De tragedie waarbij 18 spelers stierven en die de geschiedenis van de Serie A veranderde

De 199 eerder gespeelde Turijnse derby’s leverden 88 zeges op voor ‘la Juve’, 56 voor ‘Il Toro’ en 55 gelijke spelen. Van de voorbije 27 burentreffens kon Torino er wel maar één winnen (in 2015, voor eigen volk). In de jaren ’40 van de vorige eeuw lag die verhouding compleet anders, want toen was Torino dé dominante factor in Italië. De club pakte in die periode vijf opeenvolgende landstitels. In 1947 leverde ‘Il Grande Torino’ trouwens eens tien van de elf basisspelers voor het Italiaanse nationale elftal. Enkel de keeper was van… Juventus.

Aan die hoogconjunctuur kwam op 4 mei 1949 een dramatisch einde. Op de terugweg van een vriendschappelijke wedstrijd op Benfica stortte het vliegtuig dat ‘I Granata’ vervoerde neer ter hoogte van Superga, een heuvel iets buiten Turijn. Alle 31 inzittenden, waaronder 18 spelers en zes ploegbegeleiders, kwamen om het leven.

“Sindsdien gaat de voltallige spelerskern van Torino op 4 mei bloemen neerleggen op de plaats van het ongeval. De kapitein leest dan de namen voor van de slachtoffers”, vertelt ex-Rode Duivel Enzo Scifo, die tussen 1991 en 1993 het shirt van Torino droeg. “Duizenden supporters komen ook steeds hun eer betuigen. Superga is voor hen een soort bedevaartsoord. Ik moet zeggen dat die herdenkingen steeds indrukwekkende momenten zijn. Het is een heel vreemde gewaarwording: alsof je staat te rouwen om enkele verloren familieleden.”

De fans van Torino - dat sinds de ramp nog slechts één ‘Scudetto’ pakte - dwepen tot op de dag van vandaag met de mythische ploeg uit de jaren ’40, die ‘Gli Invincibili’ (de onklopbaren, red.) wordt genoemd. “Superga heeft mee de ziel van onze club gevormd”, zegt Edoardo Ferrara van de enige Belgische Torino fanclub ‘Europa Granata’. “Wij zijn nostalgici en romantici, die dromen van vervlogen tijden. De tragedie veranderde de geschiedenis van het Italiaanse voetbal, want anders had Torino nu ongetwijfeld meer titels op zijn palmares staan. Maar nu beseffen we dat voetbal meer is dan kampioen worden en spelers als Cristiano Ronaldo kopen. Vriendschap op de tribunes en grinta op het veld zijn voor ons zeker zo belangrijk als resultaten.”

Om de gestorven helden van Superga te eren zullen de huidige spelers er ongetwijfeld alles aan doen om straks de zogenaamde ‘Derby della Mole’ te winnen. Bovendien doet Torino op vier speeldagen van het einde – ietwat onverwacht – nog mee voor een Champions League ticket. “Na de knappe 2-0 zege van vorig weekend tegen AC Milan hebben we vertrouwen. De derby wordt een soort examen”, verkondigde Torino’s coach Walter Mazzarri tijdens zijn wekelijkse perspraatje. Edoardo Ferrara durft mee dromen van een stunt. “Ik ben gematigd optimistisch. Onze huidige ploeg is niet slecht en heeft karakter te koop. En zelfs als we straks verliezen, zal dat niet zonder slag of stoot gaan.”