Videospeler inladen...

"Laat het sproeien achterwege": experts denken nu al aan een droge zomer

Als we opnieuw zo'n droge zomer krijgen als vorig jaar, zal het watertekort nog ernstiger zijn dan toen, waarschuwen experts. Daarom vragen ze nu al om bijvoorbeeld het gazon geen water te geven. Is de toestand echt zo alarmerend? Panikeren is niet nodig, zegt de Vlaamse Milieumaatschappij. Ook Vlaams minister van Omgeving Koen Van den Heuvel (CD&V) ziet geen reden om de kraan dicht te draaien, al moeten we altijd wel voorzichtig omspringen met drinkwater.

"Het is op dit moment inderdaad extreem droog", zegt Patrick Willems, professor Waterbouwkunde aan de KU Leuven.  Dat is onder meer het gevolg van de zeer droge periode vorige zomer, met een neerslagtekort van 350 mm. Normaal worden de neerslagreserves na de zomer weer opgebouwd en hebben we in de winter zelfs een overschot.

Beluister een gesprek met professor Willems in het Radio 1-programma "Nieuwe feiten" en lees eronder verder:

Maar dit jaar zijn de reserves niet aangevuld, het tekort is maar tot 150 mm gezakt en de afgelopen weken zagen we het neerslagtekort nog toenemen, dat is echt wel zeer zorgwekkend.

Het gazon sproeien is verspilling

Willems roept iedereen dan ook op om geen water te verspillen. "Het klinkt misschien een beetje raar omdat het nog geen zomer is, maar we moeten nu al beginnen met onze waterreserves te sparen, want we weten niet hoe droog het de komende weken en maanden zal zijn."

"Wees zuinig met leiding- en putwater en gebruik het bijvoorbeeld niet om je gazon nat te houden. Want we komen in de problemen deze zomer als er opnieuw zo weinig regen valt als vorig jaar."

Geen paniek

Ook bij de Vlaamse Milieumaatschappij vinden ze dat we zuinig moeten omspringen met water. Katrien Smet: "Wij zeggen dat altijd, niet alleen in periodes van droogte. De mensen zouden zich veel meer moeten realiseren dat water kostbaar is. Ze kunnen er bijvoorbeeld aan denken om het water niet te laten lopen terwijl ze hun tanden poetsen."

"Maar een verbod op gazonsproeien vinden we geen goed idee. Je zou er versteld van staan hoe verkeerd mensen daarop kunnen reageren. Ze zouden opzettelijk de tuinslang gaan gebruiken." 

De voorspelde neerslag voor de volgende dagen zal niet volstaan.

Katrien Smet (Vlaamse Milieumaatschappij)

"Voorlopig is er trouwens geen reden tot ongerustheid. Het is waar dat de grondwaterpeilen laag zijn voor de tijd van het jaar. Vooral in Limburg en Vlaams-Brabant zijn ze zeer laag. Maar met een paar weken aanhoudende regen - geen stortbuien, want dat water spoelt grotendeels weg - is alles weer op peil. Maar de voorspelde neerslag voor de volgende dagen zal niet volstaan." 

Als het lange tijd niet regent én als het erg warm is, is het grondwaterpeil twee keer in gevaar. "Bij hoge temperaturen zoals de voorbije week zien we altijd pieken in het waterverbruik", zegt Katrien Smet. "De zwembadjes voor de kinderen worden gevuld, mensen douchen al eens een keer meer.  Warmte leidt ook tot meer verdamping, waardoor er minder water in de grond kan dringen."

En de boer, hij pompte voort

Nicolas Maeterlinck

Wat te zeggen van de landbouwers die tonnen water uit de beken halen voor hun akkers? Natuurpunt signaleerde er verschillende in Haspengouw en de Kempen. Jos Ramaekers, coördinator van Natuurpunt Limburg: "De boeren zijn nu aan het zaaien maar de oppervlakkige grondlaag is erg droog en om de zaden te doen kiemen maken ze de akkers nat met water uit de beek." 

"Normaal doen ze dat weleens in de zomer, het is opmerkelijk dat ze er zo vroeg in het seizoen al aan beginnen. We kunnen maar hopen dat niet alle boeren dat voorbeeld volgen, want voor de dieren en planten die in de beken leven is er voldoende water nodig. De beken staan nu al laag, dat peil moet niet te fel meer dalen."

Beluister een gesprek met Hendrik Moeremans van Natuurpunt in het Radio 1-programma "De wereld vandaag" en lees eronder verder:

Oppervlaktewater, grondwater, drinkwater

Maar er zal niet minder water door de leidingen stromen doordat de boeren in Haspengouw en de Kempen de beken droogleggen. De waarschuwing van professor Willems is niet voor hen bedoeld. Want de onbevaarbare waterlopen, zoals beken en kleine rivieren, worden niet gebruikt voor drinkwater. De drinkwatermaatschappijen putten enkel uit de bevaarbare waterlopen, het Albertkanaal bijvoorbeeld. 

Het water van het Albertkanaal noemen we oppervlaktewater. De helft van het water uit de kraan is oorspronkelijk afkomstig van oppervlaktewater. Voor de andere helft wordt grondwater gebruikt. En voor al dat water is er één levensbelangrijke bron - hemelwater. 

Wat zegt Vlaams minister Van den Heuvel?

Ook de Vlaamse minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Koen Van den Heuvel (CD&V) beklemtoont dat water een kostbaar goed is en dat we er maar beter verstandig en zuinig mee omspringen. Maar de situatie is niet zo ernstig dat er beperkende maatregelen komen. Je kan de tuinslang voorlopig dus nog op je gazon richten zonder een boete te riskeren. 

Om de gevolgen van droogte te counteren en te voorkomen komt er een droogteplan. Dat is een geheel van maatregelen die zijn opgesteld door de Vlaamse Milieumaatschappij. De Vlaamse regering heeft het plan op 5 april goedgekeurd (pdf). Het plan zet onder meer in op minder waterverbruik en efficiëntere recyclage. 

Bekijk de reportage over de droogte uit "Het Journaal" hier:

Videospeler inladen...

Meest gelezen