‘Je hoort maar één woord. Klootzak’: portret van Steve Bakelmans, de moordenaar van Julie Van Espen

“Ik ben vroeger misbruikt door mijn grootvader. Toen ik haar per ongeluk aanraakte, was ze tegen mij beginnen te roepen. Ik herkende in haar stem die van mijn grootvader.” 

Dat was de uitleg die hij in 2004 door de Antwerpse politie liet optekenen. Hij was pas 24, zijn slachtoffer een vrouw van 58 genaamd Monique. Ze had hem eerder die dag zien zitten met zijn bekertje op de De Keyserlei. Ze had een praatje met hem gemaakt, gevraagd of hij nergens terechtkon. Ze had hem haar telefoonnummer gegeven. Diezelfde avond had hij gebeld.

Ze stond in de keuken boterhammen voor hem te smeren toen hij haar te lijf ging. Ze werd verkracht, en bestolen van al het geld dat ze in huis had.

Eigen keuze

Steve Bakelmans is geboren in 1980. Zijn vader, die eigenlijk de broer is van de biologische vader, runt een broodjeszaak in het Antwerpse. Het kind brengt zijn jeugd voor een groot stuk door bij de ouders van zijn stiefmoeder. Het misbruik, door de stiefopa, zou rond zijn tiende zijn begonnen. In sommige verklaringen situeert Bakelmans het rond zijn vierde.

“Onhandelbaar”, zegt de wettelijke vader. Van hem kwam maandag de uitspraak: “Deze moord had voorkomen kunnen worden, als justitie hem gewoon in de gevangenis had gehouden in plaats van hem vrij te laten.”

Lees ook

Is justitie te laks in het vervolgen van verkrachting?

Het is een logica die vormgeeft aan het kind Steve Bakelmans. Van instelling naar instelling. Weggestuurd, weer elders opgenomen, weer weggestuurd. Het woord ‘borderline’ valt af en toe. Op zijn twintigste maakt hij voor het eerst kennis met de gevangenis. Die van Ieper. Hij heeft een auto gestolen in Elverdinge, is daarmee door de politie gevat in Antwerpen. “De man wordt ook beschuldigd van andere misdrijven”, meldt een krantenberichtje eind 2000.

Een kennis: “Hij verachtte zijn familie, maakte zelf de keuze om op straat te gaan leven.”

Ooit is klacht ingediend tegen de vermeend pedofiele stiefopa, maar daar kwam niks van. De man overleed enkele jaren geleden in Spanje.

Tweede verkrachting

De verkrachting van de vrouw die hem wou helpen, brengt Bakelmans voor de correctionele rechtbank in Antwerpen, waar een hele rist dossiers wordt gebundeld. Hij zal alles bij elkaar viereneenhalf jaar in de gevangenis doorbrengen voor diefstallen, verkeersmisdrijven, heling en de verkrachting.

Als hij in 2008 vrijkomt, kiest hij opnieuw voor het leven van daarvoor. Met zijn bekertje, zijn radar voor waar er iets te rapen viel.

“Hij wist als geen ander hoe laat welke supermarkt sloot en wat de kans was dat er voedsel met verstreken houdbaarbeidsdatum in de container werd weggegooid”, zegt Anouar Abdellati, een ex-dakloze die vaak met hem overnachtte in de fietsenstalling onder het Centraal Station. “De meeste daklozen hadden een hekel aan hem. Ik ben maandagavond een paar oude kennissen gaan opzoeken aan het Astridplein. Je hoort maar één woord. Klootzak. Het lijkt alsof hij van iedereen ooit wel iets gestolen heeft. Hij zoop enorm veel, slikte alles wat hem in een roes kon brengen.”

In 2011 ontmoet hij S., met wie hij een relatie begint. Hij trekt bij haar in, in 2012 wordt zijn zoontje geboren. Na vier jaar zet S. hem aan de deur. Vanwege zijn drugsgebruik, het geruzie, het geweld.

Eind 2016 dringt hij het huis van L. binnen, een andere ex-vriendin. Hij verkracht haar met, dixit het latere vonnis, “bruut geweld”. Zelf situeert Bakelmans aan de politie de oorzaak bij zijn marihuanaverslaving en wat hij had gedroomd. Dat zij op het punt stond met iemand anders te trouwen.

Hij wordt aangehouden, blijft tweeëneenhalve maand in voorhechtenis en ziet zich begin 2017 veroordeeld tot vier jaar effectieve gevangenisstraf.

Oom Jean-Pierre

Nogal wat strafpleiters en magistraten ergeren zich aan de voorstelling van zaken als zou de moord op Julie Van Espen had kunnen worden voorkomen als de rechtbank was ingegaan op de vraag tot onmiddellijke aanhouding door het Antwerpse parket. “Dat is al jaren standaard”, zegt advocaat Sven Mary. “Men vraagt het bijna altijd, in haast elke strafzaak. Om zich achteraf te kunnen indekken als iemand gaat recidiveren.”

Voor zijn vrijlating krijgt Steve Bakelmans hulp van zijn oom Jean-Pierre en diens partner, die in Keerbergen wonen. Zij helpen hem aan een adres en een perspectief op een baantje. Hij kan aan de slag in een chic restaurant, maar wordt al na enkele dagen op straat gezet na een ruzie. Poging twee is er een bij de groendienst in Antwerpen, waar hij na enkele dagen al niet meer komt opdagen.

Anouar Abdellati: “Ik heb hem nog gezien met kerst. Ik was zelf weg uit de daklozenwereld en zette met enkele jongeren hulpacties op. We gingen in de stad dekens, kleren en eten inzamelen voor de daklozen aan het station. Hij pakte wat hij kon krijgen.”

 #Ilovemyjob

Hij tekende beroep aan tegen de veroordeling, waardoor de gevangenisstraf ruim twee jaar lang als een zwaard van Damocles boven zijn hoofd hing. Het Antwerpse hof van beroep stelde de zaak een paar keer uit, agendeerde ze uiteindelijk op 4 juni.

Het plan bestond erin om Steve Bakelmans aan de raadsheren te presenteren als een liefhebbende vader, vervuld met plannen voor een verbeterd leven. Op zijn verwijderde Facebook-pagina waren daar tot maandagavond nog restanten van zichtbaar.

21 maart: “Experiment koken met cola.”

25 april: “GESLAAGD voor de theorie van de auto!!!”

Bij zijn foto’s staan er opvallend veel van het Antwerpse havengebied. Sluizen, dokken, containerkades. Hij schrijft er #Ilovemyjob onder, een baantje in de haven suggererend. Zijn laatste posts zijn haatberichten aan oom Jean-Pierre en diens partner, die zijn zoontje in huis hebben gehaald.

17 april: “Indien u nogmaals naar het buitenland vertrekt met mijn zoon zonder mijn toestemming wordt er een klacht tegen u neergelegd en wordt er een omgangsverbod aangevraagd bij de rechtbank. Bij deze bent u nu gewaarschuwd!”