Direct naar artikelinhoud
Belgische wapens

Beelden bevestigen: wel degelijk Belgische wapens gebruikt in oorlog in Jemen

Een Belgisch minimi-machinegeweer in handen van een militielid in Jemen.Beeld Amnesty International

Belgische wapens en militaire technologie worden wel degelijk gebruikt in de oorlog in Jemen. Saudi-Arabië zet Belgische wapens en technologie in bij grond- en luchtoperaties, hoewel onze overheid dat altijd heeft ontkend. Dat ontdekte het onderzoeksproject #BelgianArms, een samenwerking tussen het onafhankelijke mediahuis Lighthouse Reports, onderzoeksplatform Bellingcat, de VRT, Knack en Le Soir.

Het team maakte bij het onderzoek gebruik van publiek toegankelijke data, overheidsdocumenten en sociale media. Bronnen die via sociale media werden gevonden, werden gelokaliseerd en gecontroleerd op hun waarachtigheid.

Het onderzoeksproject vond twee video’s waarin de Saudische Nationale Garde posities van de Houthi-rebellen beschiet, die uit 2016 en 2017 dateren. De Garde gebruikt daarvoor LAV-25 Piranha-pantserwagens, die sinds 2015 zijn uitgerust met Belgische tankkanonnen. Het project kon de gevechten situeren in Al Raboah, op de grens tussen Saudi-Arabië en Jemen, dankzij satellietbeelden.

160 miljoen euro

Ook de munitie waarmee de Garde de Houthi’s bestookt, wordt exclusief geproduceerd door Mecar, een munitiebedrijf nabij Nijvel. Saudi-Arabië kocht voor 160 miljoen euro aan Belgische munitie tussen 2015 en 2017.

#BelgianArms vond ook bewijzen dat Saudi-Arabië in België geproduceerde FN F2000-geweren gebruikt. Dat zijn volautomatische geweren die enkel in België worden geproduceerd. Saudi-Arabië bestelde in 2005 zo 55.000 F2000's via het Foreign Military Sales-programma, waarmee het Amerikaanse ministerie van Defensie bevriende regimes bewapent. FN Herstal heeft een Amerikaanse afdeling en kan daar zo aan deelnemen. Ook de Houthi’s verspreidden in maart vorig jaar zelf beelden van hoe F2000-geweren werden buitgemaakt bij een aanval op een Saudisch commandopost.

Ook de door Saudi-Arabië in Jemen ingezette Eurofighter Typhoon-straaljagers en het tankvliegtuig Airbus A330 MRTT gebruiken Belgische technologie. Voor de Eurofighter gaat het om Vlaamse radarapparatuur, bij de Airbus om Vlaamse LCD-schermen.

Licenties goedgekeurd

De Waalse regering keurde de licenties goed voor vuurwapens, munitie en tankkanonnen. De regering haalde aan dat de bedrijven enkel aan de Saudische Nationale Garde leverden. Waals minister-president Willy Borsus (MR) zei vorig jaar dat die Garde “op geen enkele manier militaire operaties buiten Saudi-Arabië uitvoert”. #BelgianArms ontdekte dus dat soldaten van de Garde zelf uitpakken met hun aanwezigheid in Jemen. Borsus reageerde niet op de vragen van het onderzoeksproject.

Sinds de moord op de Saudische journalist Jamal Khashoggi in oktober 2018 leverde Wallonië wel geen exportvergunningen meer af voor Saudi-Arabië. Toch is de wapenexport niet gestaakt. Uit veiligheidsrapporten van de Antwerpse haven, die #BelgianArms kon inkijken, blijkt dat er sinds de moord op Khashoggi nog minstens drie munitietransporten plaatsvonden.

Het onderzoeksteam vond ook dat Belgische pantservoertuigen in Bahrein werden ingezet om betogingen met geweld op te breken. Ook zijn Belgische vuurwapens talrijk aanwezig bij de Mexicaanse drugskartels, zoals het pistool Five-SeveN van FN Herstal dat er bekend staat als “flikkendoder”.