verwacht van Johan Vande Lanotte, een van de advocaten van El Kaouakibi. Zijn eerste rapport kreeg stevige kritiek van de bewindvoerder.