‘Het was alsof je vooraf al wist wat ik ging zeggen’: De Wever en Crevits sparen elkaar in eerste rechtstreeks debat

“Jij bent voor de kijkers het West-Vlaamse chiromeisje. Dan kan ik daar toch niet gaan zitten als de Antwerpse bullenbak?” De deur van de studio van De zevende dag valt achter hen dicht, vijftig minuten lang hebben Bart De Wever en Hilde Crevits net gedebatteerd. Of beter: drie kwartier lang zijn ze het nagenoeg roerend eens geweest, slechts een handvol minuutjes was er echt sprake van debat, zoals politicoloog Carl Devos (UGent) het gesprek samenvatte. Tijd voor hun eigen debriefing.

“Ik heb af en toe een paar prikjes uitgedeeld, maar je was geen enkele keer verrast. Het was als je vooraf wist wat ik ging zeggen”, zegt De Wever. De huidige minister van Onderwijs glimlacht minzaam, terwijl de technici haar ontdoen van haar microfoontje. “Ik heb mijn huiswerk gemaakt.”

Zo gemoedelijk de twee nu met elkaar omgaan, zo summier was hun contact voor aanvang van het televisieprogramma. “Mag ik u kussen?”, vroeg Crevits toen De Wever zijn entree maakte in de schminkkamer. Dat mocht, maar veel meer beleefdheden werden er niet uitgewisseld. In het CD&V-kamp heersten lichte zenuwen, bij de N-VA wilde men dat woord niet in de mond nemen. Maar spannend was het ook voor hen. Want hoe zou Crevits zich opstellen? 

Kamperen

Het gesprek in De zevende dag is de eerste rechtstreekse confrontatie tussen de twee sinds CD&V haar Vlaamse kopvrouw tot kandidaat-minister-president en dus uitdager van De Wever bombardeerde. 

Het maakt dat het voor de N-VA lastig inschatten is hoe de West-Vlaamse christendemocrate zich zal gedragen. Een boksmatch, zoals een debat met Kris Peeters gegarandeerd zou opleveren, is meer het terrein van De Wever. Maar aanvallen is doorgaans Crevits’ stijl niet. Haar kiezers zouden het niet van haar pikken.

Er is alleen die variabele: de N-VA heeft zaterdag het inschrijvingsdecreet begraven. Het kan niet zijn dat een computeralgoritme bepaalt welk kind naar welke school gaat, vindt De Wever. Dan nog liever weer kamperen. Maar de Vlaamse regering, waarvan de N-VA nog steeds deel uitmaakt, keurde dat inschrijvingsdecreet vorige week wel nog eensgezind goed. De demarche is flink in het verkeerde keelgat van de minister van Onderwijs geschoten. 

Grapjes

Even gaat het erover in het debat, maar echt clashen doen de twee tenoren niet. Dat de vrije schoolkeuze ook voor CD&V belangrijk is, zegt Crevits. Maar dat ze niet wil dat de ouders met de meeste tijd of de meeste middelen daar meer kansen toe hebben. 

Het gaat er iets pittiger toe wanneer De Wever het vuur opent op de koepels en het niveau van het onderwijs. Als hij zegt dat zonder de N-VA het algemeen secundair onderwijs (aso) verdwenen was, krijgt Crevits even de kleur van haar zorgvuldig uitgekozen felroze Essentiel-jasje. “Ik ben het beu dat u steeds dingen blijft zeggen over vergaderingen waar u niet bij was.”

De Wever mildert zijn toon. Er kan een lachje af, hij maakt grapjes met het publiek. Dat Crevits gedurende de hele uitzending vaker met de ogen rolt dan De Wever – doorgaans zijn handelsmerk – spreekt boekdelen. Hier zitten geen echte rivalen. Of zoals De Wever zelf zegt: ‘U zult enkel minister-president worden in een anti-N-VA-coalitie met rood en groen.” Iets wat Crevits uitdrukkelijk zegt niet na te streven. 

Dikke vrienden

Het beste bewijs voor de springlevende oude kartelas is dat de hardste tik van de avond wordt uitgedeeld aan de derde Vlaamse coalitiepartner, Open Vld. “De laatste dag is de Vld er nog bij gekomen, u zult zich dat nog herinneren”, zegt De Wever aan Crevits wanneer hij uitlegt dat de Vlaamse en federale regeringsonderhandelingen net zoals in 2014 aan elkaar gekoppeld zullen zijn. Toen werkte een mathematisch overbodige Open Vld zich op het allerlaatste moment nog binnen in de Vlaamse coalitie, als pasmunt voor het mogelijk maken van een federale coalitie.  

“Plots moest Gwendolyn het regeerakkoord komen lezen, om er na middernacht nog haar krabbel onder te zetten”, Crevits lacht samenzweerderig. “Wat ze met heel veel enthousiasme heeft gedaan.”