Nieuwe dinosoort had vleugels als vleermuis

Een fossiel van het dier werd in 2017 opgegraven in het noordoosten van China, zo staat te lezen in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. Het was goed bewaard en er waren details zichtbaar van zacht weefsel zoals de membraanachtige vleugels, veren die alleen op het lichaam voorkwamen en de inhoud van de maag. De typische lange, sterke veren die vogels gebruiken om te vliegen, waren er niet.

Het Institute of Vertebrate Peleontology and Paleoanthropology in Peking bestudeerde het fossiel en concludeerde dat het om een compleet nieuwe soort ging. Het kwam om de proppen met de naam Ambopteryx longibrachium: een verwijzing naar het feit dat het dier zowel vlieghuid had als veren (Ambopteryx ) en beschikte over lange armen (longibrachium).


Het dier moet 163 miljoen jaar geleden geleefd hebben (tijdens het Jura), was iets meer dan 30 centimeter groot en woog ongeveer 300 gram. Vliegen deed het met zijn membraanachtige vleugels van een kleine halve meter wijd, die gemaakt waren van huid en ondersteund werden door een lang puntig polsbeen. Ze leken op de vleugels van pterosauriërs en vleermuizen, maar verschillenden enorm van de gevederde vleugels van vogels. (lees hieronder verder)

De wetenschappers vermoeden nu dat er een periode geweest is dat er zich verschillende manieren van vliegen ontwikkelden bij de dinosaurussen, vooraleer enkele kleine gevederde dinosaurussen zich tot vogels ontwikkelden zo’n 150 miljoen jaar geleden.

De Ambopteryx is pas de tweede dinosaurussoort met membraanachtige vleugels die ontdekt wordt, na de Yi gi. Die werd enkele jaren eerder gevonden op ongeveer 80 kilometer van de plaats waar de Ambopteryx werd opgegraven en leefde 2 tot 3 miljoen jaar later dan de Ambopteryx. (lees hieronder verder)

“De ontdekking van de Ambopteryx en de Yi heeft onze ideeën over het ontstaan van vogelsoorten compleet veranderd”, aldus paleontoloog Min Wang van het Institute of Vertebrate Peleontology and Paleoanthropology. “We hebben lang gedacht dat er alleen gevederde vleugels voorkwamen in de ontwikkeling tot vogels. Deze ontdekking toont duidelijk dat er ook membraanachtige vleugels waren. Er was een veel grotere rijkdom aan vliegwijzen in de overgang tussen dinosaurussen en vogels dan we dachten. En dit zou nog maar het tipje van de ijsberg kunnen zijn.”

Volgens de wetenschappers waren de membraanachtige vleugels bij dinosaurussen maar een kort experiment van de natuur. De dieren zouden er wel een glijvlucht mee hebben kunnen maken, maar het is niet duidelijk of ze er ook echt mee konden vlíégen. Ze zouden sowieso handig geweest zijn voor de Ambopteryx, die vermoedelijk een alleseter was en in bomen leefde.