Voorrang van rechts 'te verwarrend'
De Vlaams-Brabantse gemeente Glabbeek gaat - op vraag van de bevolking - de voorrang van rechts afschaffen. Steeds meer gemeentebesturen doen dat, omdat de regel te verwarrend is. Verkeersexperts willen van een algemene afschaffing niet weten, vooral vanwege de veiligheid.
Het lijstje met gemeenten die in een aantal straten of zelfs alle straten de voorrang van rechts afschaffen, wordt steeds langer. In Lubbeek, Gooik, Lebbeke, Wervik en Tielt-Winge besliste het gemeentebestuur de voorbije jaren om de verkeerssituatie "minder complex" te maken door auto's die op de hoofdstraat rijden voorrang te geven. Ook in Glabbeek was er nood aan meer duidelijkheid. "De voorrang-van-rechtsregel werkt bijzonder verwarrend voor de mensen", zegt gemeenteraadslid Simon Vandermeulen (Dorpspartij).
De Dorpspartij van burgemeester Peter Reekmans legde de kwestie voor aan alle 5.348 inwoners via het dorpsreferendum. "De uitslag is overduidelijk", zegt Reekmans. "Van de 524 inwoners die deelnamen, koos 84,36 procent voor de volledige afschaffing van de voorrang van rechts."
Burgemeester Reekmans wil nu samen met verkeersexperts snel werk maken van een concreet voorstel voor afschaffing in de hele gemeente. "Dat betekent dus dat elke hoofdstraat een voorrangsstraat wordt. Uiteraard zullen we extra maatregelen nemen. Verkeersborden moeten aangepast worden, geschilderde voorrangskruisen moeten gezandstraald worden en er moet een infocampagne komen. Als de nieuwe regel in voege is, zullen we ook bekijken of er zich snelheidsproblemen voordoen. Mocht dat blijken, zullen we maatregelen nemen, onder meer met opgedreven snelheidscontroles."
Veel werk
In buurgemeente Tielt-Winge werd drie jaar geleden al de voorrang afgeschaft op de voornaamste doorgangswegen. De gemeente kocht toen 250 borden en 80 palen aan, goed voor 25.000 euro. "Ik zat toen zelf in de oppositie en vond het geen goed idee, omdat het het verkeer zou doen versnellen", zegt burgemeester Rudi Beeken. "Het heeft ons veel werk gekost. We zijn nog altijd bezig met het verven van haaientanden. Maar ik merk eigenlijk geen effect, niet negatief en niet positief."
Het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV) wil van een algemene afschaffing van de regel niet weten. "Op een drukke verbindingsweg waar je 70 mag rijden, is de voorrang van rechts vandaag misschien niet meer zo vanzelfsprekend en verstandig, maar op andere plaatsen dan weer wel. Als je morgen de voorrang van rechts afschaft in de Nationalestraat in Antwerpen, gaat daar veel sneller gereden worden. Dat zal hetzelfde effect geven in andere steden", zegt Koen Peeters.
"Voorrang van rechts is een heel duidelijke regel", vervolgt Peeters. "Dat blijkt ook uit de cijfers. Op de kruispunten waar voorrang geldt, gebeuren veel minder letselongevallen dan waar stopborden staan: 9,3 procent tegenover 16,3. Het gaat hier wel enkel om ongevallen met gewonden. Het zou dus wel kunnen zijn dat er meer ongevallen met louter materiële schade zijn, maar alleszins is de ernst van ongevallen op kruispunten met voorrang van rechts minder dan bijvoorbeeld aan kruispunten met stopborden. Dat heeft volgens ons onder meer te maken met de snelheidsremmende functie van de voorrang van rechts."
Snelheidsremmer
Ook mobiliteitsorganisatie VAB is niet gewonnen voor een volledige afschaffing. Maarten Matienko: "In principe moet de weg waar het meest verkeer op zit, voorrang hebben. Nu moet je daar vaak voorrang geven, omdat op die manier het verkeer afgeremd wordt. Dat is niet correct. Voorrang van rechts mag niet als snelheidsremmer gebruikt worden. Als op die hoofdweg te snel wordt gereden, moet je andere maatregelen nemen, niet de voorrang van rechts opleggen. Maar dat in een dorpskern de voorrang wordt afgeschaft, kan wel een goede maatregel zijn, op voorwaarde dat het voor de weggebruiker duidelijk is."