Onze verre voorouders waren kannibalen en dat gaf hen een ongelofelijk voordeel

De studie werd uitgevoerd door het Centro Nacional de Investigación sobre la Evolución Humana (CENIEH) in Spanje en gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Human Evolution.

Voorwerp van de studie waren 800.000 jaar oude beenderen van de Homo antecessor, een fossiele mensensoort die eind vorige eeuw werd ontdekt in Spanje en van 1,2 miljoen tot 800.000 jaar geleden voorkwam in Eurazië en Afrika. De indeling van de Homo antecessor als een aparte soort is controversieel, maar hij zou ergens tussen Homo ergaster en Homo heidelbergensis te situeren zijn. Wat hem een gemeenschappelijke voorvader zou maken van zowel de Homo sapiens als de neanderthaler, en op die manier van de moderne mens. De beenderen van de Homo antecessor vormen het oudste tastbare bewijs van kannibalisme bij onze voorouders.


Er zijn verscheidene redenen waarom aan kannibalisme gedaan wordt, zo klinkt het. Er kunnen sociale en culturele rituelen aan ten grondslag liggen, maar het kan ook simpelweg om overleven gaan. De onderzoekers gingen uit van de Optimal Foraging Theory (OFT), een model dat helpt te voorspellen hoe een dier zich gedraagt bij het zoeken naar voedsel. Het zal altijd die strategie gebruiken die de meeste baten (energie) biedt voor de minste kosten (tijd en inspanning).

De wetenschappers vergeleken dan ook de kosten en de baten van het vinden en verwerken van dieren met die van mensen en concludeerden dat kannibalisme een voordeliger overlevingsstrategie was. Mensen kwamen heel veel voor en dat maakte hen makkelijker om op te jagen.

“Onze analyse toont dat de Homo antecessor – net als elk andere roofdier – zijn prooi koos volgens het principe van het optimaliseren van de kosten en de baten”, aldus een van de auteurs van de paper, Jesús Rodríguez. “Mensen stonden hoog op de lijst, want ze kwamen overvloedig voor, zeker in vergelijking met andere dieren. Mensensoorten kwamen elkaar regelmatig tegen. Je kon er dus veel voedsel van krijgen met relatief weinig inspanning. Het zou ook kunnen dat ze leden van de eigen groep opaten die door natuurlijke oorzaken om het leven kwamen. Vermoedelijk kwam kannibalisme daarom ook veel vaker voor dan tot nu toe gedacht.”