Videospeler inladen...

Wat is er aan de hand in Hongarije? 3 vragen over de nationale actiedag tegen de "slavenwet"

Vakbonden in Hongarije hebben vandaag uitgeroepen tot een nationale actiedag en willen de economie in Hongarije lamleggen. Het is de eerste keer sinds het verdwijnen van het communistische bewind in Hongarije dat dit gebeurt. Alles heeft te maken met een nieuwe wet over overuren, door tegenstanders "de slavenwet" genoemd.

1. Vanwaar komt de wetgeving op de overuren?

Videospeler inladen...

Hongarije heeft een probleem. Het heeft namelijk een groot tekort aan arbeidskrachten. Met een werkloosheid rond de 4 procent is er al weinig ruimte op de arbeidsmarkt en intussen blijft de economie groeien met bijna 5 procent. Veel bedrijven zijn daarom op zoek naar nieuwe arbeidskrachten waardoor die krapte zich nog meer laat voelen. En daarbij komt dat veel jonge Hongaren ervoor kiezen om in West-Europa te gaan werken. De lonen zijn immers nog altijd laag in Hongarije, gemiddeld 700 euro netto. Die lage loonkost trekt buitenlandse investeerders aan, vooral in de autosector. Maar door die lage lonen is ook bijna 5 procent van de werkende bevolking uitgeweken naar andere EU-lidstaten.

Volgens veel waarnemers zou Hongarije met deze cijfers best in het buitenland naar arbeidskrachten gaan zoeken, maar voor premier Viktor Orban is dat onbespreekbaar. Het antimigratiebeleid is de kern van zijn politiek. Daarom probeert de regering nu de krapte op de arbeidsmarkt op te vangen met een verruiming van het aantal toegelaten overuren, van 250 per jaar naar 400, dat is ongeveer een werkdag extra per week. De betaling van die extra uren kan tot 3 jaar worden uitgesteld. Volgens de regering geeft het meer mogelijkheden  aan werknemers om bij te verdienen.

Maar critici vrezen dat werknemers in de praktijk verplicht zullen worden om 6 dagen per week te werken, ook al is er geen verplichting in de wet ingebouwd. De opposanten van de wet hebben die daarom al meteen omgedoopt tot "slavenwet".

2. Is dit protest anders dan vorige acties tegen Orban?

Videospeler inladen...

De voorbije jaren zijn er al geregeld protesten geweest tegen Orban, maar deze keer duren ze langer. Zelfs na de kerstvakantie kwam de protestbeweging weer op gang. In vergelijking met vorige protesten gaat het nu ook om iets wat de mensen echt voelen. Het gaat niet over abstracte begrippen als vrijheid van meningsuiting maar om hun jobs en hun lonen.

Deze keer is de zeer diverse oppositie ook verenigd, voorlopig toch. Zowel de socialisten (MSZP) als het uiterst rechtse Jobbik nemen deel aan de protesten. Ze proberen zelfs afspraken te maken over gemeenschappelijke kandidaten die tegen de kandidaten van Orban zouden opkomen tijdens de Europese verkiezingen. De betogers krijgen nu ook de steun van de vakbonden. Die stellen in Hongarije niet veel voor, maar het geeft wel aan dat het protest breder is gedragen dan anders. Zij hebben vandaag uitgeroepen tot een nationale actiedag en willen de economie in Hongarije lamleggen. Het zou de eerste keer zijn sinds het verdwijnen van het communistische bewind in Hongarije dat dit gebeurt.

3. Moet Orban zich zorgen maken?

Videospeler inladen...

Voorlopig moet Orban zich geen zorgen maken. Zijn partij, Fidesz, heeft in april vorig jaar nog een grote verkiezingsoverwinning geboekt en heeft nog altijd een tweederdemeerderheid in het parlement. Zijn antimigratiebeleid is populair bij veel Hongaren die, in tegenstelling tot West-Europeanen, nooit hebben geleefd in een multiculturele samenleving.

Toch kan deze protestgolf nog een bedreiging worden als die zich uitspreidt over het hele land. Fidesz haalt de meeste stemmen buiten Boedapest en vorige week zaterdag werd er voor het eerst ook betoogd in steden buiten Boedapest. Ook in plaatsen waar Fidesz sterk staat, kwamen mensen op straat ondanks de vrieskou.

In het verleden heeft Orban de protesten ook altijd in de kiem gesmoord door enkele toegevingen te doen waardoor de eensgezindheid van de protestbeweging snel verdween. Maar nu gaat het om een essentieel punt van zijn beleid, de antimigratiepolitiek, en daar kan hij geen toegevingen over doen.

Orban is evenwel een sluw politicus, dus wie weet, komt hij plots toch weer met een verrassende zet waardoor hij toch weer de wind uit de zeilen kan halen van de oppositie.

Meest gelezen