"Dit brexit-akkoord kan leiden tot het uiteenvallen van het Verenigd Koninkrijk"

Gisteren zijn onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk het eens geworden over een ontwerpakkoord over de brexit, de uitstap van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Dat voorakkoord is nog maar de eerste stap, maar nu al stromen de negatieve reacties binnen.

De meest voor de hand liggende reacties komen van de harde brexiteers. Zij zijn voorstanders van een harde scheiding tussen het VK en de EU. Boris Johnson, voormalig minister van Buitenlandse Zaken in de regering van Theresa May, vindt dat er te veel toegevingen worden gedaan aan de EU.

Johnson zei dat hij de volledige details van het ontwerpakkoord nog niet heeft gezien, maar dat hij genoeg heeft gehoord om het af te keuren. Volgens hem zal het Verenigd Koninkrijk door het ontwerp een "vazalstaat" worden, die afhankelijk wordt van de EU. "Het akkoord is volkomen onaanvaardbaar voor iedereen die in democratie gelooft”, aldus Johnson.

(Lees verder onder de video)

Boris Johnson voegde eraan toe dat de deal Noord-Ierland onvoldoende zal beschermen. Noord-Ierland speelt een sleutelrol in dit akkoord, want na de brexit zal de grens tussen Noord-Ierland (VK) en Ierland een buitengrens van de Europese Unie worden. Grenscontroles willen de EU en May niet, maar critici vrezen dat te soepele grens- en douaneregels Noord-Ierland "te Europees" zouden maken.   

Een van die critici is de DUP, de kleine, conservatieve Noord-Ierse partij die gedoogsteun levert voor de regering-May. Anders gezegd: May heeft het akkoord van de DUP nodig om een deal te kunnen sluiten over grote dossiers en dus ook de brexit. De reactie van de DUP is weinig hoopvol voor May: "Dit akkoord is very, very hard to sell".

Een van de tien parlementsleden van de DUP drukt het nog sterker uit: "Deze deal kan het Verenigd Koninkrijk doen uiteenvallen en daar kunnen we niet achterstaan." 

Naast de DUP lopen ook de Schotten niet warm voor dit akkoord. Schotland heeft massaal tegen de brexit gestemd en ze zien nu hoe Noord-Ierland misschien toch nog zal kunnen profiteren van nauwere banden met de Europese Unie.

Ook het pro-Europese kamp binnen het Verenigd Koninkrijk heeft grote twijfels. Parlementslid Justine Greening laat weten dat het voorakkoord zou leiden tot minder invloed voor het Verenigd Koninkrijk en dat "de geloofwaardigheid van het land zou worden ondermijnd."

Labour-leider Jeremy Corbyn bundelde in een brief de reacties van een aantal oppositiepartijen, met de oproep om amendementen toe te voegen aan het akkoord, om de deal mee vorm te geven.  

Het voorakkoord, dat dus op weinig steun kan rekenen, moet eerst nog goedgekeurd worden door Mays eigen regering. Om 15 uur buigen de ministers er zich over en ook dat wordt geen sinecure is te horen in de wandelgangen. Daarna is het Britse parlement aan zet.

Herbekijk hieronder de reportage uit "Het Journaal" (lees verder onder de beelden):

In "De ochtend" analyseerde Veerle De Vos de reacties op het akkoord: