Johan Vande Lanotte (SP.A): "Ruk naar rechts? Geen excuses, gewoon een evolutie in de maatschappij"
Minister van staat Johan Vande Lanotte moet niet lang zoeken naar een verklaring voor het succes van Vlaams Belang bij de verkiezingen van gisteren. "Veel mensen denken nu gewoon eerder rechts, het is gewoon een evolutie in de maatschappij." Tegelijk is hij erg kritisch voor de regering: "Ze heeft de vraag om hardere maatregelen aangewakkerd."
Zijn eigen partij, SP.A, beleefde gisteren een historisch dieptepunt. Een schril contrast met de grote verkiezingsoverwinning van Vlaams Belang. Dat Vlaanderen opschuift naar rechts en zelfs extreemrechts, verbaast hem echter niet. "Op dit moment zijn er heel veel mensen die eerder rechts denken en dus stemmen ze ook rechts. Het is gewoon een evolutie in de maatschappij", zegt hij in een interview met VRT NWS.
Naar oorzaken zoeken, vindt Vande Lanotte "een beetje onnozel". "Je moet niet altijd een excuus zoeken waarom mensen iets doen. Het kan gewoon zijn dat ze dat programma goed vinden."
Toch is hij ook erg kritisch voor de regering. "Ik denk dat het falen van de regering een factor is geweest. Deze regering "heeft immens veel stemmen verloren. Zelden is een regering zo zwaar afgestraft." Volgens Vande Lanotte heeft ze zo "de vraag om hardere maatregelen en meer extreme ideeën aangewakkerd". "Een regering die niet aflevert, is ongetwijfeld een factor geweest. Dat kan niet anders."
Een regering van moeten
Vande Lanotte verwacht moeilijke regeringsonderhandelingen. "De Vlaamse regering zal een regering van verliezers zijn, de federale regering op het einde van de rit waarschijnlijk een regering van moeten. De vraag is alleen wanneer en met wie."
Speculeren over een regering van de grootste partijen aan elke kant van de taalgrens, N-VA en PS, vindt Vande Lanotte nog veel te vroeg. "Ik denk dat ook de journalisten nog even op vakantie zullen kunnen gaan voor het een beetje ernstig zal worden."
Niet meer verkozen
Zelf raakte Vande Lanotte niet verkozen. Het is niet de eerste keer dat het niet lukt, ook in 2004 was hij lijstduwer en raakte hij niet verkozen. "En eigenlijk was het nu en ook toen niet de bedoeling om verkozen te raken, maar wel om een derde zetel binnen te halen, wat ons niet gelukt is (in zijn kieskring West-Vlaanderen, nvdr.). Dat is het enige dat ik jammer vind, het was een mooi afscheid geweest. Die derde zetel zou overigens niet voor mij geweest zijn, maar het zou toch goed geweest zijn mochten we die gehaald hebben."
En de SP.A, veert die weer recht? "Je ziet in alle landen in de Europese politiek dat mensen heel vlug verliezen en heel vlug omhoog kunnen gaan. We hebben een groot verlies nu. Dat betekent dat we opnieuw vlug kunnen stijgen ook." Hoe dat moet gebeuren? "Dat zullen de jonge mensen en zij die verkozen zijn wel doen. Dat behoort niet meer tot mijn verantwoordelijkheden."
Bekijk hier het volledige interview met Johan Vande Lanotte:
