Direct naar artikelinhoud
ReportageVerkiezingen

‘Zouden de mensen wel weten dat ik opkom?’: op campagne met Goedele Liekens (Open Vld)

Goedele Liekens neemt voor het eerst deel aan de verkiezingen, maar campagne voeren moet niemand haar nog leren.Beeld Damon De Backer

Het grootste witte konijn kleurde deze campagne blauw. Goedele Liekens is als derde op de lijst zo goed als zeker van een zitje in de Kamer. Haar populariteit moet Open Vld helpen om het hoofd boven water te houden in Vlaams-Brabant.

“Ah, ge kent mij? Dat zal van mijn schoonmoeder zijn. Maria’ke van Lories, ge weet wel, van de schoenwinkel hier. Die kent ge toch? Ziet ge wel, dat is het.” De zaterdagse marktbezoekers in Halle stoten elkaar aan: die Goedele-van-tv, zeg, die blijkt gewoon van bij hen te zijn. Liekens doet alsof ze het niet ziet. Onverstoord gaat ze voor iedere hond door haar knieën – “jij ruikt onze Maurice, zeker” –, ieder kind wordt aangesproken. De begeleidende volwassenen drukt ze en passant een flyer in de hand. Een selfie? Uiteraard. Misschien ook even samen poseren voor die fotograaf van de krant?

‘Zouden de mensen wel weten dat ik opkom?’: op campagne met Goedele Liekens (Open Vld)
Beeld Damon De Backer

Het is de eerste keer dat Goedele Liekens op een lijst staat. Maar campagne voeren, dat hoeft niemand haar te leren. Al meer dan dertig jaar is ze een publiek figuur, wereldberoemd in Vlaanderen en Nederland. Het is een rol die ze al even lang tot in de puntjes beheerst.  

“Het is zo zalig om met haar op pad te gaan”, glundert Thomas van Riet. Hij is vierde opvolger voor de liberale Kamerlijst en tijdens deze verkiezingsstrijd de protégé van Liekens. “Kom je een café binnen, dan heeft ze dat binnen de drie minuten ingepalmd. Een tijdje terug zaten we een pint te drinken en op wat bierviltjes slogans voor haar te verzinnen. Ineens staat Liekens recht en vraagt ze de mening van iedereen die daar zat. Dikke ambiance.”

Groene druiven

Geen enkele van de ideeën die die avond gespuid zijn, heeft het gehaald. Staat wel op de kaartjes: Rechtuit Liekens. Een vrouw van pensioengerechtigde leeftijd aan het groentekraam zal snel ondervinden waar dat vandaan komt. Of ze al weet op wie ze zal stemmen, vraagt Liekens terwijl ze ongegeneerd de druiven binnenspeelt die ze net van de marktkramer cadeau gekregen heeft. Groene druiven, overigens, die na een smaaktest door Liekens “krokanter” werden bevonden dan de blauwe. 

De vrouw reageert stug, afgeleid ook door haar echtgenoot die per se de bestelling wil afwerken. Champignons? Prei? Ze duwt zijn wijzende arm weg.

- “Die vreemdelingen. Dat kan zo toch niet voort? Dat zorgt hier allemaal voor problemen”, antwoordt ze naast de vraag.

- “Dus u stemt Vlaams Belang”, stelt Liekens vast.

De vrouw valt stil. Schokschoudert vervolgens dat ze ook wel weet dat een extreme stem geen oplossing is. Maar wat moet ze dan? Liekens probeert haar te overtuigen dat het eigenlijk simpel is: we moeten gewoon helpen wie onze hulp echt nodig heeft. Zoals onze ouders in de oorlog ook geholpen zijn, zegt ze. “Maar die wilden daarna wel weer naar huis”, riposteert de vrouw kribbig. Liekens ziet een voorzet om te beginnen over het belang van de Verenigde Naties, over hoe mensen in de eigen regio opgevangen moeten worden. “En toch zijn er partijen die minder internationale samenwerking willen, mevrouw.” 

Groene druiven
Beeld Damon De Backer

Er komt een kleine opening in het pantser van de marktbezoekster. Liekens merkt het en zet door. “Dat is u nooit zo uitgelegd? Vanavond geef ik er een lezing over. Om acht uur in Sint-Pieters-Leeuw, ik reken op u!”

Dreiging op rechts

Op de markt, noch op de Brusselse Gay Pride waar Liekens ‘s middags acte de présence geeft voor de start van de parade, wordt er verder gesproken over de politieke situatie. Maar een keer terug in het Pajottenland is het toch onvermijdelijk onderwerp van gesprek: de peilingen. Een dag eerder hebben Het Laatste Nieuws en VTM cijfers bekendgemaakt waar de lokale liberalen in café Sint-Anna in Itterbeek niet gelukkig van worden. 

N-VA blijft veruit de grootste, daar kijkt niemand van op. Maar dat Vlaams Belang oprukt tot bijna 15 procent en Open Vld een schamele 11,2 procent van de stemmen zou scoren, is wel binnengekomen. Palmkes van cafébazin Lydia moeten de moed erin houden. “Maar gemakkelijk gaat het niet worden”, verzuchten de plaatselijke Open Vld’ers om de beurt. Liekens kan enkel beamen.

Vlaams-Brabant is de speeltuin van Theo Francken en Ben Weyts. Vlaams Belang speelt hier dan weer Dries Van Langenhove uit. Voor voorzitter Gwendolyn Rutten, zelf lijsttrekker voor het Vlaams Parlement in Vlaams-Brabant, is de inzet in eigen gouw dan ook groot. In 2014 redde de overweldigende populariteit van Maggie De Block nog de meubelen. Maar de kans dat zij nog eens drie keer zoveel voorkeurstemmen haalt als Theo Francken, is onbestaande. 

Bob Savenberg, eerste opvolger voor het Vlaams Parlement en een hele dag mee in het zog van Liekens, vat de situatie samen. “Iedereen zegt me dat ik zeker in het parlement zal komen. Ofwel omdat Gwendolyn voorzitter blijft en ze haar zitje niet zal opnemen. Ofwel omdat ze minister wordt. Maar wat als we zo slecht scoren, dat ze moet opstappen?” Onbedoeld duwt hij zo op het zere punt. Nationaal verlies lijden zondag is één ding voor Rutten. Maar gaat ze ten onder in Vlaams-Brabant, dan is ze haar machtsbasis kwijt.

Dreiging op rechts
Beeld Damon De Backer

Zoals bij de Verenigde Naties

“Zeg, zouden we dan niet beter weer op café gaan?” Even voor achten arriveert Liekens aan kasteel Coloma in Sint-Pieters-Leeuw. Over tien minuten start haar lezing over vrouwenrechten en haar werk bij de Verenigde Naties, maar behalve enkele organiserende lokale liberalen is er geen ziel te bekennen. “Dan wordt het eindelijk interessant, komt er niemand opdagen”, sputtert ze half gespeeld. Uiteindelijk dagen er toch een vijftiental geïnteresseerden op. De Vlaams Belang-sympathisante van op de markt in Halle is er niet bij.

Hoe gemakkelijk Liekens zich de hele dag tussen haar potentiële kiezers bewoog, zodra ze het woord neemt is duidelijk dat dit de rol is die haar het best ligt. Het is een try-out, deze lezing, de eerste keer dat ze de volledige versie uitprobeert. Het is er niet aan te merken. Ze goochelt met weetjes, verbaast de toehoorders met cijfers, vertelt verhalen over haar reizen als Good Will-ambassadrice voor de Verenigde Naties.

Gaat deze vrouw, die voor haar humanitaire werk de wereld rondreist en tussendoor veelbesproken tv-programma’s maakt over seks in Vlaanderen, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en binnenkort wellicht ook Frankrijk, straks wel kunnen aarden in die stoffige Kamer? In de politiek, waar alles zo ontzettend traag kan gaan, überhaupt? Tuurlijk wel, zegt ze zelf. “Ik ben dat gewoon van bij de VN. Daar gaat alles ook traag.”

Nee, dan heeft Miss België 1986 nu even andere zorgen. “Ik hoop gewoon dat ik verkozen ben. Niemand had me verwittigd dat ik campagne zou moeten voeren, toen ik kandidaat werd. Ik heb er nauwelijks tijd voor gehad. Zouden de mensen wel weten dat ik opkom?”

Zoals bij de Verenigde Naties
Beeld Damon De Backer