Grenscontroles op tabak en alcohol verdelen EU-lidstaten

De ministers praten morgen opnieuw over een harmonisering van de accijnsstelsels. Ze doen dat op basis van een voorstel dat de Europese Commissie vorig jaar op tafel legde, dat het vrije verkeer moet faciliteren, een betere inning van de accijnzen mogelijk moet maken en de kosten voor kleine producenten moet verminderen. 

Omwille van de volksgezondheid hebben landen als Frankrijk, Zweden, Finland, Denemarken en Ierland de accijnzen op tabak en alcohol aanzienlijk verhoogd, maar ze moeten lijdzaam toekijken hoe hun onderdanen die producten gaan inslaan in de buurlanden. Ze grijpen het debat dan ook aan om strengere regels omtrent hoeveelheden tabak (bijvoorbeeld 800 sigaretten) of alcohol (bijvoorbeeld 90 liter wijn) die mensen meenemen vanuit het buitenland, te introduceren. 

Momenteel zijn die hoeveelheden indicatief, maar Frankrijk en andere lidstaten dringen aan op dwingende limieten. Bovendien willen deze landen dat de consument zelf moet aantonen dat de producten voor eigen gebruik zijn. "Maar hoe ga je dat controleren zonder controles in te voeren aan de grens of aan de tolhuizen", zo vraagt een Europese bron zich af. 

België, maar ook Luxemburg, Tsjechië, Polen en Kroatië zien een strengere aanpak niet zitten. Niet omdat ze zich verzetten tegen een maatregel die de volksgezondheid ten goede moet komen, maar om de Europese eenheidsmarkt en het vrije verkeer te beschermen. Bovendien lijkt het dwingend maken van indicatieve hoeveelheden buiten proportie: het is niet omdat men acht sloffen sigaretten meebrengt uit Luxemburg om te verdelen onder familieleden dat men een commerciële trafiek organiseert, klinkt het. 

De kans lijkt klein dat het morgen tot een doorbraak komt. De hervorming van de regels voor accijnzen stuit immers ook nog op onenigheid over de thuisproductie van alcohol. De vraag is vanaf wanneer er accijnzen op die drank betaald moet worden. Landen waar het brouwen in huiselijke kring tot de cultuur behoort, staan in deze discussie tegenover landen (vaak in het noorden) waar men veel belang hecht aan de volksgezondheid en de strijd tegen alcoholisme.