Zo klonk de stem van Rembrandt van Rijn
De "Rembrandt Tutorials" zijn 6 filmpjes waarop je Rembrandt hoort spreken. Tenminste, een computer-reconstructie van zijn stem en taal. Wetenschappers hebben zijn keelgeluid nagebootst aan de hand van zijn vele zelfportretten. Gedurende zijn meest succesvolle jaren had Rembrandt een klein atelier met enkele leerlingen. Hij gaf dus les. Hoe klonk dat? Â
Nergens in geschriften van zijn tijd staat er iets te lezen over de stem van Rembrandt. Rita Singh, speech scientist van de Carnegie Mellon University in Pittsburgh heeft zich met de stem van de meester beziggehouden. Singh heeft een bestaande wetenschappelijke toepassing omgedraaid. Aan de hand van een stem is het al lang mogelijk om een gezicht te schetsen. Singh ging nu uit van portretten om via een computer de stem na te bootsen. En dat is veel complexer dan van een stem naar een afbeelding van een gezicht gaan.Â
Hier spreekt Rembrandt, luister goed
Hoe Rembrandt eruitzag weten we perfect aan de hand van zijn zelfportretten, van zijn jeugd tot zijn oude dag. Bij de reconstructie van de stem zijn honderden factoren uit die portretten van belang. Het gaat niet alleen om het hoofd, dus de mond, het gebit, de schedel en hoe klanken daarin resoneren, maar onder meer ook om de capaciteit van de longen en de wijze van ademen. Dat kun je uit portretten halen, als er genoeg zijn. Â
Ook de taal uit de 17e eeuw was belangrijk. Welke woorden gebruikten mensen toen, hoe spraken ze die uit? Daar heeft de universiteit van Leiden zich over gebogen. Volgens docent Olga van Marion sprak Rembrandt geen dialect, maar vervormde hij wel een aantal klanken. En hij klonk nors. Luister maar...