Studie: “Krimpende maan produceert mogelijk maanbevingen”

Vier verschillende seismometers detecteerden 28 ondiepe maanbevingen tijdens de Apollo-missies tussen 1969 en 1977. Deze bevingen hadden een kracht van twee tot vijf op de schaal van Richter. Ongeveer acht van de maanbevingen vonden plaats nabij jonge scheuren of breuklijnen in het maanoppervlak. Ter illustratie: dergelijke scheuren zijn vergelijkbaar met kliffen van enkele meters diepte. Ze ontstaan door een horizontale krimp van de maankorst, omdat de maan nog altijd afkoelt. 

NASA heeft met behulp van de Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO), die sinds 2009 opnames maakt, 3.500 breuklijnen ontdekt. Wetenschappers onder leiding van Thomas Watters van The Smithsonian’s National Air and Space Museum in Washington bogen zich onlangs opnieuw over die resultaten en onderzochten of er een link is tussen de ondiepe maanbevingen, die plaatsvonden tussen 1969 en 1977, en de meer recente breuklijnen op de maan. Het onderzoeksteam trok op basis van de gegevens een opmerkelijke conclusie: de maan zou, net zoals onze planeet, nog altijd tektonisch actief zijn. 

(Lees hieronder verder.)

De onderzoekers hebben via een speciaal ontwikkeld algoritme de vastgestelde locaties van de bevingen over een kaart heen gelegd van breuklijnen op de maan. Ze stelden vast dat 8 van de 28 ondiepe bevingen zich afspeelden binnen de 30 kilometer van de breuklijnen. 

Hieruit concluderen de wetenschappers dat de bevingen wellicht het gevolg waren van tektonische activiteit. Met andere woorden, het over elkaar heen schuiven van stukken maankorst. De kern van de maan koelt immers nog altijd af, waardoor de oppervlakte krimpt. Dit creëert spanning, wat ertoe leidt dat er ‘rimpels’ ontstaan in de maankorst. Het is als een druif die door de droogte een rozijn wordt. 

Ook blijkt uit de beelden van de LRO dat aan de voet van sommige rotswanden gekleurd puin lag. Op andere hellingen zijn sporen te zien van rotsblokken die naar beneden rolden. Volgens het onderzoeksteam is dat het bewijs dat er nog niet zo erg lang geleden ‘maanbevingen’ zijn geweest.

Wetenschappers ontdekten dat verschillende bevingen plaatsvonden op het moment dat de maan het verst van onze planeet verwijderd was, ook wel ‘apogeum’ genoemd. Op dat punt is de getijdenwerking het sterkst en vinden verschuivingen langs de breuklijnen het vaakst plaats. 

Door beelden van breukhellingen met elkaar te vergelijken kunnen signalen van recente tektonische activiteit verder opgespoord worden. “Het opzetten van een nieuw netwerk van seismometers op het maanoppervlak moet een prioriteit zijn. Zo komen we immers meer te weten over de maan en maanbevingen”, zegt Renee Weber, een onderzoeker van NASA’s Marshall Space Flight Center. 

Het onderzoeken van seismologische activiteit is belangrijk omdat het ons meer kan vertellen over de evolutie van de maan, onze planeet en getijdenkrachten.