© AFP
Trumps todolijstje: Waar zijn de strafste verkiezingsbeloften?
Donald Trump heeft gesproken. Het allereerste wat hij zal doen nadat hij de eed als president heeft afgelegd, is het Trans-Pacifisch Partnerschap, het vrijhandelsakkoord tussen twaalf landen aan de Stille Oceaan, opzeggen. Maar op het todolijstje voor de eerste honderd dagen ontbreken ook enkele van zijn strafste verkiezingsbeloften: niets over de muur aan de Mexicaanse grens, niets over het inreisverbod voor moslims en niets over de rechtszaak tegen Hillary Clinton.
Bij Trump verloopt niets zoals we het gewoon zijn. De president elect maakte zijn beleidsvoornemens niet bekend op een persconferentie of in een interview, maar met een videoboodschap.
“TTP is potentiële ramp”
Bovenaan Trumps lijst staat de terugtrekking uit het TPP, dat vrijhandel wil invoeren tussen twaalf landen aan de Stille Oceaan. Het verdrag, een van de paradepaardjes van president Obama, werd dit voorjaar ondertekend, maar is nog niet van kracht. Voor Trump, die jobs wil terughalen naar de VS, is het akkoord “een potentiële ramp”. Hij wil het vervangen door “eerlijke bilaterale handelsakkoorden”. Enkele partners hebben al laten weten dat ze het akkoord overeind willen houden. Vooral in Japan wordt boos gereageerd. China wil de kans die Trump biedt niet laten liggen. Op de Pacific-top in Lima heeft president Xi Jinping al duidelijk gemaakt dat China bereid is een alternatief vrijhandelsakkoord op tafel te leggen als de VS onder president Trump afhaken.
Verder wil Trump ook alle beperkingen op energieproductie in de VS, inclusief steenkool en de zeer milieubelastende schaliegaswinning, afschaffen. Hij wil ook af van de regelneverij. “Voor elke nieuwe wet moeten twee oude wetten geschrapt worden”, klonk het. Defensie moet ook meteen mensen aan het werk zetten die de VS immuun moeten maken voor cyberaanvallen.
Loze beloften
Maar er waren evenveel verkiezingsbeloften waar Trump niets meet over zei. Bijvoorbeeld de muur die hij wil bouwen langs de grens met Mexico, het tijdelijke verbod voor moslims om het land binnen te komen, en het vervolgen van Hillary Clinton voor het gebruik van een privé mailserver toen ze minister van Buitenlandse Zaken was. Een medewerker van Trump bevestigde later dat de president elect niet van plan is Clinton te vervolgen.
Vervolgens schoffeerde Trump de Britse regering door te tweeten dat hij Nigel Farage van de eurosceptische UKIP wel ziet zitten als Britse ambassadeur in de VS. Het is volstrekt ongezien dat een bewindsman zich bemoeit met de aanwijzing van diplomaten van een ander land. De Britse premier Teresa May liet dan ook meteen weten dat er “geen vacature is”.
“Leugenachtige pers”
Trump had ook een “open gesprek” met de topmensen van de vijf grote Amerikaanse tv-netwerken. Volgens deelnemers liep dat gesprek, bedoeld om de moeilijke relatie van de president elect met de pers te verbeteren, uit op een “catastrofe”. Trump opende met een tirade tegen de “leugenachtige pers” en noemde journalisten “de laagste vorm van menselijk leven”. CNN-chef Jeff Zucker kreeg te horen dat Trump zijn zender “haat” en dat al zijn medewerkers “leugenaars zijn”. Vrijwel alle Amerikaanse media hebben tijdens de campagne negatief bericht over Trump. Sommige adviseerden hun kijkers en lezers om op Clinton te stemmen.
In tegenstelling tot wat gebruikelijk is heeft de verkozen president nog altijd geen persconferentie gegeven. Toen hij vorige week voor het eerst een buitenlandse regeringsleider ontving - de Japanse premier Shinzo Abe - mochten de media daar zelf geen opnames van maken. Ze moesten het doen met door Trumps medewerkers beschikbaar gestelde foto’s.
Een gesprek met de New York Times werd door Trump op het allerlaatste moment via een tweet afgeblazen, volgens de krant omdat Trump eiste dat het gesprek “off the record” zou zijn.
De president elect noemde de New York Times een “falende krant”, maar liet een paar uur later weten toch bereid te zijn om met de journalisten in gesprek te gaan.
