Herinnert u zich nog deze virale foto? Dit gesprek speelde zich af in de cockpit van het vliegtuig

Het was de Navy Times – een Amerikaanse krant die zich richt op legerpersoneel en hun familie – die het verhaal naar buiten bracht. Ze beriep zich daarvoor op de Freedom of Information Act, een federale wet op de vrijheid van informatie die de Amerikaanse overheid verplicht om bepaalde eerder niet-vrijgegeven overheidsdocumenten toch (deels) openbaar te maken.

Het bleken twee jonge officiers te zijn die achter het ‘kunstwerk’ zaten: de piloot van een EA-18G Growler en zijn navigator. Ze waren die middag opgestegen van de luchtmachtbasis van de marine op Whidbey Island en bleken wat tijd over te hebben na hun training.


Het lokale televisiestation KREM 2 kwam als eerste met het nieuws van de ‘faux pas’. Een moeder had foto’s genomen van de ‘tekening’ in de lucht en haar beklag gedaan bij de zender omdat ze nu zou moeten uitleggen aan haar jonge kinderen wat die voorstelde. Beelden van de ‘luchtpenis’ verspreidden zich als een lopend vuurtje op sociale media. Sommigen reageerden - net als de moeder - verontwaardigd, anderen vonden het hilarisch en creëerden zelfs memes. (lees hieronder verder)

Waar het leger eerst niet wilde zeggen wat er die middag precies gebeurd was, kon de Navy Times dat anderhalf jaar later aan de hand van vrijgegeven documenten wel reconstrueren. Onder meer aan de hand van een transcriptie van het videosysteem in de cockpit, dat alles vastlegde.

De twee officieren bleken bezig met een standaard trainingsvlucht van 90 minuten. Een tweede toestel dat samen met hen was opgestegen, was net naar een ander gebied gevlogen toen het onconventionele plan ontstond. Het was de navigator die het als eerste suggereerde. “Teken een gigantische penis”, klinkt het in het verslag. “Dat zou echt geweldig zijn.”

“Ik kan dat zeker doen, dat zou niet moeilijk zijn”, is het antwoord van de piloot. “Ik zou eerst een acht kunnen tekenen en dan omkeren. Ik zal omlaag vliegen, snelheid nemen en hopelijk slaag ik erin om ervoor te zorgen dat de condensatiestrepen elkaar niet raken.”

Nadat ze er zich over verkneukelen dat vliegtuigen op weg naar Seattle niet zullen weten wat ze zien, gaan ze aan de slag. “De ballen gaan een beetje scheef zijn”, meldt de piloot en later, aangemoedigd door zijn navigator: “De ballen zijn af. Ik moet een klein beetje bijsturen om de schacht te maken. Die zal naar links buigen. Ik moet uitkijken dat het er niet uitziet alsof er drie ballen zijn.” (lees hieronder verder)

Als ze klaar zijn, besluiten ze een eindje weg te vliegen om hun ‘kunstwerk’ vanop een afstand te bewonderen. “Ik ben bang dat de strepen van de ballen al opgelost zullen zijn”, klinkt de vrees bij de navigator, maar ze gieren het uit als dat niet het geval blijkt te zijn. Nadat ze foto’s genomen hebben, krijgen ze ook bewonderende commentaar van het tweede toestel. “Jullie kunst is geweldig”, klinkt het. “Blij dat jullie het opgemerkt hebben”, is het antwoord.

De euforie was echter van korte duur, zo blijkt uit een verklaring van de piloot achteraf. “Al snel besefte ik de draagwijdte van wat we gedaan hadden”, klonk het. “De sporen bleven veel langer in de lucht staan dan we gedacht hadden. Ik realiseerde me dat we iets zouden moeten doen om de sporen te verdoezelen. Ik vloog over de tekening, maar dat had geen effect.”

Omdat hun brandstof opraakte, moesten ze uiteindelijk terugkeren naar hun basis. Daar waren ze nog maar goed en wel geland toen de eerste foto’s opdoken en ze ter verantwoording werden geroepen door hun briesende oversten. Ze bekenden meteen en verontschuldigden zich.

Dat deed ook de marine in een officiële verklaring na de feiten. Daarin werd gezegd dat de escapade van de twee officieren “onacceptabel” was en dat de “trainingswaarde” ervan nul was. (lees hieronder verder)

Er werd ook wel meegegeven dat de twee nooit eerder disciplinaire problemen hadden gehad. De piloot werd omschreven als “introvert”, “verlegen” en “een snuggere kerel, die uitblonk tijdens zijn trainingen”. De navigator was volgens zijn overste “de beste jonge officier” die hij al gezien had.

Hoewel de marine op het ogenblik van de feiten verklaarde dat de twee voor de tuchtraad zouden moeten verschijnen, is het niet duidelijk of ze ook effectief gestraft zijn. De aanbeveling van het onderzoek ging wel in de richting van alleen een vermaning.

“De tekening was grof, kinderachtig en onprofessioneel, maar tegelijk niet gepland en niet in overeenstemming met hun gedrag vóór het incident”, klonk het. “Desondanks heeft het de Amerikaanse marine ernstig in verlegenheid gebracht. Ze moeten 100 procent verantwoordelijk gehouden worden. Maar het zal een fout zijn die ze wel geen tweede keer zullen maken als ze hun opleiding verder mogen zetten.”