Waarom Harvey Weinstein er misschien goedkoper vanaf komt dan iedereen verwacht

Toen Weinstein aangeklaagd werd voor seksueel misbruik bij twee verschillende vrouwen - op vijf betichtingen, variërend van aanranding tot verkrachting - zag het er nog goed uit voor de slachtoffers. De gewezen filmproducent zou 5 tot 25 jaar cel kunnen krijgen en de dames in kwestie een forse schadevergoeding moeten betalen. Maar anderhalf jaar na de initiële wereldwijde verontwaardiging begint het er toch wat somberder uit te zien voor zijn slachtoffers. 

Initieel waren er bijvoorbeeld drie vrouwen die Weinstein aanklaagden, maar de zaak van actrice Ashley Judd werd in januari 2019 afgewezen omdat de klacht niet paste binnen de ‘legale definitie van seksuele aanranding op de werkvloer’. Judd werd namelijk aangerand in een hotelkamer en dat kan technisch gezien niet beschouwd worden als een werkplaats. Ook de collectieve rechtszaak die oorspronkelijk door tien vrouwen werd aangespannen, telt nu nog maar drie aanklagers. 

Dat heeft Weinstein grotendeels te danken aan zijn erg competent legaal team. Tijdens de voorbereidingen van de rechtszaak hebben de advocaten al geargumenteerd dat zijn gedrag misschien schandalig en slecht was, maar dat dat nog altijd geen misdaad is. Die redenering zullen ze verder doortrekken tijdens de rechtszaak: ze zullen stellen dat Weinstein alleen maar gebruik maakte van een cultuur waar de ‘casting couch' standaard is. Hij heeft dat gebruik niet uitgevonden en het is ook niet illegaal. Daarnaast zullen ze ook argumenteren dat hij relaties met wederzijdse toestemming had met enkele van zijn aanklagers. 

De gewezen filmproducent heeft altijd volgehouden dat hij onschuldig is aan de misdaden waarvan hij beschuldigd wordt. Nu is het aan het parket om onweerlegbaar bewijs te leveren dat hij effectief een misdaad begaan heeft, en dat is niet zo eenvoudig als het lijkt in een zaak over seksueel misbruik. De enige getuigen in zo'n zaak zijn immers meestal de vermeende aanvaller en het slachtoffer. 

De zaak wordt ook verder bemoeilijkt door Nicholas DiGaudio (46). Dat is een gedreven rechercheur bij de politie van New York die gespecialiseerd is in seksueel misbruik én die eigenhandig verantwoordelijk is voor de uiteindelijke arrestatie van Harvey Weinstein. Alleen lijkt hij met zijn verbeten gedrag nu in het voordeel van Weinstein te hebben gespeeld. In oktober 2019 lieten de aanklagers de klacht van een van de vrouwen, Lucia Evans, vallen. Zij beweert dat Weinstein haar in 2004 dwong tot orale seks. Aangezien aanklager Joan Illuzzi-Orbon bij wet verplicht is om alle informatie te delen die de verdachte kan vrijpleiten, stuurt ze een brief naar de toenmalige advocaat van Weinstein. Daarin staat dat een vrouw die bij Evans was op de avond dat die de filmproducent ontmoette, een tegenstrijdige verklaring aflegde. DiGaudio zou haar gezegd hebben om daarover te zwijgen. “Less is more”, zou hij gezegd hebben - iets wat hij wel ontkent.

In een tweede brief vertelt Illuzzi-Orbon over een tweede zaak waarin een vrouw haar gsm moest afgeven. Toen ze aan DiGaudio bekende dat ze bang was dat er ook privémateriaal op haar gsm, dat niets te maken had met de zaak, te zien zou zijn, raadde hij haar aan om dat materiaal te wissen. De vrouw raadpleegde een advocaat en verwijderde uiteindelijk niets. Vakbondsman Michael Palladino verdedigt de raad van de politieman wel: “Een vrouw zou geen intieme privé-informatie die niets te maken heeft met de zaak moeten overdragen om zichzelf te verdedigen tegen een seksueel roofdier. Daardoor wordt ze voor de tweede keer een slachtoffer. Rechercheur DiGaudio was daar gevoelig aan.” Gevoelig of niet, het zou hem wel in nauwe schoentjes kunnen brengen, want de verdediging schiet met scherp. 

Maar wat het meest in Weinsteins voordeel speelt, is tijd. De startdatum van het proces is intussen van 3 juni verschoven naar 9 september. Dat geeft het team van de Amerikaan heel wat meer tijd om zich grondig voor te bereiden. De aanklagers vroegen om het uitstel om nog meer vrouwen met gelijkaardige verhalen te kunnen verzamelen, zodat ze een patroon van wangedrag kunnen aantonen. Om hoeveel vrouwen het gaat, en wie het dan zou zijn, werd niet meegedeeld. Rechter James Burke besloot dat de toelating van deze getuigen een geheim moest blijven voor het publiek, vanwege de bekendheid van Weinstein en omdat een toenemende interesse een impact zou kunnen hebben op de rechtszaak. Dat betekent wel dat het maanden zou kunnen duren voor media én publiek weten of er nieuwe vrouwen zijn die Weinstein aanklagen. Door de radiostilte verdwijnt ook langzaamaan de collectieve verontwaardiging die anderhalf jaar geleden erg aanwezig was toen de eerste beschuldigingen naar boven kwamen.