Eén jaar na historische foto én ontmoeting tussen Noord- en Zuid-Korea: "Bijna niemand gelooft nog in duurzame vrede"
Exact één jaar geleden kwamen de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un en de Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in samen voor een historische ontmoeting. Conclusie van het gesprek? Er moet duurzame vrede komen op het schiereiland en Noord-Korea zal zijn kernwapens wegdoen. "Ondertussen blijft er maar weinig over van dat optimisme", zegt Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies.
27 april 2018. De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un steekt de grens over met Zuid-Korea. Een historisch moment, want het was de eerste keer in bijna zeventig jaar dat een Noord-Koreaanse leider naar het zuiden trok. Even later ging hij samen met de Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in ook even naar Noord-Korea. De beelden gingen de wereld rond.
(Lees verder onder de video met de beelden van een jaar geleden).
Na het historische moment zaten de twee leiders samen voor een - al even historische - ontmoeting. En ze kwamen tot een akkoord. De twee landen maakten duidelijk dat ze de oorlog wilden beëindigen. Op termijn zouden ook de kernwapens in Noord-Korea verdwijnen.
"Het leek erop dat er nu echt duurzame vrede zou komen op het schiereiland. Alles zou beter worden", zegt Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies aan de universiteit van Leiden, in "De ochtend" op Radio 1. "Nu, een jaar later, blijft er wel niet veel meer over van dat optimisme. Er is wel veel spanning verdwenen tussen Noord- en Zuid-Korea en ook tussen Noord-Korea en de Verenigde Staten. Maar niet veel mensen denken nog dat duurzame vrede en ontwapening ook mogelijk zal worden."
Noord-Korea wil zijn kernwapens niet opgeven en er mag niet worden gepraat over de schending van de mensenrechten in het land
En toch: Noord- en Zuid-Korea hebben al concrete stappen gezet, zegt Breuker. "Maar de sancties die de Verenigde Staten en de Verenigde Naties opgelegd hebben aan Noord-Korea, maken elke economische samenwerking onmogelijk. Bovendien is het nu wel duidelijk dat Noord-Korea zijn kernwapens niet wil opgeven en dat er niet mag worden gepraat over de schending van de mensenrechten in het land. Dat maakt dat er amper tot geen vooruitgang is."
(Lees verder onder de foto.)
Kan er dan niets meer? "We hebben een hele koude oorlog overleefd zonder dat de kernwapens zijn afgegaan", zegt de hoogleraar. "Leven met de kernwapens in Noord-Korea is niet ideaal, maar dat zou eventueel wel kunnen. Als het gaat over de schending van de mensenrechten ben ik somberder. Noord-Korea wil dat niet opgeven, want het is belangrijk voor het machtsbehoud van het regime. Dan wordt het wel moeilijk. En dan moet je je de vraag stellen: waar kunnen we nog naartoe met Noord-Korea?"
Door de gesprekken ligt hij beter bij andere landen. Hij is nog steeds een dictator, maar wel een knuffeldictator
Ondertussen heeft Kim Jong-un nog twee andere gesprekken gehad met de Zuid-Koreaanse president. En ook met de Amerikaanse president Donald Trump waren er al twee gesprekken. "Daardoor ligt hij beter in andere landen en is hij daar ook welkom. Hij is nog steeds een dictator, maar wel een knuffeldictator."
"Het beste wat kan gebeuren is een wissel van de macht in Noord-Korea, waardoor het wat menswaardiger kan", besluit Breuker. "Maar dat zal wellicht niet gebeuren. Ik hoop enkel dat de spanningen niet terugkeren, want die kunnen snel escaleren. De situatie waarin we nu zitten, is realistisch gezien het beste waar we momenteel op kunnen hopen."
Beluister hieronder het gesprek met Remco Breuker in "De ochtend":