20 vrije dagen voor medewerkers stad Gent die in transitie gaan: "Voor consultaties die niet buiten de kantooruren kunnen"

Vrije dagen voor mensen in een transitietraject zijn er niet alleen voor werknemers bij de Vlaamse overheid, ook de stad Gent maakt haar personeelsbeleid wat diverser. Daarbij is de steun voor trans personen opvallend.

Transpersonen krijgen 20 dagen vrij voor consultaties die nodig zijn tijdens het traject van de geslachtsverandering. Voor chirurgische ingrepen gelden de gewone ziektedagen en verlofregelingen. 

"Het traject kan jaren duren, en is soms zwaar voor de transgenders", zegt schepen El-Bazioui. "We hebben ons inclusief personeelsbeleid nu uitgebreid, om hen te ontzorgen. We geven hen dus geen extra rechten, maar wel ondersteuning."

"We hebben verschillende personeelsnetwerken, met diversiteit op veel vlakken", legt El-Bazioui uit. "En daar zagen we dat de vraag leefde om specifiek daarrond een beleid te gaan voeren. Daarop zijn we gaan praten met experten en middenveldorganisaties. Uit een anonieme bevraging leerden we ook dat van onze 7.000 ambtenaren al zeker 125 zich identificeren als LGBTQIA+."

Ook het taalgebruik in het personeelsbeleid wordt meer genderneutraal, met bijvoorbeeld "zwangerschapsverlof" in plaats van "moederschapsverlof", en "geboorteverlof" in plaats van "vaderschapsverlof".

Lisa, trans vrouw en zelf werkgever is heel tevreden met het nieuwe beleid, al meent ze dat 20 dagen het absolute minimum zou zijn. "Er zijn ongelooflijk veel afspraken die je hebt tijdens dat transitietraject: bij de endocrinoloog, psycholoog, voor laserontharing of logopedie… en dat zijn nog maar de praktische zaken. Dan moet je ook nog rekening houden met het mentale proces, dat heel intens is."

Joy Van de Cauter, een arbeidsarts die onderzoek voert aan de UGent over de noden van trans personen op de werkvloer, kan zich vinden in de getuigenis van Lisa. "De psychosociale belasting tijdens de sociale transitie mag niet onderschat worden."

"Hulp voor consultatie en dienstvrijstelling is goed, maar er kan nog meer gebeuren, en dat willen we met ons onderzoek ook bereiken. We willen graag een antwoord bieden op welke noden er zijn als er een afwezigheid is op het werk, en hoe dat werk efficiënt hervat kan worden. Zo kunnen we binnen de arbeidsgeneeskunde het welzijn op het werk verhogen en de gezondheid bewaren."

Op welke manier zijn transpersonen extra kwetsbaar op de werkvloer? "Onze maatschappij denkt nog steeds zeer binair", meent Van de Cauter. "Dat de psychosociale belasting - denk maar aan discriminatie en stigmatisering - nog altijd heel hoog kan zijn, is ook de reden dat bedrijven inzetten op een inclusief diversiteitsklimaat." 

"Ik denk dat wij als arbeidsarts niet alleen ondersteuning kunnen bieden aan de werkgever, maar ook de rol van mediator kunnen spelen tussen consultaties en werkaanpassingen. Dat allemaal in verhouding tot de noden van de client, maar nog altijd in evenwicht met wat de werkgever kan aanbieden."

"Zou een persoon die niet in transitie is, maar wel behoefte heeft aan psychologische bijstand dan ook geen recht moeten hebben op deze 20 dagen", vraagt luisteraar Hendrik zich af.

"Als het gaat over een persoon die bijvoorbeeld geen coming-out doet", denkt de arbeidsarts, "maar wel degelijk een andere genderidentiteit heeft dan de cisgender (mensen die zich identificeren met hun geboortegeslacht), heeft die persoon daar ook recht op. Hoe dat exact geregeld moet worden, zal het bedrijf zelf moeten bekijken. Het is alleszins een knipoog naar de politiek om het breder te trekken."