Direct naar artikelinhoud
DM zapt

‘Factcheckers’: geen gebrek aan goede wil, wel aan goede ideeën

Factcheckers Jan Van Looveren, Britt Van Marsenille en Thomas Vanderveken.Beeld © Sofie Silbermann / VRT

In DM ZAPT zet de tv-redactie van De Morgen de blik op oneindig. Vandaag schrijft Pieter Dumon over de ideeënarmoede op de redactie van Factcheckers.

Nadat ze de kijker in het Eén-programma Voor hetzelfde geld langs allerlei financiële valkuilen en valstrikken loodsten, kreeg het trio Jan Van Looveren, Thomas Vanderveken en Britt Van Marsenille een volgende missie op hun bord. Hun nieuwe programma Factcheckers zou in tijden van fake news uitgroeien tot een baken van betrouwbaarheid, beloofden ze. Wie zich afvroeg wat wel en niet te geloven van de tsunami aan feiten, weetjes, berichtjes en filmpjes die ons overspoelen kon voortaan bij Jan, Thomas en Britt terecht.

Op papier was dat ongetwijfeld in topidee. Maar het ook in de praktijk omzetten bleek de voorbije weken een stuk moeilijker. Tenzij ik me schromelijk vergis en televisiekijkend Vlaanderen wel massaal wakker ligt van vragen als: ‘Eten wasmachines sokken?’ of ‘Is kaas nu écht het lievelingsvoedsel van muizen?’.  

Niet dat er in Factcheckers geen enkele prangende vraag de revue passeerde. Dat de drie presentatoren probleemloos de ingrediënten voor een do-it-yourselfbom konden kopen en tot de ontdekking kwamen dat het meldpunt waarop winkeliers verdachte aankopen konden melden op non-actief stond, was zonder meer straf. De vaststelling dat je een elektrische fiets in een mum van tijd kan opdrijven ook. En dat Factcheckers erin slaagde om de milieuvriendelijkere witte eieren in de supermarktrekken te krijgen, verdient applaus.

Maar met die echt goede onderwerpen viel misschien anderhalve aflevering te vullen, geen volledig seizoen met acht van die afleveringen. Om de resterende zendtijd te vullen waagden Britt en co. zich dan maar op het wereldwijde web. Een plek waarvan iedereen die er ooit een uurtje spendeerde weet dat het er wemelt van de broodjeaapverhalen waarvan je ook zonder factcheck weet dat ze pure onzin zijn. Verhalen over muizen met een voorliefde voor kaas of wasmachines die sokken eten bijvoorbeeld. En blijkbaar is Jan Van Looveren de enige mens ter wereld die nog gelooft dat de producten die je via teleshopping koopt ook doen wat op het televisiescherm wordt beloofd. Want ook dat moest dringend gefactcheckt worden. 

Een trieste exponent van het gebrek aan goede ideeën was het experiment met het fictieve restaurant waarmee Vanderveken een topscore wilde behalen op de reiswebsite Tripadvisor – een stunt die hem eind 2017 al door de zender Vice was voorgedaan. Bij wijze van eresaluut aan Factcheckers werden gisteravond de hoogtepunten van het voorbije seizoen gebundeld. Die pasten allemaal in één enkele aflevering. Qua factcheck van wat u hierboven las, kan dat tellen.