Eerste fossiel gevonden van dinosaurus die onmiddellijk stierf door verwoestende meteoriet

Wetenschappers zijn het er al een tijdje over eens: de dinosaurussen stierven uit door een apocalyptische inslag van een gigantische meteoriet, zo'n 66 miljoen jaar geleden. Nu zou dat verhaal heel concreet worden met de vondst van een fossiel van een dinosaurusbeen van de exacte dag van de inslag, zo beweert de Britse openbare omroep BBC.

Sinds 2019 graven paleontologen op de vindplaats "Tanis" in North Dakota in de Verenigde Staten naar bewijzen van de inslag van de befaamde Chicxulub-meteoriet, met succes. De spectaculaire site blijkt een schat aan informatie te bevatten over de onmiddellijke impact van de 12 kilometer brede Chicxulub. 

Als de inslag 66 miljoen jaar geleden is, lijkt het wel erg bijzonder dat fossielen exact aan die dag gelinkt kunnen worden. Toch is dat mogelijk door de vondst van fossiele resten van vissen eerder dit jaar (in dit stuk lees je alles over die vondst en de Tanis-site).

Daaruit konden onderzoekers namelijk afleiden dat er ongeveer een kwartier na de inslag glasbolletjes neerdaalden op de locatie. De 12 kilometer brede meteoriet katapulteerde brokstukken van aards gesteente de ruimte in. Door het enorm verhitten en afkoelen, smolt en kristalliseerde dat gesteente tot glas.  Dat viel 3.000 kilometer verder neer op de Tanis-site, onder andere in een rivier.

Zo belandde het in de kieuwen van vissen, die daarna door enorme vloedgolven op het land belandden. "Op die site is werkelijk alles dooreen gespoeld, landdieren en zeedieren," legt paleontoloog Koen Stein uit, die in februari mee het onderzoek over de vissen publiceerde.  En ook ander bewijs staaft die theorie, van een gefossiliseerde schildpad die door een houtspaan doorkliefd werd, tot een vermoedelijk stuk van de meteoriet zelf.

Nu beweren onderzoekers van de site, onder wie hoofdonderzoeker Robert DePalma (University of Manchester), dat ze voor het eerst bewijs vonden van een dinosaurus die ook stierf door de rechtstreekse impact: een uitzonderlijk goed bewaard fossiel van een dinosaurusbeen.

Door de eerdere vondsten vindt Stein de nieuwe claim van zijn collega's niet onwaarschijnlijk.  "We hadden al bewijs van die dag van de impact, dus kan deze nieuwe vondst effectief het eerste skelet zijn van een dino die stierf door de inslag van de meteoriet. Al moeten we een grondige wetenschappelijke studie nog wel afwachten".

BBC zou binnenkort wel al een documentaire uitzenden waarin het fossiel aan bod komt. Drie jaar lang filmden ze de ontdekkingen op de site, met nu dus ook de poot die verder onderzocht zal worden.

Maar ook als de claim voorbarig zou blijken, is de dinopoot een uitzonderlijke vondst. "Het is sowieso een superinteressant fossiel omdat de huid bewaard is gebleven van een dino waarvan we tot voor kort geen idee hadden wat voor huid die had," vertelt Stein.