Waarom blijft het oorverdovend stil over seksueel geweld in Oost-Congo?

Met de mars tegen seksueel geweld van afgelopen zondag in Antwerpen gaven vele duizenden mensen terecht zichtbaarheid aan een thema dat iedereen na aan het hart ligt. Ongeacht politieke strekking, man of vrouw, oud of jong… De gebreken binnen justitie, de veiligheid en respect voor vrouwen, dat is wat de gemoederen in Vlaanderen momenteel beroert. 

Seksueel grensoverschrijdend gedrag is hier een probleem. Vandaag, na de mars van zondag, horen we het ene aangrijpende verhaal na het andere. Ik ben blij dat zo’n groot probleem uitgebreid in de media besproken wordt en dat er heel wat burgers en politici dit aanvechten. Zoiets kan en mag niet meer gebeuren! Uitgerekend vandaag kreeg ik ook het rapport binnen van mijn collega’s uit Uvira, Oost-Congo, dat mij volledig door elkaar heeft geschud. In de voorbije maand (april 2019) waren er ruim 40 verkrachtingen van vrouwen tussen de 3 (ja, u leest het goed!) en 50 jaar met geweldplegers gaande van buurjongens en militairen tot gewapende bendes en milities. Een dagelijkse realiteit voor vrouwen in de Kivustreek, waarvan niemand lijkt op te kijken.

Gelukkig is er dokter Mukwege, die dit probleem op de agenda heeft gezet. Eind 2018 ontving hij de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn inzet om seksueel geweld tijdens conflicten te beëindigen. Toen hij zijn Nobelprijs in Oslo in ontvangst nam, was zijn retoriek helder. Hij zette de internationale gemeenschap op haar plaats in niet mis te verstane bewoordingen. Het publiek luisterde geëmotioneerd naar de mensonterende getuigenissen over seksueel geweld, getuige bij wijlen zowel serene stilte als Afrikaanse uitbundigheid. Na zijn speech kreeg Dr. Mukwege een minutenlange staande ovatie. En terecht!

Het zou kunnen dat u niet op de hoogte bent, maar een paar weken geleden was Dr. Mukwege in ons land omwille van het eredoctoraat dat hem werd uitgereikt aan de UA voor zijn strijd tegen seksueel geweld.

Ook tijdens zijn voordracht aan de UAntwerpen bleef hij op dezelfde nagel kloppen en pleitte hij ondubbelzinnig voor klimaatverandering. Alleen betekent dat in Oost-Congo iets anders dan bij ons. Het gaat over het klimaat van onveiligheid dat er heerst. Het klimaat van geweld op vrouwen, van corruptie en wanbeleid én van de (hypocriete) houding van de internationale gemeenschap die spijtig genoeg vooral terug te brengen is tot de economische belangen die ermee gemoeid zijn.

Iedereen was het er zondag tijdens de stille mars in Antwerpen roerend over eens: onverschilligheid doodt. Dat is niet anders in Oost-Congo.  Buitenlandse inmenging om economische redenen houdt de aanwezigheid van een amalgaam aan bendes en milities in stand. De onveiligheid blijft de overhand hebben en is één van de belangrijkste redenen van seksueel geweld tegen vrouwen. 

Laat ons daarom aan de Belgische stilte van afgelopen zondag een dimensie toevoegen, die van de internationale verontwaardiging over wat er met vrouwen gebeurt in Congo (en bij uitbreiding over de ganse wereld).

Minister De Croo maakte vrouwenrechten en seksueel geweld op vrouwen mee tot speerpunten in zijn beleid. Hopelijk wil België ook in de volgende legislatuur de lead nemen op het internationale toneel om met de vele mogendheden die belangen hebben in Congo, de dialoog aan te gaan in een streven naar politieke, maatschappelijk, economische … verbetering en klimaatverandering op Congolese leest geschoeid. Een klimaat waar vrouwen gerespecteerd worden en zich veilig voelen.

Of zoals Dr. Mukwege zei in zijn speech: “Het juiste doen is niet moeilijk: het is een kwestie van politieke wil.”