‘Het voelde alsof mijn stem broodnodig was’: daarom stemden zij voor Vlaams Belang

Glenn Schockaert (26), logistiek medewerker uit Herzele

Stemde vijf jaar geleden sp.a

Bij de vorige verkiezingen was Glenn Schockaert nog niet echt bezig met politiek. “Ik stemde gewoon voor de rooien omdat mijn moeder zo stemde. Maar de laatste jaren is het hoe langer hoe duidelijker dat er iets niet werkt.” Ook migratie werd stilaan een breekpunt voor Schockaert. “Als je die filmpjes ziet op Facebook over de toestand aan het Noordstation, ergert het mij dat daar niets aan gebeurt.”

Schockaert ging naar enkele partijmeetings van het Vlaams Belang en voelde zich aangesproken door de Pano-reportage over Schild & Vrienden. “Dat was eerder reclame, want ik kan mij echt vinden in die gasten. Oké, die memes, sommige waren er inderdaad zwaar over. Maar die gasten bedoelen dat allemaal niet zo racistisch.” Of hij zo’n meme zelf zou delen? “Misschien in een groep met een of twee kameraden, die weten dat ik dat niet meen, maar toch zeker niet in zo’n grote groep met mensen die je niet kent.”

De stijl van Tom Van Grieken kan hem wel bekoren. “Hij geeft ons het gevoel dat hij tussen het volk staat. Het is misschien cliché, maar het gaat hem niet om de postjes. Hij denkt aan de mensen, hij wil ons niet allemaal langer laten werken.” Met Dries Van Langenhove heeft Schockaert ook al twee keer gepraat. “Ik ken hem natuurlijk niet, maar ik kan me wel in zijn ideeën vinden. Die gasten willen echt weer de Vlaamse cultuur stimuleren. Waarom geef je hen eens niet de kans om te besturen?” (ECH)

Bjorn Mottoulle (23), receptionist uit Brugge 

Stemde dit jaar voor het eerst federaal

Voor Mottoulle was een stem voor het Vlaams Belang een evidentie. “Ik heb het van thuis uit meegekregen en de partij heeft me altijd aangesproken. De traditionele partijen beloven veel, maar de afgelopen vijftien jaar is er niks veranderd.” 

Hij denkt dan meteen aan het migratieprobleem. “In plaats van al die vluchtelingen terug te sturen, ontvangen we hen met open armen. Het kan toch niet dat ik belastingen moet betalen voor iemand die naar België komt om te profiteren van ons systeem. Hier zijn al genoeg mensen die het moeilijk hebben.” Al wil hij niet gezegd hebben dat alle profiteurs buitenlanders zijn. 

“De overgrote meerderheid komt wel uit het buitenland. Dat is moeilijk te staven met cijfers, maar kijk eens naar de bevolking in sociale woonwijken. Bij sommige huizen staat dan een dikke BMW, die zelfs mijn ouders na dertig jaar werken nog niet kunnen betalen.” Mottoulle zag ook video’s op YouTube waarop “allochtone jongeren de boel op stelten zetten”. “Je merkt dat onze waarden en normen erg verschillen. Ik ga mijn stoel nog afstaan in de bus voor een oudere dame, allochtone jongeren doen dat totaal niet.”

Beseft hij dat dat racistisch kan overkomen? “Misschien, maar ik vind mezelf geen racist. Ik heb ook Marokkaanse vrienden. Die gedragen zich gewoon zoals ik naar de Vlaamse normen.” Een migratiestop is niet voor alles de oplossing, zegt Mottoulle, maar het is een begin. “Laat het Vlaams Belang nu gewoon eens zijn zegje doen in het parlement, ze hebben nog vijf jaar tijd om zich te ontplooien.” (ECH)

Shana Lembrechts (39), vertegenwoordiger in Antwerpse haven uit Zandvliet

Stemde vijf jaar geleden PVDA

Haar ouders waren vurig socialist, ze liep als kind mee in de 1 mei-stoet en ze zat bij de socialistische jeugdbeweging Rode Valken. Voor een extreemrechts gedachtegoed was er in Lembrechts’ gezin vroeger geen plaats. “In mijn klas zat de eerste generatie Marokkanen. Geen enkele last ondervond ik van hen.” 

Vandaag is de vluchtelingenproblematiek voor Lembrechts wel een doorn in het oog. Vlaams koos ze zoals de voorbije twintig jaar voor rood (PVDA), maar de aankondiging van de bouw van een asielcentrum in Zandvliet duwde haar federaal naar rechts. “Ik verhuisde vanuit Kontich naar een rustige buurt, waar mijn drie kinderen nog op straat kunnen spelen. Wij hebben geen eigen politiekantoor meer – hoe zullen ze het oplossen als er iets losbarst binnen die muur van vijf meter hoog? Ik wil dat mijn kinderen veilig zijn.” 

“Het voelde alsof mijn stem broodnodig was”, zegt Lembrechts nog. “Niet dat ik extreemrechts of racistisch ben, absoluut niet. Ik voed mijn kinderen niet op met het idee in een grote boog rond anderskleurige kinderen te moeten lopen. Maar met een bang hart wacht ik de komst van dat asielcentrum af. Al is het maar de vraag of Vlaams Belang iets kan veranderen: deze stem is vooral een middelvinger naar de huidige regering.” (CMA)

Martine Dijckmans (53), administratief bediende uit Oud-Turnhout

Stemde vijf jaar geleden N-VA

“Ik heb lang nagedacht voor ik voor Vlaams Belang stemde, en had eigenlijk reserves bij mijn stem.” Dijckmans had het moeilijk met bepaalde kopstukken in het Vlaams Belang, zoals Filip De Winter. “Maar het was een proteststem. Ik kan me simpelweg niet meer vinden in het programma van andere partijen.”

Normaal is Dijckmans een trouwe N-VA-stemmer, maar de val van de regering eind vorig jaar gaf een deuk in haar vertrouwen in de partij. “Theo Francken heeft zich wel heel gemakkelijk aan de kant laten schuiven, waarna zijn opvolgster zomaar een ander beleid kon voeren.” 

Veiligheid is voor Dijckmans een prioriteit. “Ik heb een dochter van twaalf jaar en wanneer ik haar naar de muziekacademie in Turnhout breng, voel ik me niet meer veilig. Allochtone jongeren passeren met de auto en roepen scheldwoorden. In het centrum ontstaan stilaan getto’s.”

Maar zal haar stem bij Vlaams Belang wel opleveren als het cordon standhoudt? “Wil de nieuwe regering Vlaams Belang nu nog negeren, móéten ze iets doen aan de huidige onvrede. En dan houd ik mijn hart vast voor de score over vijf jaar.” (CMA)

Sammy Swaenepoel (39), kapper uit Izegem

Stemde voordien steevast VU en N-VA

Swaenepoel is een alleenstaande homoseksuele man en wil meteen benadrukken dat óók holebi’s heel bewust voor Vlaams Belang kunnen kiezen. “Ik ben sterk katholiek opgevoed en ben me heel bewust van hun standpunten over de traditionele familie. Wat Dries Van Langenhove stelt over het homohuwelijk maakte me wat bang, daarom zocht ik contact met Tom Van Grieken. Hij drukte me op het hart dat een stem voor het Vlaams Belang niet betekende dat de verworven rechten van de holebi- en transgendergemeenschap teruggeschroefd zullen worden.” 

Swaenepoel heeft zich altijd kunnen vinden in het programma van N-VA, maar een aantal geweldplegingen deden zijn kar keren. “Als homo ben ik achtervolgd geweest door allochtone jongeren, bekogeld met vuilnis, in het ziekenhuis geslagen. Ik denk dat de nieuwe kiezers voor Vlaams Belang ons land wakker willen schudden, duidelijk willen maken dat we het beleid van de laatste vijf jaar beu zijn. Wellicht verwachtten we niet dat ze effectief zouden regeren, en zo ja, zal N-VA nog op de rem kunnen staan. Maar spijt van mijn stem? Nee, dat niet.” (CMA)