Eerste monument voor gesmolten gletsjer in IJsland is “brief voor de toekomst”
IJsland herdenkt de eerste gletsjer van het land die geen gletsjer meer is, als gevolg van de klimaatopwarming. Er komt een plaquette met een “brief voor de toekomst”. Zo'n 400 andere gletsjers zijn ook in gevaar.
De Okjökull in Borgarfjörður, in het westen van IJsland, was in 1890 nog zestien vierkante kilometer groot. Nu bedekt het ijs minder dan 0,7 vierkante kilometer. In 2014 verloor de Okjökull daarom de status van “gletsjer”. De sneeuw- en ijsmassa is te dun geworden; wetenschappers spreken van "dood ijs".
Lees verder onder de foto van de Okjökull.
Op 18 augustus onthullen IJslandse en Amerikaanse wetenschappers een plaatje bij de gewezen gletsjer. In het IJslands en het Engels is “Een brief aan de toekomst” te lezen en het getal van “415 ppm (deeltjes per miljoen) CO2”, dat is de hoogste concentratie CO2 die gemeten is sinds het ontstaan van de mensheid, in mei van dit jaar.
“In de komende 200 jaar gaan al onze gletsjers dezelfde weg op,” staat op het herdenkingsteken. “Dit monument is een bevestiging dat we weten wat er aan het gebeuren is en wat er gedaan moet worden. Alleen jullie (in de toekomst, red.) weten of we het gedaan hebben.” De tekst is van de hand van Andri Snær Magnason, bekroond schrijver en in 2016 ook presidentskandidaat van IJsland.
We willen de aandacht vestigen op wat we verliezen als de gletsjers verdwijnen
“Het is eerste monument ter wereld ter nagedachtenis van een verdwenen gletsjer”, zegt Cymene Howe, antropologe van de Rice University in Houston, Texas. “Door het overlijden van de Okjökull niet ongemerkt voorbij te laten gaan, hopen we de aandacht te vestigen op wat we verliezen naarmate de gletsjers van deze aarde verdwijnen. Deze enorme ijslichamen bevatten de grootste zoetwaterreserves van de planeet en de geschiedenis van de atmosfeer zit erin bevroren. Ook de culturele betekenis ervan is groot.”
Zo’n 400 gletsjers in IJsland zijn in gevaar door de stijging van de temperatuur, als gevolg van de opwarming van het klimaat. Over de Ok (jökull is IJslands voor ijsmassa) is vorig jaar een documentaire gemaakt: “Not Ok”, met de stem van Jón Gnarr, acteur en vroeger burgemeester van de IJslandse hoofdstad Reykjavik.
Ook elders in de wereld gaat het afsmelten van gletsjers steeds sneller. Dat bleek onlangs uit onderzoek van de Himalaya, door beeldmateriaal te vergelijken.