Je kinderen gewassen én op tijd de deur uit? Zo doe je dat zonder stress

Wat zeggen deskundigen?

Veel gezinnen worstelen met het dagelijkse spitsuur. Volgens een rapport van het Nederlands Sociaal en Cultureel Planbureau uit 2013 voelt bijna 60 procent van de ouders met jonge kinderen tot 3 jaar zich meerdere dagen van de week opgejaagd.

Waarom lijkt het alsof kinderen extra sloom worden wanneer jij de deur uit wil? Om te beginnen hebben kleine kinderen geen tijdsbesef. Een kreet als ‘over vijf minuten moeten we weg’ resoneert dus niet. Sowieso geven ouders vaak onduidelijke instructies, zegt pedagoog Joyce Vlamings. “Een kind weet niet goed wat je bedoelt met ‘opschieten!’ Formuleer je wensen daarom zo concreet mogelijk: ‘Ik wil dat je je schoenen aandoet’. Of: ‘Jij mag nu je eigen jas aantrekken.’”

Het zou ook kunnen dat je kind bevriest als reactie op jouw haast en strenge stem, opperde klinisch psycholoog Isabelle Filliozat onlangs in een artikel over de zogeheten freeze-reactie in Psychologie Magazine. Wetenschappers ontdekten eenzelfde soort effect bij volwassenen die een afbeelding met een boos gezicht te zien kregen. Als reactie op de sociale dreiging ging de hartslag omlaag en werden de spieren slapper. Een kind dat wordt opgejut, kan dus blokkeren door een natuurlijke reflex om de stress in het lichaam te reguleren.

Ouders multitasken zich ’s ochtends krom. “Maar je kunt je afvragen of het effectief is als jij beneden al spullen gaat inpakken en koffie zet terwijl je zoon van 4 zich boven aankleedt”, zegt Vlamings. “Motorisch gezien kan hij zich aankleden, maar hij zal gauw afgeleid zijn. Blijf er gewoon even bij.”

Wat werkt nog meer goed?

Succesvolle types als de Obama’s en Gwyneth Paltrow hebben met elkaar gemeen dat ze vroeger opstaan dan hun kinderen. Je hoeft dat half uurtje extra echt niet te gebruiken voor yogaposes; douchen, aankleden en boterhammen smeren is al mooi meegenomen. “Zo begin je de dag niet met een achterstand die je vaak niet meer inhaalt”, aldus Vlamings. Nog een extra tip voor de ontbijtboel: zet alle benodigdheden, zoals beleg, op een dienblad in de kast en de koelkast, zodat je in één handeling klaar bent.

Wie oudere kinderen heeft, kan wellicht het experiment van journalist Maike Jeuken uitproberen. Ze stopte resoluut met schreeuwen en opjutten en ging voortaan rustig de krant lezen, zo beschrijft ze in haar column op Linda.nl. Dan maar een paar keer te laat op school (die ze overigens wel inlichtte). Het niet-ingrijpen was pittig, maar het resultaat mag er zijn: voortaan zijn het de kinderen die aan het stressen zijn.

Om mijn treuzelende kinderen te motiveren om op te schieten, bedacht ik een spel om buiten vogels te tellen. ‘Wie als eerste een duif ziet’ is vaak al genoeg. Of neem de tip van moeder Camilla Okamoto in de opvoednieuwsbrief van The New York Times: “De enige manier om mijn 3-jarige dochter haar schoenen aan te trekken was schoenwinkeltje spelen en haar een paar schoenen verkopen.”

Kom je toch te laat op crèche of school, dan kun je de hierboven beschreven creativiteit ook anders inzetten: gebruik die vieze luier of omgevallen beker fruitsap als excuus.