En nu... wat met het cordon sanitaire?

Eerst wat cijfers op een rij: de stemmen zijn nog lang niet allemaal geteld, maar voorlopig strandt de N-VA op Vlaams niveau op 27 procent (een verlies van 4,9 procent). Vlaams Belang schiet vooruit richting 18,2 procent, een percentage dat ruim boven dat van de CD&V (14,5%), de Open Vld (12,2%), Groen (10,3%) en sp.a (9,8%) ligt.

In sommige kieskringen boekte het Vlaams Belang een winst van vijftien à twintig procent, in Ninove zette de lijst van Guy D’Haeseleer een nieuwe uitschieter neer met meer dan veertig procent. De Vlaming stemde nooit eerder zo nationalistisch, maar moet het cordon dan meteen ook op de schop?

“Ik zeg dat al dertig jaar”
Voor Dedecker heeft er nooit enige twijfel bestaan. “Ik zeg al dertig jaar dat het cordon opgeheven moet worden. De wil van de bevolking moet gevolgd worden, dat heet democratie.”

“De uitslag wijst op een ondertoon van onvrede, waar te weinig wordt over geschreven”, vult Torfs aan. “De mensen nemen dan revanche in het stemlokaal. Het is heilloos om een partij uit te sluiten, dat heeft men destijds ook niet gedaan in Nederland met Geert Wilders.”

Michael Freilich, vroegere hoofdredacteur bij Joods Actueel en als nieuweling waarschijnlijk verkozen voor NVA in de Kamer is voorzichtig. “Bart De Wever heeft mij altijd gezegd dat je moet samenwerken met mensen die je visies en waarden delen”, aldus Freilich. “We delen misschien een aantal visies met Vlaams Belang, maar geldt dat ook voor de waarden?”

“De manier om opkomst halt toe te roepen”
Twee Open Vld’ers volgden prompt hun gedachtegang. “Het is niet verkeerd om te praten met het Vlaams Belang”, stelde Luk Van Biesen. “De kunstmatige constructies rond partijen uit het verleden bestaan alleen ter rechterzijde. Men kan geen kiezers negeren.”

Eddy De Block, de broer van Maggie, liet een gelijkaardig signaal optekenen. “Er is maar één manier om de opkomst van Vlaams Belang een halt toe te roepen en dat is door de partij mee te laten regeren.”

“Gisteren niet, vandaag niet, morgen niet”
En ook bij CD&V zijn enkele dissidente stemmen te vinden. “Als zoveel mensen in Vlaanderen voor Vlaams Belang en N-VA stemmen, dan is het duidelijk dat dat de wil van de bevolking is”, stelt Dirk De Vis als burgemeester van Ham. “Dan mag je dat niet naast je neerleggen en denken dat het volk het niet begrepen heeft. De grootste partijen moeten dan maar een regering vormen.”

Het waren dus eerder kleine garnalen die de kat de bel aanbonden. Maar zo dwongen ze hun kopstukken wel kleur te bekennen. Rutten ging volledig akkoord met een tweet van de Gentse burgemeester Mathias De Clercq. “Besturen met Vlaams Belang: gisteren niet, vandaag niet, morgen niet. Nooit.” In haar speech herhaalde ze die boodschap nog eens klaar en duidelijk.

Ook Beke denkt er niet aan om extreemrechts de hand te reiken. De Wever zocht echter wel enige toenadering. “N-VA heeft het cordon nooit onderschreven, maar we zijn niet voor de standpunten en de stijl die die partij uitstraalt. Sommige figuren hebben het wel erg bruin gebakken.” Een opening om minstens toch te praten, heet dat.