Wetenschappers waarschuwen: zesde massa-extinctie onderweg
De voorbije decennia worden gekenmerkt door een 'biologische uitroeiing' van wilde diersoorten. Nieuw onderzoek wijst erop dat die ontwikkelingen een nieuwe massa-extinctie inluiden, zo meldt the Guardian. Die zou bovendien veel ernstiger zijn dan voordien werd aangenomen.
Het dalende aantal wildleven komt volgens de onderzoekers vooral door het verlies van hun habitat, de overconsumptie van hulpbronnen en de vervuiling. Ook de klimaatopwarming kan er meer en meer toe bijdragen. Extra zorgwerkend is dat de daling ook steeds sneller gaat. "Veel diersoorten die tien of twintig jaar geleden relatief veilig waren zijn nu in gevaar", stelt de studie.
Er is nog maar een kleine marge om actie te ondernemen, waarschuwen de onderzoekers. De crisis vormt ook een bedreiging voor het voortbestaan van de mens.
De studie schuwt de krasse bewoordingen niet en spreekt van een zeer beangstigende aanslag op de fundamenten van de menselijke beschaving. "De situatie is zo ernstig dat het niet ethisch zou zijn om geen krachtige taal te hanteren", aldus de onderzoekers.
Vooral zoogdieren in gevaar
Eerdere studies toonden al aan dat diersoorten op veel grotere schaal met uitsterven worden bedreigd dan bij massa-extincties die miljoenen jaren geleden plaatsvonden. Toch lijken echte extincties zeldzaam, wat de indruk geeft van een geleidelijke inkrimping van biodiversiteit. De nieuwe studie toont aan dat veel diersoorten, hoewel ze op sommige plaatsen wel aanwezig blijven, op andere plaatsen volledig worden weggevaagd. "Het gaat om een biologisch verval wereldwijd, zelfs als de soorten nog altijd ergens op aarde bestaan", zegt onderzoeker Rodolfo Dirzo, hoogleraar biologie aan de Universiteit van Stanford.
'Het gaat om een biologisch verval wereldwijd, zelfs als de soorten nog altijd ergens op aarde bestaan'
De onderzoekers brachten de geografische spreiding in kaart van 27.600 vogelsoorten, amfibieën, zoogdieren en reptielen. Ze analyseerden de dalingen van de populatie van 177 soorten zoogdieren tussen 1900 en 2015. Alle 177 soorten verloren minstens 30 procent van hun geografisch gebied, en 40 procent ervan verloor meer dan 80 procent. Vooral de zoogdieren van Zuid- en Zuidoost-Azië worden fel getroffen: alle onderzochte grote soorten verloren er meer dan 80 procent van hun geografisch gebied, zeggen de onderzoekers.
Een derde van de duizenden diersoorten die gestaag in aantal dalen zou op dit moment niet als bedreigd worden beschouwd. In enkele decennia verdween ook 50 procent van alle individuele dieren.
De onderzoekers wijzen naar het geval van de leeuw als symbool voor de problematiek. "Historisch gezien was de leeuw verdeeld over het merendeel van Afrika, het zuiden van Europa en het Midden-Oosten, helemaal tot in India. Nu is het gros van de leeuwenpopulaties verdwenen."
Niet onafwendbaar
De massa-extinctie zou ongetwijfeld desastreuze gevolgen hebben op ecologisch, economisch en sociaal vlak. "De mensheid zal een zeer hoge prijs betalen voor het uitroeien van de enige verzameling van leven die we kennen in het universum", concluderen de onderzoekers.
Het noodlot is nog niet onafwendbaar, benadrukken de onderzoekers, maar ze blijven wel sceptisch. "Alles wijst erop dat de aanvallen op biodiversiteit in de komende twee decennia alleen maar zullen toenemen, wat een zeer grimmig toekomstperspectief biedt."