Grootste ijsplaat ter wereld blijkt 10 keer sneller te smelten dan gedacht

De studie werd uitgevoerd over een periode van 4 jaar en bracht in kaart hoe de noordwestelijke sector van de honderden meters dikke ijsplaat reageert op de oceaan waar ze op drijft. De resultaten werden gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Geoscience.

“Algemeen wordt aangenomen dat de stabiliteit van ijsplaten verband houdt met de mate waarin ze blootgesteld worden aan warm oceaanwater uit de diepte. Wij hebben echter ontdekt dat oppervlaktewater dat opgewarmd wordt door de zon óók een cruciale rol speelt bij het smelten van ijsplaten”, aldus auteur Craig Stewart van het National Institute of Water and Atmospheric Research (NIWA) in Nieuw-Zeeland op de website van de Britse Universiteit van Cambridge. Hij deed zijn onderzoek toen hij daar doctoraatstudent was.


Het team verzamelde gegevens door instrumenten te laten zakken in een boorgat van 260 meter diep, zodat ze onder de ijsplaat uitkwamen. Ze brachten onder meer temperatuur, zoutgehalte, smeltgraad en oceaanstromingen in kaart. Er werd ook een uitzonderlijk accuraat radarsysteem gebruikt om veranderingen in de dikte van de ijsplaat te registreren. (lees hieronder verder)

Wat bleek? Oppervlaktewater dat door de zon was opgewarmd, vloeide in de holte onder de ijsplaat in de buurt van het eiland Ross, waardoor de smeltgraad in de zomer er bijna verdriedubbelde.

Voorlopig wordt dat volgens de onderzoekers nog gecompenseerd door sneeuwval en de aanvoer van ijs door enkele van de grootste gletsjers ter wereld die de ijsplaat voeden. Groter gevaar is dat het smelten gebeurt vlakbij een punt dat belangrijk is voor de stabiliteit van de ijsplaat.

Het Ross-ijsplateau stabiliseert op zijn beurt de West Antactic Ice Sheet door het blokkeren van het ijs van de gigantische gletsjers. “Eerdere studies toonden aan dat de gletsjers twee tot drie keer sneller kunnen worden als een ijsplaat instort”, klinkt het nog. “Het Ross-ijsplateau is bovendien nog eens honderd keer groter dan de ijsplaten die we in het verleden al zagen verdwijnen.”

Het smelten van het Ross-ijsplateau zou momenteel 10 keer sneller gaan dan gedacht en de wetenschappers vrezen dat die snelheid nog kan toenemen. “Door de klimaatverandering zal er vermoedelijk minder zee-ijs zijn en een hogere temperatuur in de Rosszee. Dat zou tot gevolg kunnen hebben dat de smeltgraad er in de toekomst nog toeneemt”, aldus Stewart.