Elio Di Rupo is met zijn PS aan zet om een regering te vormen in Franstalig België. Hij begint er woensdag aan. Dat zal enige tijd vergen, maar hij wil niet eindeloos wachten met het vormen van die deelregeringen, zei hij vanavond aan de RTBF. Hij wil ook niet meteen voor de meest linkse regering gaan die mogelijk is, hij wil met alle partijen praten.

Di Rupo beseft dat een linkse meerderheid in Wallonië, geen spiegelbeeld heeft in Vlaanderen. In Vlaanderen zijn de linkse partijen daarvoor absoluut niet sterk genoeg. Vlaanderen stemde zondag vooral voor N-VA en Vlaams Belang.

Crisis

Zondag noemde Laurette Onkelinx dat al een regimecrisis en Di Rupo geeft haar gelijk. “Het is een crisis want de N-VA heeft gisteren nog maar eens gezegd dat de partij het confederalisme op tafel gaat leggen. Maar wat is confederalisme? Dat is de splitsing van ons land en dat willen wij niet. Wij willen niet onderhandelen over confederalisme.”

Antisociaal

Di Rupo heeft nog een tweede probleem met de N-VA. “Daarenboven is de N-VA echt antisociaal, die partij is het tegenovergestelde van de PS.”

Een federale regering vormen met de PS en de N-VA is onmogelijk. En dus ziet Di Rupo maar één oplossing: een regering met aan Vlaamse zijde CD&V, Open VLD, SP.A en Groen. Dat is een regering die geen meerderheid heeft aan Vlaamse kant. Die oplossing zal er niet meteen zijn, daar is tijd voor nodig, zegt Di Rupo. “Ik denk dat, na verloop van tijd, de oplossing daar zal liggen.” Het hangt alleen van de moed en de kracht van die vier Vlaamse partijen af volgens hem.

Ter herinnering: in de Kamer hebben N-VA en Vlaams Belang samen 43 zetels. De vier partijen die Di Rupo noemde, hebben er 41. Tel daar de PS, CDH, MR en Ecolo bij en er is een duidelijke meerderheid van 93 op 150 zetels.

Eerder was ook Jean-Marc Nollet te gast bij de RTBF. Ook de kopman van Ecolo pleitte voor een brede coalitie - zonder N-VA.

“Confederalisme op tafel”

Het voorstel van Di Rupo botst op forse kritiek aan Vlaamse kant. Dat zal niet gebeuren”, reageert N-VA-kopstuk Theo Francken in ‘De Ochtend’ op Radio 1. Als men dat toch wil laten gebeuren, dan legt N-VA het confederalisme op tafel, aldus Francken.

Eerder zei N-VA-voorzitter Bart De Wever al dat een regering zonder Vlaamse meerderheid een “majeur probleem” zou zijn. Ook Theo Francken vindt een regering zonder meerderheid aan Vlaamse kant onbespreekbaar. Dat Di Rupo het suggereert, kan voor Francken niet door de beugel. “In wat voor een land leven we nog? Wij betalen de facturen in dit land. In het PS-programma is alles gratis. Wie gaat dat allemaal betalen?”, aldus Francken.

Stuurt men toch aan op een regering zonder meerderheid aan Vlaamse kant, dan legt N-VA confederalisme op tafel. Volgens Francken blijft daarbij enkel de naam België behouden, net als de vlag en het koningshuis. Ook Defensie kan nog federaal gedaan woren, maar al de rest, inclusief fiscaliteit en sociale zekerheid zou dan naar de deelstaten gaan. “Als men dan aan de andere kant naar een ecologistisch communistisch project wil gaan, moeten ze dat vooral doen, maar dan is dat voor eigen rekening”, aldus Francken.

Ook kandidaat-premier Jan Jambon noemt de piste van Di Rupo “ondenkbaar”. “Zijn oproep is zo’n negatie van het signaal dat zondag is uitgezonden door de Vlaamse kiezer. Dit getuigt van een ongelooflijke wereldvreemdheid”, aldus Jambon in interviews met VRT en VTM.

“Niet in de steek laten”

Ook CD&V-voorzitter Wouter Beke wil een Vlaamse meerderheid, maar heeft ook een boodschap aan het adres van N-VA. “Het zou goed zijn dat er een meerderheid is aan Vlaamse kant, maar dat betekent ook wel dat N-VA zelf haar verantwoordelijkheid moet durven nemen. Zij is de grootste partij langs Vlaamse kant in dat federale parlement. Zij vertegenwoordigt daar de grootste groep Vlaamse kiezers. Ze mag die kiezers ook niet in de steek laten”, aldus Beke in een reactie aan VRT.