Waarom het stemmenrecord van Leo Tindemans zondag niet zal sneuvelen
Komende zondag tellen in de eerste plaats de stemresultaten van de partijen. Maar de voorkeurstemmen blijven voor politici natuurlijk een belangrijke populariteitstest. Het record van het aantal voorkeurstemmen is ondertussen al 40 jaar in handen van oud-premier Leo Tindemans (CVP). Door de hervorming van de Senaat ziet het er ook niet meteen naar uit dat dit record zondag zal worden gebroken.Â
Bij de Europese verkiezingen van 1979 – de allereerste rechtstreekse stembusgang voor het Europees Parlement – haalde Leo Tindemans niet minder dan 983.600 voorkeurstemmen. Het toenmalige CVP-kopstuk had enkele maanden daarvoor op dramatische wijze zijn ontslag aangeboden als premier, nadat het Egmontpact op een mislukking was uitgedraaid. Dat pact was een communautaire regeling om de Belgische staat om te vormen tot een federale staat en moest de verhoudingen tussen de taalgemeenÂschappen vastleggen. Tindemans’ houding in deze kwestie legde hem electoraal dus zeker geen windeieren.Â
Ook de volgende vijf politici in de lijst met het grootste aantal voorkeurstemmen zijn Vlamingen. Dat is uiteraard het gevolg van het overgewicht van Nederlandstalige kiezers in België. Op twee prijkt Yves Leterme (CD&V), die goed was voor 796.521 stemmen bij de Senaatsverkiezingen van 2007. N-VA-boegbeeld Bart De Wever vervolledigt de top drie, die bij de Senaatsverkiezingen in 2010 785.776 voorkeurÂstemmen binnenhaalde.
Op vier staat Steve Stevaert (SP.A) met 604.667 stemmen voor de Senaat in 2003. Guy Verhofstadt (Open VLD) haalde bij dezelfde verkiezingen 573.182 stemmen. Bij de Europese verkiezingen klokte hij af op 565.359 voorkeurstemmen in 2009 en 531.030 stemmen in 2014. Jean-Luc Dehaene (CVP/CD&V) was in 1999 goed voor 562.239 stemmen voor de Senaat.
Elio Di Rupo (PS) is terug te vinden op de zevende plaats met de negende score en is daarmee de eerste Franstalige politicus in de lijst. Bij de Europese verkiezingen van 2004 haalde de ex-premier 483.644 voorkeurstemmen. Daaronder staat MR-kopstuk Louis Michel, die een jaar eerder bij de Senaatsverkiezingen afklokte op 446.469 stemmen. Drie en vier op de Franstalige lijst zijn opnieuw Di Rupo (442.537) en Louis Michel (327.374). De vijfde plek in Wallonië is voor José Happart (PS), die in de nasleep van de Voerencrisis in 1989 308.117 stemmen haalde bij de Europese verkiezingen.
De vrouw met het hoogste aantal voorkeurstemmen is aftredend Europees commissaris Marianne Thyssen (CD&V), die bij de vorige Europese verkiezingen 340.026 voorkeurstemmen realiseerde.
Geen nieuw record in zicht
Sinds 2014 wordt de Senaat niet meer rechtstreeks verkozen. Als gevolg daarvan kunnen politici in België zich enkel bij de Europese verkiezingen presenteren aan het volledige Nederlandstalige of Franstalige kiescollege.
Omdat de partijen hun populairste kopstukken veelal uitspelen op het nationale niveau, lijkt de kans dus klein dat er na 26 mei iets zal veranderen aan de top van deze lijst. Of het moet zijn dat Europese lijsttrekkers Guy Verhofstadt (Open VLD), Geert Bourgeois (N-VA) of Kris Peeters (CD&V) de politieke wereld verrassen met een monsterscore.