Grondwet-experts oneens over beslissing paleis om Vlaams Belang uit te nodigen
De beslissing van het paleis om Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken uit te nodigen in het kader van de federale regeringsvorming lokt verdeelde reacties uit bij grondwetspecialisten. De uitnodiging is zwaar beladen, maar de koning vermijdt alvast dat hij de partij in een slachtofferrol duwt. Dat neemt niet weg dat hij aanvaardt om de voorzitter van een 'xenofobe en homofobe' partij te ontvangen, is bij Franstalige grondwetspecialisten te horen. Emeritus hoogleraar Hedendaagse Geschiedenis Mark Van den Wijngaert (KU Leuven) vindt dan weer dat de koning in de fout zou gegaan zijn als hij Van Grieken niet zou ontvangen.
Vlaams Belang werd zondag bij de federale verkiezingen de tweede partij aan Nederlandstalige kant met 18 zetels, tegen 3 zetels in 2014. N-VA is de grootste met 25 zetels. De PS is nummer 1 aan Franstalige kant met 20 zetels. In 2003 haalde het toenmalige Vlaams Blok ook 18 zetels, maar toen kreeg de partij geen uitnodiging van koning Albert II.
De laatste officiële ontmoeting tussen een Belgisch staatshoofd en een leider van een extreemrechtse partij dateert van 1936, toen Leopold III de leider van de partij Rex, Léon Degrelle, had uitgenodigd. In 1978 had ook koning Boudewijn Vlaams Blokvoorzitter Karel Dillen uitgenodigd, maar die had de uitnodiging toen afgewezen omdat de partij tegen de monarchie was.
Voor grondwetspecialist Christian Behrendt (ULiège) beschikt koning Filip over een "uiterst uitgebreide" vrijheid tot handelen tijdens de raadplegingen en formatie na verkiezingen, ook al is de regering formeel constitutioneel verantwoordelijk voor de politieke handelingen van het staatshoofd.
Iedereen erkent dat de koning over een grotere manoeuvreerruimte beschikt in crisistijden. Dat betekent niet dat hij eender wat kan doen en dat hij alle keuzes kan maken
“Iedereen erkent dat de koning over een grotere manoeuvreerruimte beschikt in crisistijden. Dat betekent niet dat hij eender wat kan doen en dat hij alle keuzes kan maken", vindt zijn collega van de UCLouvain, Marc Verdussen. Volgens hem is elke daad die de koning tijdens een crisis stelt, geacht gedekt te zijn door de zittende premier. "Wanneer deze het koninklijk besluit tekent voor de aanstelling van zijn opvolger, valideert hij op een bepaalde manier het formatieproces. Juridisch dekt dit alle daden die de koning in dat verband heeft gesteld". Verdussen voegt er wel meteen aan toe dat het "een illusie is om vandaag te zeggen dat de beslissing van het paleis gedekt is". De huidige federale regering is reeds ontslagnemend en de Kamer kan, eens ze samengesteld is, niet sanctioneren.
De beslissing is volgens hem vooral "politiek en symbolisch met zeer zware gevolgen". "Het is de eerste maal sinds lang dat de koning een voorzitter van een homofobe, xenofobe en haatdragende partij ontvangt".
Op Matin Première (RTBf) stelde zijn collega-grondwetspecialist Marc Uyttendaele: “Het principe is dat extreemrechts niet ontvangen wordt op het paleis".
Het principe is dat extreemrechts niet ontvangen wordt op het paleis
De koning had volgens hem twee 'slechte' keuzes, aldus Behrendt: “Het Vlaams Belang in audiëntie ontvangen of niet. Hij had geen alternatief". De twee keuzes hebben een politieke betekenis en houden belangrijke nadelen in. "Enerzijds kan dat leiden tot een bevestiging van het cordon sanitaire, wat de extreemrechtse partij en zijn 811.000 kiezers in een slachtofferrol duwt. Anderzijds reikt de koning de hand naar die kiezers, waarvan een deel een proteststem heeft uitgebracht. Het zijn immers niet allen rechtse extremisten. De koning betrekt hen in zijn reflectie en stelt het Belang op proef".
Emeritus hoogleraar Hedendaagse Geschiedenis Mark Van den Wijngaert (KU Leuven) zei vandaag in De Standaard dat de koning in de fout gaat als hij Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken niet zou ontvangen. "Hij kan niet naast het verkiezingsresultaat kijken. Als hij Vlaams Belang niet uitnodigt, maakt hij een politiek statement. Dan schendt hij zijn neutraal statuut en verliest hij zijn geloofwaardigheid als bemiddelaar. Dan zal hij langs Vlaamse kant alleen maar meer in vraag gesteld worden", verklaarde hij, voordat de uitnodiging van het paleis bekendraakte.
Van den Wijngaert verwees nog naar koning Albert II, die zijn neutrale rol nogal gemakkelijk losliet en uitspraken deed die als een sneer naar de N-VA konden worden geïnterpreteerd. "Hopelijk maakt koning Filip niet dezelfde fout", aldus Van den Wijngaert in de krant. "Filip is wel veel beter omringd dan Albert II.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
KIJK. Eindelijk zon! Vlaanderen geniet met volle teugen van eerste zomerweer
-
Update
Voorzitter Depraetere: “Vooruit stapt niet in regering als minimumlonen niet stijgen”
“Na deze verkiezingen komen er moeilijke tijden aan, ook budgettair. En moeten er dus moeilijke keuzes gemaakt worden.” Dat zegt Vooruit-voorzitter Melissa Depraetere op de vooravond van 1 mei, de Dag van de Arbeid. Ook stelt ze voor het minimumloon naar 2.500 euro (bruto) op te trekken. Opvallend: Conner Rousseau tekent present, maar staat niet mee op het podium. Dat blijft voorbehouden aan lijsttrekkers en Gentenaars. -
Verkiezingen
3 wijzen over beslissing koning om Vlaams Belang uit te nodigen: “Juist en noodzakelijk”
Het heeft even geduurd, maar de koning heeft Vlaams Belang – net als de PVDA – dan toch uitgenodigd voor een gesprek, nadat de partij zondag de grote winnaar werd van de verkiezingen. Maar wat moeten we daar nu in lezen? We laten 3 wijzen aan het woord. -
-
24
Weyts (N-VA) over capaciteitstekort in buitengewoon onderwijs: "Geld is geen probleem”
-
PREMIUM
Zomer in het binnenland, maar zeebries duwt temperatuur flink lager aan de kust: hoe zit dat?
Vandaag klimt het kwik tot 27 °C in het binnenland, terwijl het aan de kust amper 17 °C wordt (officiële lentedag is maxima van minstens 20 °C). Een temperatuursverschil van maar liefst 10 graden. En dat is onder andere te danken aan de ‘zeebries’. Maar wat is dit weerfenomeen precies? Waarom is het op het ene moment een graag geziene gast in de kuststreek en op het andere een ongewenste indringer? En kan het ook een invloed hebben op andere zaken in ons weerbeeld? HLN wetenschapsexpert Martijn Peters licht toe -
PREMIUMInterview
Na 37 jaar maakt hoofdinspecteur Michelin zich bekend en onthult hij aantal geheimen: “Sommige chefs nemen het mij nog steeds kwalijk dat ik hun ster wegnam”
“Het zal vreemd aanvoelen om vanaf nu niet anoniem te reserveren in een sterrenzaak”. 37 jaar was Werner Loens (62) inspecteur van Michelin, waarvan 17 jaar hoofdinspecteur Benelux. 8.500 restaurantbezoeken later gaat hij op pensioen en wilt hij voor het eerst op de foto. Wat is volgens Loens dé culinaire hotspot van het moment, verlopen de beoordelingen altijd eerlijk en objectief en wat voor tol heeft tweemaal per dag op restaurant gaan geëist van zijn lichaam? HLN schoof de benen onder tafel en vroeg het hem. -
Livios
Groen, rood, blauw of geel: richt je dak klimaatvriendelijk in met deze slimme tips
-
Zoekactie naar mogelijk vermiste persoon in zee bij Knokke levert voorlopig niets op
-
Independer
Autoschade door een onbekende? Dit dien je te ondernemen
Het gebeurt meer dan je denkt: je komt bij je geparkeerde voertuig en ziet dat er een ferme deuk of kras in zit. Maar van de automobilist, e-stepper of fietser die tegen je wagen reed, is geen enkel spoor. Dekt je verzekering die schade? En wat moet je allemaal doen om ‘klacht tegen onbekenden’ in te dienen? Independer.be legt het uit. -
PREMIUM42
HET RAPPORT. Hoe deed Zuhal Demir (N-VA) het als minister? “Ze had beter wat minder zinloze oorlogjes uitgevochten”
Werkelijk niets kende Zuhal Demir (N-VA) van de meeste van haar bevoegdheden toen ze door Bart De Wever tot minister van onder meer Omgeving, Energie en Toerisme werd gebombardeerd. Alleen Justitie vond ze interessant. Maar na die aanvankelijke teleurstelling greep Demir haar bevoegdheden wel vast. Als ze sprak – of riep – werd er geluisterd. De Limburgse wist zich als minister meer dan wie ook in de markt te zetten. Maar wat realiseerde ze? En merken we daar iets van op onze energiefactuur? -
Welke artikelen uit onze grondwet mogen worden herzien? Regering vindt nog geen akkoord
28 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerPeter Pastijn
Kenny brusseel
FRANS DE ROUCK
Marcel Garitte
Marc Baeyens