Een 32-jarige fietsster uit Lubbeek raakte zondagavond zwaargewond in Leuven toen een onvoorzichtige chauffeur haar portier openzwaaide en daarbij een fietsster raakte. Het slachtoffer viel en werd vervolgens ook nog eens over de benen gereden door een aankomend voertuig dat haar niet meer kon ontwijken.

LEES OOK. Fietsster (32) zwaargewond nadat ze tegen openzwaaiend portier botst en overreden wordt

“Ongevallen met fietsers of bromfietsers die tegen een openslaand autoportier rijden, komen jammer genoeg geregeld voor. Gemiddeld 300 keer per jaar. Al is dat wellicht een onderschatting. Want we spreken hier over letselongevallen. Iemand die valt maar niet gewond raakt of een fietser die net niet valt, doet wellicht geen aangifte bij de politie en dus worden die incidenten niet opgenomen in de statistieken”, zegt Stef Willems van verkeersinstituut Vias. Gemiddeld één ongeval per jaar loopt fataal af.

Politiezone Limburg Regio Hoofdstad hield vorige zomer nog een preventiecampagne nadat in Hasselt en in Maaseik een fietser was omgekomen bij ongevallen met een openslaand portier.

‘Dutch reach’

“Heel wat mensen zetten hun contact af en pakken bijna in een beweging hun sleutels en hun gsm terwijl ze het portier openzwaaien. Zonder echt te kijken. Een eenvoudig trucje dat je als bestuurder kan toepassen om te vermijden dat je je portier zomaar openzwaait zonder te kijken, is de ‘Dutch reach’. Dat zou een automatisme moeten worden bij elke chauffeur”, zegt Willems.

Je opent je portier met de hand die het verste van de deur is verwijderd. Als automobilist is dat met je rechterhand. Daardoor ben je fysiek verplicht om door de spiegel en over je schouder te kijken. Zo is de kans veel groter dat je aankomende fietsers ziet.

In fietsland Nederland is die “Dutch reach” al helemaal ingeburgerd. In het Verenigd Koninkrijk is het sinds vorig jaar zelfs verplicht om op die manier uit je wagen te stappen. Wie dat niet doet, riskeert een boete die kan oplopen tot over de 1.000 euro.

Bij ons is het (nog) niet verplicht, maar veel rijscholen leren het hun cursisten wel aan. Toch is het ook geen wonderoplossing, zeggen verkeersexperts.

Afstand houden

Bij de aanleg van nieuwe fietspaden moeten die conflictsituaties maximaal vermeden worden. Door afgescheiden fietspaden aan te leggen bijvoorbeeld, zodat er geen rechtstreeks contact kan zijn tussen fietser en auto. Maar dat is niet altijd mogelijk, natuurlijk. Zeker niet in steden.

“Uit een onderzoek van vijf jaar geleden bleek dat in Brussel de belangrijkste oorzaak van ongevallen met fietsers plots openslaande portiers waren”, zegt Willems.

“Zonder fietsers de schuld of de verantwoordelijkheid te willen geven, want bij dit soort ongevallen is het bijna altijd de automobilist of de passagiers die niet goed opgelet hebben, geven we fietsers toch ook de raad om als het mogelijk is niet te dicht tegen de auto’s te rijden. Zo bouw je een beetje marge in voor als het toch zou gebeuren. Maar nog eens, het kan niet overal. En het is vooral de automobilist die moet uitkijken voor hij zijn deur openzwaait. Zeker wanneer het winderig is, zoals de jongste dagen, want dan vliegt een deur extra hard open.”