Kuikens communiceren al met elkaar voor ze uitgebroed zijn

Jose Noguera en Alberto Velando, twee gedragsecologen van de universiteit van Vigo in Spanje, stelden met hun team eitjes van de geelpootmeeuw bloot aan geluiden die wezen op het gevaar van roofdieren. Tijdens het experiment bleek niet alleen dat de embryo’s hierover communiceerden met de andere eitjes, maar ook dat ze veel voorzichtiger uit hun eitje kwamen gekropen dan de controlegroep.

De onderzoekers verzamelden 90 eitjes van een broedkolonie op het Spaanse eiland Sálvora, waar ook roofdieren rondhangen, voornamelijk kleine carnivoren zoals nertsen. De eitjes werden verdeeld in clusters van drie en in broedkasten geplaatst. Vervolgens werd alle groepjes verdeeld in twee grote groepen: de experimentele groep en de controlegroep.

Uit elk cluster werden twee van de drie eitjes vier keer per dag uit de broedkast gehaald - telkens dezelfde twee eitjes - en in een geluidsdichte doos geplaatst waarin geluiden van roofdieren werden afgespeeld. De eitjes van de controlegroep kregen geen geluiden te horen. Vervolgens werden de eitjes weer in de broedkast gelegd, in aanraking met de “naïeve eitjes” die achterbleven.

De embryo’s die werden blootgesteld aan de geluiden begonnen te vibreren en bleven dat doen nadat ze terug in broedkast geplaatst werden. Noguera en zijn collega’s vermoeden dat deze trillingen andere embryo’s in de omgeving van het eitje moesten waarschuwen dat er iets niet in de haak was. 

Wat het allemaal nog interessanter maakt, is dat de eitjes van de experimentele groep, inclusief de “naïeve eitjes” die de verontrustende geluiden niet hadden gehoord, er langer over deden om uit te broeden dan de controlegroep. 

Bovendien vertoonden de kuikentjes uit die groep ook allemaal gelijkaardig gedrag: in vergelijking met de kuikentjes uit de controlegroep maakten ze minder geluiden en liepen ze meer gehurkt - een defensieve houding die vaak wordt aangenomen als  reactie op de alarmkreten van volwassen dieren.

Bovendien vertoonden alle kuikens uit de experimentele groep - ook de naïeve kuikens - fysiologische kenmerken die niet waargenomen werden in de controlegroepen. Ze vertoonden hogere niveaus van het stresshormoon cortisol, hadden minder kopieën van het mitochondriaal dna per cel, waren kleiner en hadden een kortere poot. Dat wijst volgens de onderzoekers op een wisselwerking: de vogels kunnen beter reageren op gevaar, maar dit gaat gepaard met “een verminderde cellulaire capaciteit voor energieproductie en groei”.

“Onze resultaten tonen duidelijk aan dat vogelembryo’s kostbare informatie uitwisselen met hun broers en zussen, waarschijnlijk aangaande het risico op roofdieren”, concluderen de wetenschappers.