Hilde Van Inthoudt, consul in Nairobi: ‘Deze job vraagt veel van jou én van je omgeving. Je werkt dag in dag uit, ook in het weekend’

U was duidelijk aangedaan door het overlijden van die man: u kende hem ook door uw job als consul. Maakt u uw werk niet makkelijker door wat meer afstand te houden?

Hilde Van Inthoudt: “Die betrokkenheid geeft me net een extra push. De Belgische gemeenschap in Nairobi is klein, waardoor je de meesten persoonlijk kent. Een paar maanden geleden heb ik een vrouw moeten vertellen dat haar man was omgekomen in een ongeluk. Dat is hard.”

De Gentenaar verbleef illegaal in Kenia, bij een vrouw die hij had leren kennen via het internet en zwanger had gemaakt. Hij had geen geld om terug in België te geraken, dus kwam hij bij jullie. Vragen mensen vaak om geld?

“Ja, maar het is niet zo dat de ambassade geld uitdeelt. Mensen moeten altijd eerst zelf aan geld proberen te raken: via vrienden, familieleden, kredietkaarten of verzekeringen. Wij grijpen pas in als er geen andere oplossing gevonden wordt en de situatie problematisch is. Die man kon op niemand rekenen, maar moest als illegaal dringend uit Nairobi vertrekken. Daarom hebben we hem geholpen.”

Intussen bent u alweer weg uit Nairobi: sinds vorige zomer bent u gestationeerd in Kinshasa in Congo.

“Door de verkiezingen was het een bewogen begin. We moeten om de drie à vier jaar verhuizen, ik heb al in Berlijn, Peking, Beirut, Caïro en Bangkok gezeten. Elk jaar wordt een lijst opgesteld met vrije locaties, wij mogen dan onze voorkeur doorgeven. Ik verkies Afrika en Azië boven Europa, omdat er in verder gelegen landen minder Belgen wonen en ik zo meer direct contact heb met de mensen.”

Weten mensen eigenlijk genoeg wat een ambassade of een consulaat doet?

“Nee. Wij vormen een soort gemeentehuis voor Belgen die in een ander land wonen: wij voorzien identiteitskaarten en attesten, organiseren de Belgische verkiezingen en helpen wanneer een Belg in de gevangenis terechtkomt. Toeristen kunnen ook bij ons terecht, meestal voor snelle bijstand, zoals na het verlies van een paspoort.”

U hebt ook in Bangkok gewerkt. In De ambassade leren we dat één van de hoofdtaken van de consul daar is om na te gaan of een Belg en een Thai mogen trouwen. Hoe bepaal je of een koppel om de juiste redenen samen is?

“Wij bepalen niet of een koppel mag trouwen. Zij komen naar ons voor een ‘attest geen huwelijksbeletselen’. Lijkt alles oké, dan krijgen ze dat. Zijn er problemen, dan sturen wij het dossier door naar het parket. Wat is een mogelijk huwelijksbeletsel? Als iemand al vier keer eerder getrouwd is met een buitenlandse partner, of als het om een gearrangeerd huwelijk lijkt te gaan en het koppel elkaar nauwelijks kent.”

Bent u ooit bang geweest tijdens uw werk op de ambassade?

“Nee. Ik ben twintig jaar geleden begonnen als consul in Kinshasa. Ik ben toen enkele kindsoldaten tegen het lijf gelopen: 12-jarigen met kalasjnikovs en drugsproblemen – heel onbetrouwbaar dus. Maar op zulke momenten word ik kalm, en zeg ik tegen mezelf: ‘Blijf rustig, maak hen niet kwaad en probeer jezelf hieruit te redden.’ Sinds enkele jaren krijgen we ook een opleiding van het leger: zij bereiden ons voor op zulke situaties.”

Zijn er zaken uit het verleden die u moeilijk kunt loslaten?

“De nasleep van de tsunami in 2004 was heftig. Ik was toen op post in Bangkok, honderden kilometers van Phuket, waar de vloedgolf aan land was gekomen. We hadden geen televisie en hadden dus geen beelden gezien, maar opeens belden Belgen massaal naar onze noodtelefoon. Vanaf toen ging het snel. We hebben een crisiscel opgezet om informatie te verzamelen en iedereen op te vangen. Sommige Belgen waren in het ziekenhuis, anderen vermist. Op zo’n moment zijn de contacten die je hebt gelegd van levensbelang: zo hebben we een Belg die ter plaatse woont ingeschakeld om kinderen die hun ouders hadden verloren tijdelijk op te vangen. Een zeer stresserende periode, maar net dan kun je echt het verschil maken.”

Cathy Buggenhout, ook te zien in De ambassade, werkt als consul-generaal in New York, terwijl haar man in België woont. Ze hebben al zestien jaar een latrelatie. Ze maakt zich daar weleens zorgen over, zegt ze.

“Dit leven is niet voor iedereen weggelegd. Je moet honderd procent overtuigd zijn dat je deze job wilt uitvoeren, want het vraagt veel van jou én van je omgeving. Dit is geen nine-to-fivejob. Je werkt dag in dag uit, ook in het weekend. Mijn gsm staat altijd aan. Met je partner kun je nog afspraken maken, maar je kinderen hebben geen keuze en moeten leven met de beslissing die je maakt. Maar: als je de steun hebt van je familie, is dit een prachtige job. Ik zie mij dit tot aan mijn pensioen doen.”

De ambassade, iedere maandag om 20.35 uur op VIER.