Neergang kernenergie leidt tot uitstoot miljarden tonnen broeikasgas
Kernenergie is op zijn retour, en als die trend niet wordt gekeerd, zal dat leiden tot de uitstoot van miljarden tonnen extra aan broeikasgas. Dat schrijft het Internationaal Energie Agentschap IEA. Het is meer dan 20 jaar geleden dat het IEA een rapport over kernenergie publiceerde.
Kernenergie is goed voor 10 procent van de mondiale stroomproductie. Daarmee is het de grootste bron van niet-fossiele stroom na waterkracht, dat 16 procent van de stroom voor zijn rekening neemt. In Europa, Noord-Amerika en Japan is kernenergie zelfs de grootste bron van niet-fossiele stroom.
Maar juist in het Westen is de bedrijfstak op zijn retour. Veel landen willen af van kernenergie, vooral sinds in 2011 een tsunami een nucleaire ramp inluidde in Fukushima, Japan. Als het beleid niet verandert, is de nucleaire capaciteit in het Westen in 2025 al met een kwart verminderd, en in 2040 zelfs met tweederde. Dat schrijft het IEA in het rapport Nuclear energy in a clean energy system.
‘Draconisch scenario’
Technisch gesproken kan de kernenergie wel worden vervangen door wind- en zonnestroom, maar dat levert een draconisch scenario op. Volgens het IEA is het vermogen van wind- en zonnestroom in de Westerse landen de afgelopen 20 jaar gegroeid met 580 gigawatt. Om kernenergie op te vangen zou de komende 20 jaar vijf maal zo veel moeten worden bijgeplaatst. Dat zal moeilijk worden, want de wereldwijde groei van deze stroomproductie is vorig jaar nagenoeg tot stilstand gekomen.
In sommige Europese landen worden nog wel centrales gebouwd, maar met de grootst mogelijk problemen: budgetten en deadlines worden zwaar overschreden, en in Engeland trokken bouwers zich in een heel laat stadium van voorbereiding helemaal terug uit nieuwbouwprojecten. Duitsland heeft zijn beroemde Atomausstieg die in 2022 voltrokken moet zijn. In Zuid-Korea worden wel kerncentrales gebouwd binnen budget en deadline, maar de Koreanen hebben ook besloten hun bouwprogramma te staken.
Veel oude kerncentrales zijn aan het einde van hun technische levensduur, of kijken aan tegen het einde van de looptijd van hun vergunningen. Om de levensduur van bestaande centrales te verlengen, zouden miljarden moeten worden geïnvesteerd. Maar als dat niet gebeurt, kan dat de uitstoot van 4 miljard ton CO2 opleveren.
Rendabiliteit
Volgens het IEA is het rendabel om te investeren in de oude kerncentrales. Het is goedkoper dan investeren in nieuwe windmolens en zonnepanelen, en het levert betrouwbaardere stroomproductie op. Maar vooralsnog lijkt het tegendeel te gebeuren. Door de lage stroomprijs overal in de wereld zien exploitanten van kerncentrales geen brood in het overeind houden van de oude installaties.
Het IEA is niet de eerste internationale organisatie die wijst op het nut van kernenergie bij de productie van klimaatneutrale stroom. Vorig jaar kwam de IPCC, het VN-panel dat klimaatverandering onderzoekt, al met suggesties dat het zonder kernenergie wel erg moeilijk wordt het klimaatprobleem op te lossen.
Ook in ons land blijft het al dan niet langer openhouden van de kerncentrales een twistappel. In 2003 werd beslist dat Tihange 1, Doel 1 en Doel 2 in 2025 dicht gaan in 2025. De timing voor die kernuitstap wordt echter zo goed als onmogelijk.