Yusik Choi - Communications Biology

Nieuwe dinosaurus ontdekt: "Zwemmende jager met veel tanden" had gestroomlijnd lichaam zoals duikende vogel

Wetenschappers hebben een nieuw soort dinosaurus beschreven in de groep van de bekende T-rex. Het gaat om een bijzonder, heel ander exemplaar: de Natovenator polydontus leefde aan of op of in het water, zag eruit als een gans en at wellicht vooral insecten en vis. "Hij heeft verschillende bijzondere eigenschappen", schetsen onderzoekers. 

In 2008 vonden Koreaanse onderzoekers een mysterieus fossiel in de Gobiwoestijn in Mongolië. Ze stootten op een bijzonder goed bewaard skelet, dat voor 70 procent intact was. Het omvatte onder meer een schedel, een ruggengraat, een voorpoot en twee achterpoten. 

De overblijfselen trokken meteen hun aandacht, want het dier zag er bijzonder uit. Het moet ongeveer zo groot als een gans geweest zijn en zag er ook zo een beetje uit met zijn lange nek. Het dier was aangepast aan een leven op of aan het water en had ruim 100 scherpe dunne tanden in zijn bek. Daarom kreeg het de naam Natovenator polydontus mee - zwemmende jager met veel tanden. Met die tanden en de lange bek werden vissen en insecten verschalkt en opgepeuzeld. Het dier had wellicht ook veren. Het leefde naar schatting ergens tussen 100 en 66 miljoen jaar geleden in het Laat Krijt.

De Natovenator had ruim 100 scherpe tanden en was aangepast aan een leven op en rond het water

Reconstructie van de Natovenator polydontus  door Yusik Choi.
Communications Biology - Yusik Choi

Gestroomlijnde ribbenkast doet denken aan pinguïns

Onderzoekers vonden een "gestroomlijnde" ribbenkast (waarbij de punten van de ribben in de richting van de staart wijzen) zoals we die zien bij moderne vogels die aangepast zijn om te gaan duiken en zwemmen. 

"De Natovenator heeft verschillende bijzondere eigenschappen. De positie van de ribben en hun vorm tonen duidelijk aan dat het een gestroomlijnd lichaam had zoals de pinguïns van nu", zegt Yuong-Nam Lee van de National University in Seoul. Hij is de hoofdauteur van de studie die verschenen is in Communications Biology. Onderzoekers besluiten dan ook dat de nieuw ontdekte soort een goed duiker en zwemmer was. 

De Natovenator peddelde wellicht rond op rivieren en meren, waarbij hij zijn flexibele nek gebruikte om prooien te vangen, zeggen onderzoekers.  

De Natovenator gebruikte zijn flexibele nek om prooien te vangen

Tyrannosaurus en velociraptor

Deze ontdekking is ongezien in het onderzoek naar theropoden - een subgroep van voornamelijk vleesetende dinosauriërs op twee poten en met holle beenderen zoals de Tyrannosaurus rex en de Velociraptor, en een groep waarvan huidige vogels afstammen. Het is voor wetenschappers de bevestiging dat er heel wat verschillende evoluties zijn ontstaan binnen de theropoden. 

"De verscheidenheid aan theropoden op het einde van het Krijt is fantastisch", zegt mede-auteur Philip Currie van de universiteit van Alberta. Lee gelooft dat er nog meer bijzondere ontdekkingen van "bizarre theropoden" zullen volgen in de toekomst. 

Er zijn niet veel zogenoemde "niet-aviaire dinosaurussen" (dus niet de vliegende soorten) die aan of op het water leefden. Een familielid van de Natovenator, de Halzkaraptor, werd beschreven in 2017. Hij zou een vergelijkbare levensstijl hebben gehad en leefde min of meer in dezelfde regio. Beide moeten heel hard op huidige vogels hebben geleken.

Meest gelezen