De Vlaams-nationalisten zetten tijdens de verkiezingscampagne zwaar in op onderwijs. Bart De Wever nam het woord tijdens de V-dag over onderwijs en verwees er opnieuw naar de daling van de kwaliteit. Volgens de partijvoorzitter 'moet helaas vastgesteld worden dat veel goede hervormingen in de klaslokalen dode letter blijven'. Hoe dat komt? 'De koepels van de scholen zijn van belangenbehartigers veranderd in machtsbastions die de scholen van zich afhankelijk hebben gemaakt.'

‘Leerlingen worden daardoor te weinig uitgedaagd, leerkrachten gaan gebukt onder de onnodige administratie en directies moeten zich bezighouden met hervormingen en experimenten in plaats van met het besturen van hun school’, vindt De Wever. Ook Vlaams minister-president Geert Bourgeois benadrukte de wens van de N-VA om 'Vlaanderen weer wereldtop te laten worden'.

Voor De Wever is de vrijheid van onderwijs de oplossing. Die vrijheid moet wel bij de scholen liggen en primeert op de sociale mix, stelt De Wever. ‘Zij moeten zelfstandig kunnen kiezen hoe zij zich organiseren en hoe zij hun leerlingen willen onderwijzen.' Die vrijheid wordt volgens de partij momenteel ingeperkt door het systeem van elektronisch inschrijven. De Vlaamse regering voerde die maatregel in om het kamperen voor de schoolpoort tegen te gaan. Minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) hoopt met de elektronische inschrijvingen ook voor een betere sociale mix te zorgen. Het decreet werd pas op de valreep goedgekeurd, ook door N-VA.

Nauwelijks tien dagen later kant N-VA zich nu het systeem. 'Er zitten goede zaken in het decreet, maar het is een tussenoplossing', aldus Koen Daniëls (N-VA). 'Bij populaire scholen zal er dan weliswaar opnieuw gekampeerd worden, maar ik stel vast dat veel middenklassegezinnen dat ervoor over hebben.'

Terug naar de wet van de sterkste?

Vlaams parlementslid Jo De Ro, van coalitiepartner Open VLD, reageert verbaasd. 'Ik vind het bijzonder vreemd dat een partij volledig van standpunt verandert met nauwelijks twee weken tussen. ik denk niet dat dat in de Belgische politiek al ooit gebeurd is. Dit is nefast voor de democratie.' De Ro spreekt van 'flifloppolitiek van de bovenste plank'. 'Ik heb hier eigenlijk geen woorden voor. Ik vraag mij echt af wat voor partij zoiets doet.'

Ook Groen en SP.A zijn er niet over te spreken. 'Het was al langer duidelijk dat N-VA tegen elk inschrijvingsdecreet was, maar ik vraag mij af waar ze dan wél voor zijn', zegt Groen-parlementslid Elisabeth Meuleman. 'Kamperende ouders en terug naar de wet van de sterkste? Want dat is de implicatie van wat ze nu zeggen.' Groen blijft volop achter het inschrijvingsdecreet staan, zegt Meuleman. 'Het decreet zet in op zoveel mogelijk vrije schoolkeuze, hoewel die nooit absoluut kan zijn zolang er een capaciteitstekort is, en tegelijkertijd moedigt het de sociale mix aan. Dat is voor ons erg belangrijk.'

SP.A-parlementslid Caroline Gennez noemt het 'triest om zien hoeveel bochten er gemaakt worden'. 'Het is raar om jaren over iets te discussiëren, het mee goed te keuren en dan een week nadien van gedachte te veranderen. Wie gelooft die mensen nog?', zegt ze. 'Je verwacht toch van partijen dat ze langer dan één week bij hun standpunt blijven.'

'Rood-groen front'

Net zoals vlak na de bekendmaking van de resultaten van de politieke peiling van De Standaard en VRT, drukte De Wever op het einde van zijn speech zijn vrees uit voor het 'rood-groene front vanuit Wallonië': 'Als je de miljardenbeloftes ziet van de socialistische partijen, dan moet u zich niet afvragen wie dat gaat betalen. Dat zijn de Vlamingen.'

De partij heeft een tienpuntenplan klaar, dat de nadruk legt op kennisverwering en excelleren:

1. Elke leerling laten excelleren.2. Scholen stimuleren om taalbaden Nederlands ook effectief in te richten.3. Tegen het idee dat elke school een dwarsdoorsnede moet zijn van een op voorhand gedefinieerde sociale mix die door de overheid wordt vastgelegd.4. Technische opleidingen en beroepsopleidingen aantrekkelijker maken.5. Het studierendement van het hoger onderwijs opkrikken door een goede oriëntering en een snellere heroriëntering.6. Vrijheid van onderwijs niet in het gedrang laten brengen door te veel invloed van de onderwijskoepels.7. Meer aandacht voor lesgeven en minder 'planlast' voor de leraren.8. M-decreet bijsturen: gewoon onderwijs als het kan, buitengewoon onderwijs als het nodig is.9. Over de onderwijsnetten heen proeven organiseren om te meten hoe leerlingen vorderen.10. Meer investeren in klas en school, minder in koepels en andere structuren.