Muiterij bij MR: Alain Destexhe stapt op en richt ‘Franstalige N-VA’ op

“Burgers herkennen zich niet meer in het huidige politieke aanbod”, zo luidt de analyse van Brussels parlementslid en senator Alain Destexhe. Volgens hem vertegenwoordigen de standpunten van MR, de partij van premier Charles Michel, niet langer de rechtse stem in Franstalige België. “Denk maar aan migratie, kernenergie of overheidsuitgaven.”

Met ‘Liste Destexhe’ wil hij de rechtse krachten in Franstalig België hergroeperen. Het wordt een soort Franstalige N-VA, zegt hij, al zweert hij de communautaire agenda van de Vlaams-nationalisten af. “Ik ben absoluut niet confederalistisch.” Wat overblijft is een partij met liberale standpunten op economisch vlak en een kritische visie op migratie en identiteit.

Destexhe pakte vorige maand op zijn boekvoorstelling al uit met N-VA-kopstuk Theo Francken. De donkerblauwe liberaal maakte toen een scherpe analyse van het Belgische migratie- en integratiebeleid. Het beleid moet strenger worden, zo luidde de conclusie, ‘voordat het te laat is’. Weg dus met de Conventie van Genève, met islamscholen en met gezinshereniging.

Corruptieaffaire

Bij MR groeide de frustratie over de einzelgänger, wiens uitspraken door sommigen als racistisch worden gezien. Er is ook zijn rol in een corruptieaffaire, toen hij nog voor de Raad van Europa werkte. Destexhe zou tegen betaling positieve rapporten hebben geschreven over de verkiezingen in Azerbeidzjan. Hij werd nooit veroordeeld, maar de Raad bande hem uit haar gebouwen wegens schending van de gedragscode.

De laatste weken maakte Destexhe er geen geheim meer van dat hij een fundamenteel probleem had met de houding van MR rond het Marrakech-pact, waar hij als enige Franstalige parlementslid tegen stemde. Doordat MR vasthield aan dat pact, net zoals Open Vld en CD&V, stapte N-VA uit de regering. Daarmee was de door hem gepredikte as tussen MR en N-VA gebroken.

Tegelijk is dit een vlucht vooruit, in de hoop om zijn politieke carrière een nieuwe wending te geven. Achter de schermen valt immers te horen dat Destexhe geen goede plaats meer kreeg op de kieslijst voor 26 mei. Dan is dit hét moment om solo te gaan. Zeker nu MR het moeilijk heeft. Bij de gemeenteraadsverkiezingen haalde MR geen goed resultaat in Brussel en Wallonië. Ook de peilingen voor mei zijn somber.

Intellectuele rechterzijde

“Misschien is dit ook niet zo slecht voor MR”, zegt Alain Gerlache, journalist voor onder meer de RTBF. “Een leegloop is onwaarschijnlijk, want Destexhe stond sowieso al geïsoleerd. Bovendien probeert de partij sinds de tegenvallende gemeenteraadsverkiezingen afstand te nemen van haar rechts profiel. Door het vertrek van Destexhe zal ze zich makkelijker een centrumimago kunnen aanmeten.”

Voor één partijlid is dit wel vervelend: Didier Reynders. Als baas van de Brusselse federatie van de MR staat hij al een tijdje onder druk. Sommige partijgenoten vinden dat hij bij de gemeenteraadsverkiezingen te weinig aanwezig was. Dat hij nu lijsttrekker is voor de Kamer, maar in oktober misschien weg is voor een topfunctie bij de Raad van Europa, wordt hem ook niet in dank afgenomen. “Nu geeft hij ook nog de indruk dat hij zijn troepen niet meer onder controle heeft”, zegt Gerlache.

Puur electoraal is er langs Franstalige kant wel een markt op rechts. Tot nu toe is die erg versnipperd, met partijen als de Parti Populaire of La Droite. Opgeteld halen ze 7 à 8 procent. In sommige streken, zoals Charleroi, slagen ze erin om een paar procenten weg te halen bij MR. “Maar Destexhe is toch een ander type politicus”, zegt Gerlache. “Die eersten zijn populisten, terwijl hij eerder een soort intellectuele rechterzijde vertolkt.”

Intussen raakte bekend dat Waals parlementslid André-Pierre Puget overstapt van de Parti Populaire naar Destexhe.