Scheer die baard maar af, de echte hipster heeft nu een snor

“Het mag niet aanvaard worden, op geen enkel moment”, zei Noel Gallagher – Oasis-brein, zelfverklaard genie en in zijn vrije tijd kennelijk ook amateur-trendwatcher – eind 2017 over snorren, in een interview met muziekwebsite Pitchfork. “De baard, de volle baard, oké, dat is één ding. Dat betekent: fuck it, ik doe geen moeite. Maar een snor? Dat betekent dat je errond scheert. Dat gebeurt op het moment dat je denkt dat je een 14de-eeuwse, Franse fuckin’ musketier bent. En je denkt: er is een bepaald type vrouw dat hiervan houdt. Snorren zijn overschat.”

Maar Gallagher is kennelijk een beetje in de jaren 90 blijven hangen, want niet iedereen denkt er zo over. Snorren zijn hipper dan ooit, lijkt het wel. En ze palmen het terrein van de baard in. Exacte cijfers zijn moeilijk te vinden – vooralsnog moeten mannen hun keuze voor gezichtsbeharing nergens aangeven – maar de man die in de volksmond als “hipster” wordt omschreven, lijkt een voorliefde voor de snor te ontwikkelen.

Dik tien jaar geleden was dat nog anders. Toen schreef deze krant nog artikels over de terugkeer van de baard – “Wie als man wil opvallen in de massa, moet afscheid nemen van zijn kin en een harig tapijtje kweken” – en leek een snor uit de boze. Zanger Nick Cave liet in 2007, koppig als hij is, toch een hoefijzermodel groeien en stelde vast dat de vrouwelijke helft van de bevolking er niets van moest weten. Het inspireerde hem prompt tot de song ‘No Pussy Blues’.

Baarden werden zo het kenmerk van de modebewuste, alternatieve man. “Destijds was de baard, of je ’m nu lang of getrimd droeg, een fashion statement”, zegt trendwatcher Herman Konings. “Het was een reactie op de gladgeschoren metroseksueel, die toen de standaard was. Daarom werden baarden snel een kenmerk van hipsters, mensen die ervoor kiezen authentiek en raw te zijn.”

Tegenreactie

Maar trends brengen tegentrends met zich mee. En woorden raken uitgehold. Als iedereen er eentje heeft, is een baard niet langer ‘authentiek’. Konings: “Woorden als ‘ambachtelijk’ en ‘authentiek’ worden schutwoorden als iedereen ze gebruikt, zeker ook commerciële spelers.” Danone gebruikte een man met een lange baard voor een Danio-advertentie, en in een commercial voor McDonald’s speelde ook een bebaarde man mee. “Dan is het echt ‘authentieke’ er vanaf.”

De baard is simpelweg te populair geworden, klinkt het. ‘Authentiek’ moet een nieuwe vorm krijgen. En wie dus een beetje eigenzinnig wil zijn, kiest voor een begroeide bovenlip. “De baard is een cliché geworden”, zegt Konings, “en clichés passen niet in het modebewustzijn. En dus krijg je een pendelbeweging, een tegenreactie: een gladgeschoren gezicht, of the best of both worlds: een snor. Je kunt er ook veel kanten mee uit: lang, kort, een pornosnor, noem maar op. Je ziet ook dat bekende mensen, zoals wielrenner Victor Campenaerts, voor een snor kiezen.”

Konings is niet de enige die het opmerkt. Ronnie Vermeulen, voorzitter van de Snorrenclub Antwerpen, is het ook opgevallen. Niet in de aanmeldingen voor zijn vereniging – “Het is niet omdat je een snor laat groeien, dat je dat meteen ook in clubverband gaat doen” – maar wel in het straatbeeld. “Ik krijg de indruk dat baarden minder populair worden. Een paar jaar geleden moest iedereen plots een baard hebben. Het was een modeverschijnsel. Maar een snor is ook heel mannelijk, en valt op. Zeker nu iedereen een baard heeft.”

Dat de snor zou terugkomen, hadden we al langer moeten weten. Alt-J, de indiepopgroep die het archetype van ‘de hipster’ belichaamt, koos al langer voor de moustache. Tot ergernis van Noel Gallagher. Gevraagd naar wat hij van de band vond, antwoordde hij tegenover muziekblad NME: “Een van hen heeft een snor. En dat is onaanvaardbaar.”