Direct naar artikelinhoud
GezondheidVeganisme

Moet een veganistisch dieet voor kinderen verboden worden?

Tijs Delbeke, Elisabeth van Lierop en dochtertje Nala.Beeld Tine Schoemaker

Kinderen en vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, eten beter niet veganistisch. Dat stelt de Koninklijke Academie voor Geneeskunde in een nieuwe adviestekst. Andere voedingsexperts zien weinig heil in een verbod. ‘Zo duw je mensen die plantaardig willen eten weg.’

Een groeiend aantal ouders laten hun kinderen veganistisch eten en dat is niet zonder problemen. Tot die conclusie komt Georges Casimir, professor aan het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola. In zijn ziekenhuis werden de voorbije maanden verschillende pasgeborenen opgenomen omdat ze door zo’n plantaardig regime uitdrogingsverschijnselen lieten zien. 

Casimir is niet de enige die daarover bezorgd is. Hij schreef met verschillende collega’s een adviestekst voor de Franstalige Koninklijk Academie voor Geneeskunde. In die tekst roepen ze op om een veganistisch dieet voor kinderen, maar ook voor vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, niet toe te staan. ‘Essentiële vitaminen als D en B12, calcium en ook andere voedingsstoffen die belangrijk zijn voor een goede ontwikkeling, zijn in dit dieet afwezig’, zo schrijven ze. Dat zorgt volgens hen voor ‘groeiachterstand, psychomotorische vertragingen, ondervoeding en bloedarmoede’. In sommige gevallen zouden deze zaken ook niet meer ongedaan gemaakt kunnen worden. 

‘Het veganisme is echt te gevaarlijk voor kinderen die moeten groeien’, vat Cassimir de volledige adviestekst samen. Hij erkent dat supplementen toegediend kunnen worden, maar is dan nog niet overtuigd. ‘Wie echt zeker wil zijn of zijn of haar kind bij een veganistisch dieet niets te kort komt, zou op zijn minst regelmatig bloedafnames moeten laten nemen. Maar wij vinden het niet normaal om zoiets bij kinderen te doen.’

Zwart-wit 

De Koninklijke Academie voor Geneeskunde is niet de enige organisatie die zich over het veganisme buigt. Ook Kind en Gezin laat weten dat ze samen met de Vlaamse Vereniging voor Kindergeneeskunde aan een nieuwe gids werkt. De Hoge Gezondheidsraad, het wetenschappelijk adviesorgaan van de FOD Volksgezondheid, is bezig met hetzelfde. Niemand wil kwijt of hun adviezen dezelfde richting zullen uitgaan.

Professor kindergeneeskunde Myriam Van Winckel (UZ Gent) hoopt alvast op een minder zwart-witbeeld dan dat van de Koninklijke Academie. Ze ziet weinig heil in een verbod. ‘Zo duw je mensen die plantaardig willen eten weg. Op die manier kunnen ze belangrijke informatie mislopen.’ Dan kan niet de bedoeling zijn, vindt ze. ‘Want het klopt wel dat er risico’s aan verbonden zijn. Veganisme is niet geschikt zonder supplementen.’ Van Winckel hamert vooral op het bijnemen van B12, een vitamine die erg belangrijk is voor de productie van de bloedcellen, het zenuwstelsel en de hersencellen. Wie alleen groente en fruit eet, krijgt die stof niet binnen.

Van Winckel pleit ook voor een duidelijke handleiding voor volwassenen en kinderen die een veganistische levensstijl hebben. ‘Daarin kan je duidelijk maken waarom welke supplementen nodig zijn, maar ook uitleggen wat een evenwichtige en energierijke maaltijd is.’

1 procent

Aan het UZ Gent spreken ze tegen dat er veel problemen bestaan. Hooguit één procent van de bevolking eet veganistisch, stelt Van Winckel. Zelf is ze in dertig jaar in het ziekenhuis maar één geval van ondervoeding tegengekomen. ‘Het ging in dat geval om een moeder die geen B12-supplement nam en haar kind borstvoeding gaf.’

Elisabeth van Lierop en dochtertje Nala.Beeld Tine Schoemaker

Getuigenis: ‘Nala vraagt zelf om haar B12-supplement’

Of het risicovol is om je kinderen veganistisch op te voeden? Elisabeth Van Lierop vindt van niet. ‘Mijn driejarige dochter is nooit ziek.’

Elisabeth (31) eet al jaren veganistisch. Ze laat dierlijke producten achterwege omdat ze overtuigd is dat dit beter is voor mens en milieu, en omdat ze dierenleed wil voorkomen. ‘Toen Nala geboren werd, vond ik het vanzelfsprekend om haar op dezelfde manier op te voeden. Uiteraard heb ik mij de vraag gesteld of dit kon. Ik heb veel opzoekwerk gedaan en ook met een gespecialiseerde organisatie en diëtiste gesproken.’ Tot nog toe heeft dat geen enkel probleem opgeleverd. Het dieet van Nala is gevarieerd en ze krijgt, net als haar moeder en vader, ook elke dag een B12-supplement. ‘In haar geval is het een spray, dat is wat makkelijker. Maar ze vindt dat heel speciaal en vraagt er tegenwoordig zelf om.’

Elisabeth, die nu voor een tweede keer zwanger is, is niet bezorgd over het advies van de Koninklijke Academie. ‘Om de zoveel tijd duikt er een doembericht op. Ik hecht daar nog weinig belang aan.’ Waar ze wel belang aan hecht, zijn de bloedonderzoeken die ze regelmatig laat doen. De resultaten daarvan zijn al jaren onberispelijk. ‘Bij Nala wordt geen bloed getrokken. Dat lijkt me onprettig voor haar. Er is ook geen enkele noodzaak. Nala is nooit ziek en ontwikkelt zich prima.’

Als haar dochter straks beslist om toch zuivel, vis of vlees te eten, zullen haar ouders daar geen punt van maken. ‘We gaan in dat geval alleen toelichten waarom wij dat niet doen.’ Opdringen doen ze nu ook niet. ‘Op school mag ze ook een cupcake of ijsje. We willen niet dat ze het buitenbeentje wordt.’ Volgens haar moeder is die kans trouwens heel klein, als ze de diëten van de klasgenootjes ziet. ‘Er zijn er zoveel die halal eten of allergieën hebben. De tijd dat iedereen een boterham met Samsonworst meeheeft, is echt al lang voorbij.’