Als er iets duidelijk geworden is, dan wel dat er geen simpele oplossingen zijn. Electoraal kunnen de simpele, extreme stellingen een goudmijntje zijn. Maar voor iedereen die echte oplossingen wil, is het thema een mijnenveldje. Hoe solidair moeten we zijn? Willen we zijn? En kunnen we zijn? Veel oplossingen moeten trouwens van ­Europa komen, waar de meningen op zijn zachtst gezegd verdeeld zijn.

Maar migratie gaat verder dan de vraag wie het recht heeft naar hier te komen. Het gaat ook over hoe we vervolgens samenleven. Ook die discussie is verre van beslecht. De spanningen lijken zelfs nog toe te nemen. De Nederlandse publicist Paul Scheffer, altijd kritisch voor te makkelijk multiculturalisme, ziet er verrassend hoopvol een fase van noodzakelijke spanning in voor alles finaal wel weer op zijn plaats valt. Anderen schetsen doembeelden van omvolking en #wegmetons en weer anderen zien vooral nieuwe kansen. Ook dat debat moet telkens opnieuw gevoerd worden, het liefst met zo veel mogelijk stemmen en meningen.

Toen de regering in december viel, leek migratie zowat het enige thema te gaan worden van de verkiezingen. Dat is vandaag niet meer zo. Maar het is ook niet weg, zoals sommigen lijken te denken. Het was een thema de voorbije dertig jaar. En het zal dat nog wel even blijven.

Onze tweede stemcheck focust dan ook volledig op migratie en diversiteit. Zo komt u perfect te weten wat de mening van de partijen is en wie het meest met u overeenkomt. Want ook over dit thema kan u maar beter een eigen mening hebben.