Vlaams Parlement vraagt meer aandacht en middelen voor hoogbegaafde leerlingen en kleuteronderwijs en plant hervorming buitenschoolse opvang

Voor leerlingen die extra zorg en aandacht nodig hebben, worden in het onderwijs al veel inspanningen geleverd. Maar gebeuren die inspanningen ook voor leerlingen die hoogbegaafd zijn? Volgens initiatiefneemster Kathleen Krekels glippen nog te veel van die hoogbegaafde kinderen en jongeren tussen de mazen van het net en gaat er zo talent verloren. 

Daarom vraagt zij samen met Jan Durnez (CD&V) en Franc Bogovic (Open Vld) meer aandacht en middelen voor een betere detectie en begeleiding van hoogbegaafde leerlingen. Zo moet de kennis over hoogbegaafdheid in opleidingen voor leerkrachten omhoog en moet er een platform voor kennisdeling komen. 

Volgens de indieners is het huidige onderwijssysteem "te weinig flexibel om in te spelen op de ontwikkelingsvoorsprong van uitzonderlijk hoogbegaafde leerlingen". "We willen daarom bekijken of we nieuwe kaders kunnen vastleggen om onderwijs zo te organiseren dat het ten goede komt aan de ontwikkeling van de hoogbegaafde jongere, bijvoorbeeld door flexibel om te gaan met curricula en centrale examencommissie zodat deze leerlingen dag in, dag uit krijgen waar ze recht op hebben: goed en uitdagend onderwijs", besluit Krekels.

Het kleuteronderwijs heeft te kampen met een historische onderfinanciering (van 60 miljoen euro) tegenover het lager onderwijs. Die onderfinanciering is ontstaan omdat men er vroeger van uitging dat kleutertjes maar twee derde van de tijd naar school gaan en vaak thuisblijven. Daarom krijgen kleuterscholen 33 procent minder werkingsmiddelen.

Het Vlaams Parlement wil dat de werkingsmiddelen voor het kleuteronderwijs vanaf volgend schooljaar gelijkgeschakeld moeten worden met die van het lager onderwijs. Voor een volledig schooljaar gaat het om een bijkomende investering van 50 miljoen euro voor het kleuteronderwijs. Die gelijkschakeling is ook meteen verankerd in een voorstel van decreet dat vandaag unaniem in het parlement werd goedgekeurd. Voor een volledig schooljaar zou het gaan om een investering van 50 miljoen euro. Voor het begrotingsjaar 2019 alleen zou het gaan om een bedrag van ruim 16 miljoen euro.

“Belangrijk is ook dat er extra middelen worden voorzien om niet-Nederlandstalige kinderen Nederlands te leren en te integreren”, zegt Koen Daniëls van N-VA. “Daarbij zijn taalbaden Nederlands expliciet opgenomen. Het voorzien van bijkomende kleuterverzorg(st)ers en het versterken van de beleidsondersteuning in het basisonderwijs zal ook moeten uitgewerkt worden.”

Tot slot wordt de administratieve last voor het onderwijspersoneel verder verlaagd door duidelijk te maken welke documenten opgelegd zijn door de overheid.

Er zijn al langer plannen om de buitenschoolse opvang in Vlaanderen te hervormen. In de plannen van meerderheidspartijen N-VA, CD&V en Open Vld krijgen de lokale besturen een regierol. Zij moeten onder meer zorgen voor een afstemming van de opvang op school en de buitenschoolse activiteiten (bv. teken- of muziekles).

Van de gemeenten wordt ook de nodige creativiteit gevraagd. Een gemeente zou bijvoorbeeld vervoer kunnen inleggen tussen de opvang en andere activiteiten of verenigingen zouden ook naar de opvang en scholen zelf kunnen trekken voor sport- of muziekles. Op termijn zouden de lokale besturen hier via het Gemeentefonds financiering voor krijgen. Voor de bestaande IBO’s, of initiatieven buitenschoolse opvang, die nu gefinancierd worden via Kind en Gezin, komt er een overgangsperiode van zes jaar.

Het voorstel botste hier en daar op kritiek. Zo bestempelde de Vlaamse Jeugdraad het als “een luchtkasteel, een lege doos en een vergiftigd geschenk”. En in een recente brief betreurt de Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) dat het onderwijs niet gehoord is.

Ook oppositiepartijen Groen en sp.a hebben kritiek. Zij vinden vooral dat er te veel onduidelijkheid bestaat over de kwaliteitseisen en over budgetten die de gemeenten zullen krijgen. Beide partijen onthielden zich bij de stemming, net als Vlaams Belang.

Het decreet treedt begin 2021 in werking.