Direct naar artikelinhoud
WetenschapVraag van de Week

Gebruiken we niet beter water om ons gat mee af te kuisen?

Gebruiken we niet beter water om ons gat mee af te kuisen?
Beeld Tim Coppens

Zo’n 2.000 rollen toiletpapier spoelt de gemiddelde Belg in zijn leven door de wc. Sommige ­landen gebruiken ­water in plaats van papier, dat scheelt een hoop afval. ­Bovendien: is wc-papier gebruiken wel hygiënisch?

Nou, superschoon is anders, zegt maagdarmleverarts Ben Witteman over het schoonvegen van de bil­spleet met toiletpapier. Als hij de darmen van een patiënt onderzoekt, ziet hij bij het openen van mannelijke billen regelmatig souvenirtjes van toiletbezoek: kleine rolletjes papier tussen de haartjes. “Die kunnen de tere huid gaan irriteren.”

Zelf zweert Witteman bij een Japans toilet: “Het is fantastisch. Als je het eenmaal geprobeerd hebt, ben je verslaafd.” In zo’n toilet zit een motor en een verwarmingselement. Warm water sproeit de anus met kracht schoon.

En dat is geen kinderachtig straaltje, vertelt Witteman: “Als je niet op de anusdouche gaat zitten, spuit-ie tot aan het plafond. Het is bijna of je jezelf een klysma geeft.” Daarna wordt het zitvlees met warme lucht drooggeföhnd en ben je, zegt de maagdarmleverarts, “brandschoon”.

Aarsmaden

Het voordeel van zo’n systeem, zegt Witteman, is dat er geen sprake is van wat in dokterstaal het ‘fecaal-orale contact’ heet. Oftewel: de handen komen niet in contact met de anus. Is dat wel het geval, dan is het risico op parasitaire infecties wat groter. Aarsmaden bijvoorbeeld worden vooral door kinderhandjes verspreid. De wormpjes leggen eitjes rond de anus. Een kind krabt zich daar als het jeuk heeft en zo komen de eitjes op de handen terecht, waarna ze zich verder kunnen verspreiden.

Wc-papier, al is het nog zo zacht, kan de huid rond de anus beschadigen. Geen pretje bij aambeien en andere aandoeningen, zoals de ziekte van Crohn. Onder de darmpatiënten van Witteman bevinden zich daarom veel bezitters van een Japans toilet, want, zegt Witteman, “als je twintig keer per dag naar de wc moet, is het veel te pijnlijk om wc-papier te gebruiken. De huid wordt helemaal schraal.”

Jeuk

En dan is er nog iets als pruritus ani, oftewel een jeukende anus: vaak een teken dat niet elk spoortje ontlasting is weggeveegd. Een krachtige straal water verwijdert ontlasting nu eenmaal beter dan een prop papier. Dat klinkt als drie-nul voor het Japans toilet. Toch laat een studie onder oudere Japanners zien dat ‘actief gebruik’ van het elektrische bidet eveneens voor een jeukende anus kan zorgen. Dat komt doordat veel ouderen in dat land de straal vóór het kaka doen alvast aanzetten, zodat de keutel gemakkelijker loslaat.

Een andere (ook al Japanse) studie laat zien dat vrouwen die de waterstraal na het plassen gebruiken, vaker bij een uroloog terechtkomen. Uroloog Michael van Balken adviseert daarom een Japans toilet alléén te gebruiken voor het achterwerk. “Het wassen van je geslachtsdelen na het plassen heeft geen enkele meerwaarde. Zeker niet bij vrouwen, want de vagina is een zelfreinigend orgaan.”