‘Strijd tegen seksueel geweld moet topprioriteit zijn’

Elk jaar worden in ons land 75.000 vrouwen slachtoffer van seksueel geweld. Een hallucinant cijfer, dat jaarlijks tot zo’n 8.000 aangiftes van aanranding of verkrachting bij het parket leidt. Maar daar vloeien aan het einde van de rit amper 900 veroordelingen uit voort. “De seponeringsgraad voor seksueel geweld is onaanvaardbaar hoog”, vindt Bieke Purnelle, directeur van Rosa, het kenniscentrum voor gender en feminisme. Samen met haar collega’s van Furia (pluralistische feministische vrouwenorganisatie) en Ella (kenniscentrum gender en etniciteit)  wijst ze er in een open brief op dat er in België zwaardere straffen staan op schriftvervalsing dan op verkrachting.  

Ze krijgen bijval van Heidi De Pauw, CEO van Child Focus. “Het strafbeleid inzake zedenfeiten moet drastisch hervormd worden”, vindt zij. De Pauw pleit voor een hogere strafmaat, wil dat zaken niet meer zomaar geseponeerd worden en vraagt om extra maatregelen bij recidivisten om nieuwe slachtoffers te voorkomen. 

Lees ook

Is justitie te laks in het vervolgen van verkrachting?

“Politie en justitie die zich over deze zaken buigen zijn schandalig onderbemand en kunnen het grote aantal dossiers niet aan”, stelt De Pauw. Daardoor verlopen onderzoeken moeizaam en moeten slachtoffers vaak jaren wachten op gerechtigheid, terwijl de dader op vrije voeten blijft. Ook Purnelle wijst op het falen van justitie. De opeenvolgende besparingsrondes in dat departement zorgen volgens hen voor inertie, overvolle gevangenissen en tenenkrullende achterstand in strafrechtelijke dossiers. 

Meer zorgcentra

En dat terwijl de klachten over seksueel geweld die nu binnenlopen slechts het topje van de ijsberg zijn. Ines Keygnaert, experte seksueel geweld aan het UZ Gent, heeft het over negen op de tien slachtoffers die onder de radar blijven. Een van de verklaringen daarvoor is dat in twee derde van de verkrachtingszaken de dader een bekende is. “Het duurt ook even voor je beseft dat je slachtoffer geworden bent van seksueel geweld”, weet Keygnaert. “Bovendien zoeken slachtoffers soms onterecht de schuld bij zichzelf of zijn ze bang voor de gevolgen van een aangifte.” 

Zorgcentra na Seksueel Geweld, waarvan we er sinds vorig jaar drie hebben, helpen om die stap naar aangifte effectief te zetten. In zo’n centrum krijgen slachtoffers niet alleen de juiste zorgen, er wordt ook meteen een medisch onderzoek gedaan zodat slachtoffers later nog kunnen kiezen of ze aangifte doen. De ervaring leert dat uiteindelijk zeven op de tien slachtoffers die in zo’n centrum binnenkomen dat ook effectief doen. Net daarom moeten er meer van dat soort centra komen. “In elke provincie één”, vindt De Pauw, die ook pleit voor meer middelen voor de al bestaande centra. 

De moord op Julie Van Espen, waarover Steve Bakelmans ondertussen bekentenissen aflegde, moet een hefboom zijn om van de strijd tegen seksueel geweld eindelijk de absolute topprioriteit te maken, vinden De Pauw en Purnelle. “Laten we de terechte verontwaardiging over deze intrieste zaak gebruiken om eindelijk het recht op veiligheid van alle meisjes en vrouwen, jongens en mannen ernstig te nemen.”