Uitgang EU: waarom Kris Peeters en Geert Bourgeois aan een Europese carrière denken

5 september 2014. Bij het ochtendgloren begint het Didier Reynders (MR) te dagen: die Europese post, de blinkende kroon op zijn carrière na bijna twintig jaar in de Wetstraat, kan hij vergeten. Terwijl de afspraak was dat Kris Peeters de nieuwe premier zou worden en Reynders de nieuwe Eurocommissaris, keren de christendemocraten plots hun kar tijdens de beslissende onderhandelingsnacht. 

Opeens is een Europese topfunctie voor Marianne Thyssen hun prioriteit. Het gevolg: niet Peeters maar Charles Michel (MR) wordt premier van de centrumrechtse coalitie. En niet Reynders maar Thyssen trekt naar Europa, als dank voor bewezen diensten.

Jonge garde

We zijn vier jaar later en er staan weer Europese verkiezingen voor de deur. En ook deze keer lijkt Europa voor de Belgische partijen vooral interessant als eindstation voor de politici met wie men nationaal geen blijf meer weet. 

Voorzichtigheid blijft geboden tot de keuze officieel is, maar volgens meerdere bronnen overwegen Geert Bourgeois, nu nog Vlaams minister-president, en Kris Peeters, vandaag federaal vicepremier en minister van Werk, een Europese carrièreswitch. 

Ze zouden allebei kandidaat zijn om straks, in mei 2019, de Europese kieslijst van hun partij te trekken. Bourgeois omdat hij definitief plaats wil ruimen voor de wat jongere N-VA-lichting rond Jan Jambon en Theo Francken. Peeters omdat het hem na zijn nederlaag bij de lokale verkiezingen in Antwerpen aan electorale kracht ontbreekt om zich weer als federale kopman op te werpen.

“Alles hangt ervan af hoe Bourgeois en Peeters hun Europese job zouden invullen”, zegt Europa-specialist Hendrik Vos (UGent). “Als ze er echt zin in hebben, kan heel veel. Kijk maar naar ex-premier Guy Verhofstadt, die zichzelf herlanceerde in Europa en nu een toonaangevende stem in het Europees Parlement is. Het zou heel spijtig zijn als ze dit alleen zouden zien als een uitbolbaantje. Ik denk ook niet dat iemand als Bourgeois, een politicus met principes, zoiets zou doen.”

Thyssen bewijst inderdaad dat het kan: het beste maken van een politiek bedankje. Hoewel haar werk niet bijster veel aandacht in de binnenlandse media kreeg, wordt Thyssen door vriend en vijand omschreven als een degelijke Eurocommissaris.

Europese thema’s

“Bovendien zullen de verkiezingen in 2019 voor een groot stuk over de Europese thema’s gaan, zoals budget en migratie. Dat is toch een verschil met de vorige keren”, vervolgt Vos. 

“Het belang van die Europese thema’s zal ook de aandacht voor de Europese verkiezingen zelf vergroten en dus het belang van de Europese kopmannen. Je kunt daar als partij wel wat ervaring en politiek metier gebruiken. Al is het de vraag of Europa de nationale strijd kan overstemmen. Die kans lijkt veeleer klein, omdat in het Europees Parlement geen coalitievorming plaatsvindt na de stembusgang. Het centrumrechtse en het centrumlinkse blok zullen de grootste formaties blijven.”

Ook de andere partijen zijn volop aan het puzzelen aan hun Europese lijst. Bij sp.a lijkt Kathleen Van Brempt opnieuw kandidaat-lijsttrekker. Al zou ook Jan Cornillie, de voormalige politiek directeur van de partij, een kans maken. Van Brempt heeft een sterke reputatie opgebouwd in Europa, maar komt nationaal niet meer uit de verf. Bij de lokale verkiezingen in Antwerpen kwam ze maar aan 1.300 voorkeurstemmen.

De groenen schuiven fertiliteitsspecialist Petra De Sutter naar voren. Zij is meteen ook ‘Spitzenkandidat’. Dat betekent dat ze in de running is om door de Europese Groene Partij aangewezen te worden als kandidaat-Commissievoorzitter. 

Open Vld zet wellicht Guy Verhofstadt opnieuw bovenaan op de lijst. Hij wil ook de komende jaren een hoofdrol bij de ALDE-fractie, de Europese liberalen, spelen.